«آمازون یک شرکت عالیرتبه در حوزه تکنولوژی است که دست بر قضا، کسبوکار فروش اینترنتی نیز دارد. وقتی جف بزوس آمازون را راهاندازی کرد، تنها رویای داشتن یک کتابفروشی اینترنتی را در سر نداشت. بزوس بهشدت شیفته اینترنت بود.»
اینها گفتههای مدیر ارشد بخش تکنولوژی آمازون «ورنر وگلز» است. او معتقد است که تنها انسانهای فناپذیر، آمازون را بهعنوان یک خردهفروش اینترنتی میبینند. اما سوال اصلی هم همینجاست. آمازون قرار است در آینده به چه پدیدهای تبدیل شود. در مراسم اخیر Re:Mars که در لسآنجلس برگزار شد آمازون صحبتهای زیادی درباره تکنولوژیهای یادگیری ماشینی روباتیک و هوافضا انجام داد که نشان میدهد این شرکت قرار است وارد فاز جدیدی شود. پیشبینی میشود که اگر این شرکت بتواند به اهداف ادعایی خود برسد، بهطور قطع رابطه متمایز و جدیدی با مردم برقرار خواهد کرد. سرویسهای پیشرفته و پیچیده آمازون، دیگر تنها برای عرضه محصولات یا ذخیرهسازی ارزان در وب استفاده نمیشوند. قابلیتهای دادهای عظیم این شرکت حالا به ابزاری تبدیل شده است که نهتنها به مقامات امنیتی و پلیس کمک میکند، بلکه بهزودی در ارتش نیز کارآیی خواهد داشت. در دنیای تجارت، آمازون خود را مغز متفکر بسیاری از حوزهها میداند و به خوبی نیز توانسته جایگاه خود را به دیگران بشناساند. با این همه اما فروشگاه خرید اینترنتی آمازون، شناختهشدهترین سرویس این شرکت است.
سرویسهای جدید، اهداف بزرگ
آمازون هم بهخوبی به قابلیتها و امتیازهای خود آگاه است. این شرکت علاقه زیادی به درگیری بیش از اندازه با مطبوعات را از خود نشان نمیداد، اما در اوایل ماه جاری، با اشتیاق در مصاحبههای مختلف شرکت کرد و در مورد اهداف و بلندپروازیهای خود بیشتر صحبت کرد. در بین سخنگویان مراسم Re:Mars، آقای وگلز حضور پررنگی داشت. این شخص –در کنار جف بزوس- یکی از ایدهپردازان اصلی آمازون محسوب میشود. در واقع ایده ایجاد سرویسهای وب آمازون ابتدا توسط همین شخص معرفی شد. وی درحالحاضر یکی از کارآمدترین ارکان آمازون محسوب میشود. سرویسهای وب آمازون – AWS یا Amazon Web Services- بیشتر برای شرکتهای کوچکی طراحی شده که نمیتوانند سِرورهای بزرگ ذخیرهسازی ابری برای خود تهیه کنند.
آمازون زیرساختهای پایهای بسیاری از شرکتهای بزرگ مانند AirBnB و Netflix را نیز ایجاد کرده است. به علاوه، بیش از یک میلیون مشتری دیگر، اجازه کنترل امورات بزرگ وب خود را به این شرکت محول کردهاند. البته شرکتهای بزرگ دیگری مانند گوگل و مایکروسافت نیز بهعنوان رقبای جدی آمازون در بازار وجود دارند. با این حال اما AWS به خوبی توانسته جایگاه خود را تثبیت کرده و فعلا در صدر است. این شرکت برنامه دارد که در فاز جدید بعدی صنعت پردازش نیز به همین شیوه خود را جا بیندازد؛ مثلا در زمینه تکنولوژیهایی مانند یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی که این روزها حسابی روی بورس هستند. به گفته آقای وگلز تنها یک مشکل برای سروکار داشتن با تکنولوژیهای آینده وجود دارد و آن این است که این شرکت باید الگوریتمهای جدید طراحی کند. وی میگوید: «استفاده از یادگیری ماشینی میتواند تحول بسیار عظیمی در دنیا ایجاد کند. به همین دلیل باید با وسواس بیشتری با آن برخورد کرد.» وگلز اشاره میکند که در آینده آمازون به کمک شرکتهایی میرود که امکان دسترسی به تکنولوژیهای جدید را نخواهند داشت؛ تکنولوژیهایی مانند تکنولوژیTextract که مربوط به استخراج اتوماتیک داده از متن و فایلهای اسکن شده است یا تکنولوژی Lex که تکنولوژی مشابه دستیار هوشمند الکسا دارد و میتواند صداهای ضبط شده را به متن تبدیل کند.
