80 استارتاپ حوزه روستایی در چهارمین نمایشگاه توانمندیهای روستایی و عشایری (24 تا 27 مردادماه) محصولات خود را در سالن 27 (کسب و کارهای آینده روستا) در محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی به نمایش گذاشتند. استارتاپهایی که راهاندازی شغل خود و ایجاد اشتغالزایی را مدیون توسعه اینترنت از سوی دولت روحانی در روستاها میدانند.
برجسته کردن استارتاپهای حوزه روستا
«80 استارتاپ حوزه فناوری و دانش بنیان از 31 استان در 6 موضوع طبقهبندی شده شامل صنایع دستی و گردشگری، فناوری فرهنگی و صنایع خلاق، سلامت و تغذیه، کشاورزی و دامپروری و شیلات، انرژی و محیط زیست و پسماند و تجارت الکترونیک به همراه شتابدهندهها و سرمایه گذارها با همکاری سازمان فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در بخش کسب و کارهای آینده روستا و نمایشگاه توانمندیهای روستایی و عشایری شرکت کردهاند.»
حمیدرضا گل محمدی رئیس ستاد کسب و کارهای آینده روستا با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: تلاش کردیم تا در این نمایشگاه اکوسیستم زیست بوم استارتاپی روستایی را شکل دهیم از اینرو در کنار 80 استارتاپ حوزه فناوری و دانش بنیان، شتابدهندهها و سرمایه گذارها و سازمانهای کنشگر (صدور مجوز، حمایتگر و…) را نیز دعوت کردیم تا بگوییم نباید این اکوسیستم فقط در شهرهای بزرگ شکل بگیرد، بلکه نیاز است که سرمایه گذارها به سمت سرمایهگذاری در حوزه فناوری روستاها سوق یابند.
گل محمدی در ادامه استارتاپهای انتخابی را دارای دو مزیت مهم عنوان کرد و گفت: استارتاپهای حاضر در نمایشگاه از میان تعداد بسیاری انتخاب شدهاند که به روستا و منافع آنها مربوط میشود یا در خود روستاها مستقر هستند. باید گفت که 30 درصد این استارتاپها در روستاها مستقر هستند.
وی افزود: از دومین دوره نمایشگاه توانمندیهای روستایی و عشایری، به فکر راهاندازی کسب و کارهای آینده مبتنی بر حوزه فناوری و دانش بنیان در روستاها افتادیم و کمکم پختهتر شد بهطوری که در دوره سوم بخش ویژه کسب وکارهای آینده روستا مبتنی بر حوزه فناوری و دانش بنیان در حد استانی و سپس ستادی با همین نام تشکیل شد تا بتواند استارتاپهای این حوزه را برای ایجاد اشتغال در روستاها برجسته کند. در همین راستا این ستاد رویداد استارتاپهای روستایی را در 6 منطقه کشور از استانها برگزار کرد بنابراین آنچه در این نمایشگاه میبینیم خروجی برگزاری رویدادهای استارتاپی حوزه روستایی است.
وی با بیان اینکه این اقدام وظیفه سازمانی ما نیست، گفت: هدف ما برجسته کردن کسب و کارهای روستایی در حوزه فناوری و سوق دادن ذهنها به سمت نیازهای روستاییان است. از یک سو میخواهیم فرهنگسازی کنیم تا فضای عمومی جامعه با توانمندیهایی که در روستاهای کشور وجود دارد، آشنا شوند تا اگر ایدههایی در زمینه کسب و کارهای روستایی دارند، شکل بگیرد. از سوی دیگر بهدنبال این هستیم تا جوانان روستایی نیز با راهاندازی استارتاپها به فکر توانمندیسازی روستاهای خود باشند و از بستر اینترنت برای توسعه، درآمدزایی، فروش محصولات و ایجاد اشتغال در روستاها بهره ببرند.
شکلگیری گفتمان استارتاپی
استارتاپهای حوزه فناوری و دانش بنیان از بومگردی، صنایع دستی، گردشگری، تجارت الکترونیک گرفته تا حوزه آب و انرژی و… در سالن 27 چهارمین دوره نمایشگاه توانمندیهای روستایی و عشایر در حال معرفی محصولات خود هستند. در این سالن مرکز نوآوری روستای خلاق خراسان شمالی اقدام جالبی انجام داده است. مرتضوی مسئول این مرکز به «ایران» گفت: در شهرها پارکهای فناوری شکل گرفته است ولی در روستاها چنین فضایی وجود ندارد و اگر یک جوان روستایی خلاق آشنا به اینترنت و فضای مجازی ایدهای داشته باشد، نمیداند به کجا مراجعه کند درهمین راستا مرکز نوآوری روستای خلاق خراسان شمالی با هدف ایجاد فرصت خلاقانه در روستاها شکل گرفت تا جوانان خلاق در حوزه فناوری را جذب کرده و ایده آنها را پرورش داده و با آموزش و معرفی آنها به شتابدهنده موجب شود تا بتواند برای خود و روستایش اشتغال ایجاد کند.
