تبلیغافزارها که از زیرمجموعههای بدافزارها هستند، از نرمافزارهای رایگان، نرمافزارهای اشتراکگذاری فایل، موزیک و اپلیکیشن میتوانند وارد سیستم کاربران شوند و با جمعآوری اطلاعات شخصی، باعث نقض حریم خصوصی شده و حتی اطلاعات بانکی را به دست آورند.
بدافزارها انواع گوناگونی دارند و از باجافزارها که اطلاعات کامپیوتر افراد را کدگذاری و برای بازگرداندن این اطلاعات، درخواست پول میکنند تا تبلیغافزارها که نوع سادهتری از بدافزار هستند و میتوانند اطلاعات زیادی از شما شامل تاریخچه مرورگر و نتایج جستوجویتان را گردآوری کنند.
اما تبلیغافزارها از چه طریق میتوانند به سیستم کاربران دسترسی داشته باشند؟ یکی از روشهای نفوذ تبلیغافزارها، نرمافزارهای رایگان است. این نرمافزارها معمولا هزینهشان را از طریق تبلیغات به دست میآورند، تبلیغاتی که میتوانند آلوده باشند. البته نرمافزارهای رایگان اوپن سورس یا منبع باز، بهترین ابزارهای رایگانی هستند که بدون هیچ نگرانی میتوانید از آنها استفاده کنید، ولی نرمافزارهای رایگان دیگری که اوپن سورس نیستند، میتوانند خطرناک باشند.
در این راستا، علیاصغر زارعی -کارشناس مدیریت سیستمهای اطلاعاتی- در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه نرمافزارهای اشتراکگذاری فایل، موزیک و اپلیکیشن میتوانند خطرناک باشند، گفت: هکرها میتوانند تبلیغافزارها را در برخی از فایل ها بگنجانند و بعد شما را ترغیب میکنند که آن فایلها را دانلود کنید. شما همچنین از طریق دانلود فایلهای مشکوک یا کلیک روی لینکهای آلوده در ایمیل ها، ممکن است اسیر تبلیغافزارها شوید.
وی دریافت تبلیغات زیاد که بسیار اذیتکننده هستند، کند شدن سرعت سیستم، کرش کردن سیستم، رفتارهای غیرمتعارف مرورگر مثل باز شدن خودکار تب جدید، تغییر در نوارابزار و همچنین عوض شدن تنظیمات، اضافه شدن آیکونهای جدید در سیستم عامل را از نشانههای تبلیغافزارها در سیستم دانست.
تبلیغافزارها در سیستم شما چه کاری میکنند؟
تبلیغافزارها آگاهانه یا ناآگاهانه به سیستم شما میآیند و بعد از طریق رجیستری ویندوز در حافظه سیستمتان بارگذاری میشوند، در مرحله بعدی شروع به جمعآوری اطلاعات شما از طریق کوکیها میکنند. تبلیغافزارها با جمعآوری اطلاعات شخصی شما میتوانند از آنها استفاده و حریم خصوصیتان را نقض کنند. البته روی عملکرد سیستم عامل دستگاهتان هم تاثیر زیادی میگذارند. تبلیغافزارها در بیشتر مواقع به مرورگرهای شما حمله میکنند و برای دسترسی راحتتر به اطلاعات شما، تنظیمات آنها را تغییر میدهند. بعضی اوقات هم شما ترغیب میکنند که کالاهای جعلی بخرید و در طول پروسه خرید، اطلاعات بانکیتان را به دست میآورند.
زارعی در پاسخ به این پرسش که برای جلوگیری از نفوذ تبلیغافزارها باید چکار کرد؟ توضیح داد: باید از آنتیویروس و فایروال دقیق و مناسب استفاده کنید و مطمئن شوید که از آخرین نسخه و بهروز شده باشد، روی لینکهای مشکوک که در ایمیل دریافت میکنید، اصلا کلیک نکنید یا حتما قبل از کلیک کردن آنها را اسکن کنید، همچنین فایلهای ضمیمه ایمیلهایتان را بدون اطمینان داشتن از فرستنده دانلود نکنید؛ همچنین به هیچ عنوان نباید روی پاپآپ یا پنجرههای تبلیغاتی که در مرورگر باز میشوند، کلیک کرد.
وی با بیان اینکه اگر در نوار آدرس علامت قفل سبز رنگ وجود نداشته باشد، معمولا نشاندهنده امن نبودن سایت مورد نظر است، افزود: بنابراین نباید هرگز از وبسایت ناامن بازدید کرد، همچنین نرمافزارها را باید از منابع رسمی و معتبر دریافت و هنگام نصب برنامهها با دقت گزینهها را انتخاب کرد، زیرا در قسمت لایسنس بسیاری از آنها نوشته شده که این برنامه بخشی از اطلاعات شما را گردآوری میکند، در این صورت اگر آن را تایید کنید، عملا حریم خصوصیتان را به خطر میاندازید. از افزونههایی که نمایش تبلیغات را مسدود میکنند، استفاده کنید، همیشه حواستان به امنیتتان باشد تا هیچوقت گرفتار بدافزارها نشوید.