از میان ابزارهایی که آمازون ارائه میکند، سرویس تشخیص تصویر آمازون جنجالیترین آنهاست.Amazon Rekognition با قیمتی مقرون بهصرفه میتواند تصاویر ویدئو را اسکن کرده و بر اساس دادههای دریافت شده قبلی، مثلا صورت فردی به خصوص را تشخیص دهد. البته فعالان حقوق شهروندی این ابزار را بهعنوان خطرناکترین تکنولوژی ساخته شده برای اهداف امنیتی و نظارتی میشناسند. به همین دلیل از آمازون خواسته شده که این ابزار را به نیروهای پلیس و عوامل حکومتی نفروشند. به عقیده بسیاری، این ابزار نه تنها نقض واضح حقوق بشری است، بلکه تبعیضآمیز هم هست؛ زیرا مثلا شناسایی چهره یک فرد سیاهپوست یا شرقی، از سفیدپوستان راحتتر است. آقای وگلز معتقد است که آمازون مسوولیت استفادههای نابجا و غیراخلاقی از تکنولوژی Rekognition را به عهده نمیگیرد. وی میگوید:« این تصمیمی نیست که من بتوانم به عهده بگیرم. این تکنولوژی در بسیاری از حیطههای مثبت و مفید به کار میآید. در واقع این جهتگیری جامعه است که تعیین میکند استفاده از یک تکنولوژی باید تحت چه شرایطی انجام شود. فلز زمانی که کشف شد هم برای تولید ملزومات پزشکی، هم در جهت نجات جان انسانها و هم برای ساخت اسلحه بهکار برده شد.
در مورد تکنولوژیهای جدید نیز روال به همین گونه است.» علاوه بر این چالشها، آمازون و دیگر شرکتهای بزرگ این حوزه مدام باید در حال دست و پنجهنرم کردن با سوالات مختلف باشند. سوالاتی اساسی در رابطه با چگونگی حفظ حریم خصوصی کاربران و میزان صداقت با مشتریان که از مهمترین آنهاست. آمازون این روزها روی فواید و مزایای تکنولوژیهای جدید به خصوص یادگیری ماشینی، تاکید زیادی دارد. این شرکت مدعی است تکنولوژیهای فاز جدید میتوانند با چنان سرعتی دادهها را مدیریت کنند که هیچ تیم انسانی از عهده آن بر نمیآید. مثلا Rekognition توسط یک سازمان غیرانتفاعی ضد قاچاق جنسی مورد استفاده قرار گرفته که Thorn نام دارد. این سرویس، سایتها و تبلیغات اینترنتی را طبقهبندی کرده و بهدنبال آگهی احتمالی گمشدن نوجوانان میگردد. اما رویدادهایی مانند Re:Mars نشان میدهند که آمازون میداند چگونه باید اعتماد مردم را بهدست آورده و در مسیر بلندپروازیهای خود با ثباتتر قدم بردارد.
پرایمایر، بال پرواز جدید آمازون
آمازون حالا سعی دارد دایره فعالیتهایش را در حوزهها جدید و رو به رشدی مانند پهپادها هم بگستراند. در همین راستا این شرکت به تازگی یک پهپاد توزیع کالا را به نام آمازون پرایمایر(Amazon Prime Air) رونمایی کرده که یک دستگاه هیبریدی و قادر به فرود و صعود عمودی و پرواز طولانی است. آمازون سرویس توزیع کالا به وسیله پهپاد را هم طی چند ماه آینده راهاندازی میکند، اما این شرکت نگفته است که چه تعداد از مشتریان و در کجا از این سرویس بهرهمند خواهند شد. آمازون این پهپاد را در جریان کنفرانس Re:MARS در لاسوگاس رونمایی کرد و «جف ویلک» یک مدیر ارشد این شرکت گفت: «ما میدانیم مشتریان تنها در صورتی نسبت به دریافت کالا از طریق پهپاد احساس خوبی خواهند داشت که این سیستم کاملا امن باشد.» حالا غول تجارت الکترونیکی میگوید پهپادهای مورد استفاده در این سیستم توزیع کالایی، به اندازه پرواز هواپیماهای تجاری امن هستند. ادعایی بزرگ که این غول تکنولوژی هنوز قدمهای اولیهاش را برای رسیدن به آن برمیدارد.
این پهپادها از ترکیبی از تکنولوژیهای دوربینهای حرارتی، دوربینهای عمیق و ردیاب صوتی برای شناسایی خطرات استفاده میکنند. این شرکت میگوید که این پهپاد به کمک یادگیری ماشینی موانعی از جمله سیمهای برق را شناسایی میکند. پهپادهای تجاری امروزی عمدتا موانع مشخصی مثل درخت و ساختمان را شناسایی میکنند اما شناسایی سیمهای برق هنوز یک چالش اصلی برای آنها به شمار میرود و به نظر میرسد پهپادهای آمازون از این نظر بسیار پیشرفته هستند. همچنین پرهها و موتور این آمازون به طور کامل پوشیده شده و در طول پرواز و نشست و برخاست ایمنی قابل توجهی را برای پهپاد ایجاد میکنند. این پهپاد دارای شش موتور است درحالیکه پهپادهای معمول امروزی کوادکوپتر یا دارای چهارموتور هستند. آمازون میگوید داشتن شش موتور اجازه پرواز پویاتر و چالاکتری را به این پرنده میدهد. بستههای مشتریان هم در میانه و در بدنه پهپاد قرار میگیرند. پهپادهای شرکت قادر به پرواز تا ۱۵ مایل هستند و میتوانند زمان رسیدن کالا به مشتریان را به ۳۰ دقیقه کاهش دهند. هنوز مشخص نیست آیا آمازون پرایم ایر نسخه نهایی پهپاد مورد استفاده در حمل کالاست یا خیر. این شرکت جزئیات این پهپاد را هنوز منتشر نکرده است.