درحالی که همزمان با افزایش دما زنگ خطر مصرف برق به ویژه در تهران به صدا درآمده است، صنعت برق امسال با مشکل جدیدی به نام بیتکوینها که به نظر میرسد عامل اصلی افزایش نامتعارف مصرف برق هستند دست و پنجه نرم میکند.
آمارها حاکی از آن است که اوج مصرف برق در منطقه تهران (استانهای تهران، قم و البرز) از رقم ۹۸۶۰ مگاوات گذر کرده که این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته که معادل ۹۲۰۸ مگاوات بوده، با ۷ درصد رشد مواجه است.
شناسایی بیت کوینها
در این راستا، مصطفی رجبی مشهدی – سخنگوی صنعت برق- با اشاره به اینکه در خردادماه امسال مصرف ۳۳۰۰ مگاوات برق در ساعات اوج مصرف در کشور ثبت شده است افزود: این رقم بیش از مصرف سه استان آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل است.
وی با اشاره به غیر مجاز بودن مصرف برق توسط بیت کوینها گفت: طبق دستور اعلام شده به شرکتهای برق منطقهای و توزیع نیروی برق، تولید کنندگان بیت کوین شناسایی و برق آنها قطع میشود.
استخراج هر بیت کوین معادل مصرف ۲۴واحد مسکونی
بنا بر اعلام شرکت برق منطقهای تهران، سخنگوی صنعت برق با بیان اینکه استخراج هر بیت کوین معادل مصرف ۲۴ واحد مسکونی در سال است ادامه داد: هنوز تعرفهی مشخصی برای برق مصرفی بیت کوین تعریف نشده است که البته پیشنهاد وزارت نیرو در این باره به هیأت دولت ارسال و در حال بررسی در کمیسیونهای مختلف است که پس از تعیین به همه شرکتها ابلاغ خواهد شد.
رجبی مشهدی گفت: پس از ابلاغ تعرفه برق بیت کوینها، صاحبان این مراکز میتوانند به شرکتهای برق منطقهای و توزیع نیروی برق مراجعه و بر اساس میزان مصرف درخواست خود را اعلام کنند. اتصال این مراکز به شبکه به دلیل مصرف بالا سبب ناپایداری برق و بروز مشکل برای دیگر مشترکین میشود که بر این اساس در هر نقطهای شناسایی شوند، برق آنها قطع خواهد شد.
ارز دیجیتال یا Cryptocurrency یک فرم از پول الکترونیکی است که به منظور امنیت بیشتر، حذف واسطهها و ناشناس بودن طراحی شد. ارزهای دیجیتال از یک فناوری غیرمتمرکز استفاده میکنند که به کاربران امکان پرداخت امن و ذخیره پول را بدون نیاز به ثبتنام یا استفاده از بانکها و سازمانهای واسطه میدهند.
اکثر ارزهای دیجیتال روی پایگاه داده توزیع شدهای به نام بلاکچین اجرا میشوند و بیشتر واحدهای اصلی آن توسط یک فرآیند به نام استخراج یا ماین تولید میشوند. اولین و معروفترین ارز دیجیتال بیتکوین است که در سال ۲۰۰۹ ایجاد شد، با این حال در سالهای گذشته ارزهای دیجیتال زیادی (در حدود ۹۰۰ ارز دیجیتال) در بازارهای جهانی تجارت میشود.
اگرچه هنوز مشروعیت ارزهای دیجیتالی و در صدر آنها بیتکوین از طرف بانک مرکزی و مسؤولان مربوطه در کشور به اثبات نرسیده است، اما ممنوعیت قطعی هم در زمینه عدم استفاده از آنها اعلام نشده و برخی از صرافیها و سایتهای آنلاین به خرید و فروش این ارزها اقدام میکنند. اخبارها حاکی از آن است که استخراج کنندگان ارز دیجیتال به دلیل ارزان بودن قیمت برق در ایران به کشور هجوم آوردهاند.
در این راستا همایون حائری چندی پیش با اشاره به مباحثی که در مورد استفاده از برق برای استخراج ارز دیجیتالی مطرح شده است، گفت: برق در ایران بسیار ارزان است و با توجه به این برخی از سرمایهگذاران بیتکوین هستند که به کشور هجوم آوردهاند. قیمت استخراج هر بیتکوین در جهان ۷۰۰۰ دلار است و برای هر بیتکوین ۷۲ هزار کیلووات ساعت برق مصرف میشود که به اندازه مصرف ۲۸ مشترک است. تعداد این افراد به تازگی افزایش پیدا کرده و میتواند به ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ مگاوات نیز برسد.
معاون برق و انرژی وزیر نیرو از ارائهی پیشنهاداتی توسط وزارت نیرو برای حل این مساله خبر داد و گفت: وزارت نیرو پیشنهاد داده است که باید نرخ مناسبی برای این افراد در نظر گرفته شود، زیرا آنها دستگاههایی را وارد کشور میکنند و از حق مردم ما بهرهمند میشوند. ما تاکید کردیم که باید نظارت آغاز شده و پایش صورت بگیرد. این اقدامات از سال پیش آغاز شده و پیشنهاد کردهایم که تعرفهای با نرخ صادراتی برای این افراد در نظر گرفته شود.
وی با بیان اینکه پیشنهاد وزارت نیرو در کمیسیون اقتصادی مطرح شده است، اظهار کرد: البته این افراد در حال حاضر قابل شناسایی نیستند، اما وقتی تعرفه مشخص شود، شناسایی میشوند.
معاون برق و انرژی وزیر نیرو با تاکید بر اینکه وزارت نیرو مسئول تأمین برق مردم است، گفت: بیتکوین هر مزایایی که دارد، برای خودش دارد؛ این افراد با دستگاه خودشان از برق مجانی ما استفاده میکنند، در حالی که باید از ما اجازه بگیرند. زمانی که مردم با هفت درصد افزایش تحت فشار قرار میگیرند، چرا باید هزینه چنین چیزی را پرداخت کنند.
برخورد وزارت نیرو با استخراج کنندگان ارز مجازی
در حال حاضر هیچ تعرفه قانونی برای این گروه از مصرف کنندگان تعریف نشده است. بر اساس بند "د" ماده ۵۰-۴ آئین نامه تکمیلی تعرفههای برق، در صورتیکه برق به صورت غیرمجاز (در بخشی به غیر از مورد ذکر شده در پروانه انشعاب) به مصرف برسد، شرکت برق موظف به قطع انشعاب مذکور است.
تبعات استفاده غیرمجاز از شبکه برق
استفادههای غیرمجاز از شبکه برق باعث افت ولتاژ شبکههای توزیع میشود و احتمال آسیب دیدن وسایل برقی مردم را افزایش میدهد. به گفته مسئولان صنعت برق برای حمایت از حقوق مصرف کنندگانی که انشعابهای قانونی و مجاز دارند، مجبور به قطع برق استخراج کنندگان ارزهای مجازی و یا سایر استفاده کنندگان غیرمجاز از شبکه است.
به دلیل برق بسیار زیادی که برای استخراج ارز مجازی مورد نیاز است، این کار ممکن است به شبکههای برق نیز آسیب وارد کند که در این شرایط نیز خسارت وارده به شبکه، از مالک انشعابهایی که امتیاز استفاده از برق را به صورت غیرمجاز در اختیار دیگران قرار دادهاند، قابل دریافت است.