وی با بیان اینکه چند ثمره از این تلاش در این نمایشگاه حضور دارند، افزود: جوانانی که روستای آنها تولیدات دارد یا جوانانی که محصولات تولید میکنند که مختص روستاها است، میتوانند در این مرکز فعال شوند تا با مشاوره و آموزش بر پایه فضای مجازی و اینترنت ضمن ایجاد شغل برای خود بتوانند محصولات روستایشان را نیز به فروش برسانند.
مرتضوی با بیان اینکه توسعه اینترنت از سوی دولت روحانی موجب شده این فعالیتها برای اشتغالزایی شکل بگیرد، گفت: در دولت روحانی نه تنها اینترنت پررنگ شده بلکه استارتاپها و ایجاد اشتغال و گفتمان استارتاپی نیز شکل گرفته است و مسئولان اکنون واژه استارتاپی را بسیار به کار میبرند و این از ثمرات دولت روحانی است.
اشتغال روستاییان بر پایه اینترنت
علی میرطاووسی فعال حوزه اینترنت اشیا در زمینه آبیاری هوشمند با بیان اینکه این بخش از نمایشگاه بسیار خلوت است، به «ایران» گفت: درباره این بخش از نمایشگاه تبلیغات و اطلاعرسانی کافی درباره حضور استارتاپهای حوزه روستایی انجام نشده است به همین دلیل خبری از فعالان حوزه کشاورزی در سالن نیست. فعالان حوزه کشاورزی روستایی، دهیاریها به این سالن کمتر سر زدهاند.
مهندس قمری مدیرپروژه دهکده هوشمند است و با تیمی که اکثراً روستازاده هستند در حال فعالیتند. آنها در این نمایشگاه اپلیکیشن دهکده هوشمند را ارائه کردهاند. قمری به «ایران» گفت: بعد از تحصیل به فکر راهاندازی اپلیکیشنی افتادیم تا ضمن معرفی جاذبههای گردشگری و اقامتی 1300 روستای استان البرز، تفکیک زباله و ردیابی دستگاههای کشاورزی نیز انجام دهد تا به این وسیله امکان درآمدزایی برای پدرانمان در روستاها بهتر فراهم شود.
سعید شجاعی مدیر اپلیکیشن «پی میشه» که خود اهل تهران است اما همیشه بحث فروش محصولات کسب و کارهای خانگی روستاییان یکی از دغدغههایش بوده است، به «ایران» گفت: پلتفرمی را ایجاد کردهایم که کسب و کارهای خانگی در روستاها میتوانند در این پلتفرم مغازه آنلاین ایجاد کنند از سوی دیگر پرداختها برای خریداران تضمین میشود.
شجاعی رفتن اینترنت به روستاها را عامل ایجاد اشتغال دانست و گفت: وجود اینترنت و فضای مجازی موجب شده است تا تولیدات روستایی و روستاییان فعال در بخش تولیدات محصولات خانگی و کسب و کارهای خانگی بیشتر دیده شوند و بتوانند درآمدزایی کنند.
امیر توحیدی فر نیز با راهاندازی اپلیکیشن دیگری بهدنبال راهاندازی بازار مجازی در روستاها است. او در اپلیکیشن خود بهدنبال فروش محصولات روستاییان، گردشگری و بیمه است بهطوری که هر روستایی در این زمینه فعال باشد 70 درصد از کارمزد بیمه به وی تعلق میگیرد. توحیدی فر افزود: ما بهدنبال فروش محصولات روستاییان با تأیید و قیمتگذاری کارشناسان حوزه کشاورزی هستیم. یا روستاییان حتی اگر یک اتاق آماده پذیرایی از گردشگر داشته باشند، میتوانند آن را در این اپلیکیشن معرفی کرده و با پذیرایی از توریست برای خود ایجاد اشتغال کرده و به درآمدزایی برسند. توحیدیفر نیز معتقد است اگر دولت دوازدهم اینترنت را تا دور افتادهترین نقاط نمیبرد امکان ایجاد چنین بازارهایی وجود نداشت.
سایه شفق مدیر فروش اپلیکیشن گیلیمو است. دختری که با تیم چند نفره خود در استان اردبیل به فکر فروش دسترنج هنر مادران گلیم باف خود هستند هنرمندانی که به قول او ناشناخته ماندهاند. شفق به «ایران» گفت: دسترنج مادران گلیم باف ما را دلالان به یغما میبردند از اینرو به فکر افتادیم خود جایی برای معرفی هنرهای آنها و فروش محصولاتشان راهاندازی کنیم. وجود بستر اینترنت موجب شد تا ما بتوانیم اپلیکیشنی را راهاندازی کنیم تا مادران ما بتوانند صنایع دستی خود را به تمام نقاط کشور بفروشند و دیده شوند و بیشترین سود هم از آن خودشان شود.