سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در آیین اعطای مجوز به فعالان رسانههای صوت و تصویر فراگیر، با اشاره به ظرفیت و قابلیتهای اینترنت گفت: در حال حاضر بر اساس آخرین آمار در سطح جهانی حدود ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون کاربر از اینترنت وجود دارد. همچنین بر اساس گزارش اخیر سایت Internet world stats، جمهوری اسلامی ایران در حدود ۷۶ درصد نفوذ اینترنت و نزدیک ۶۲ میلیون کاربر فعال دارد که امکان مدیریتی متفاوتی را فراهم میکند.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: وقتی از مفهوم فراگیری (Pervasiveness) صحبت به میان میآید، از فراگیری صوتی و تصویری میگوییم که حجم عظیمی از جوامع بشری را با خود درگیر کرده است. مفهوم فراگیری در سطح جهانی اشاره به نظام فراگیر کامپیوتری (Pervasive Computing System) دارد که امکان شبکهای شدن چه در سطح داخلی و چه در سطح خارجی را در بستر اینترنت و اینترانت محقق کرده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در اواخر قرن نوزدهم که مورس انگلیسی مفهوم فرامحلی شدن را محقق کرد و به دنبال آن مفهوم Instant Communication Industry (صنعت همزمان ارتباطات) فراهم آمد، به آن جایی رسید که آنتونی گیدنز در ۱۹۹۹ از مفهوم جهان رها شده صحبت به میان آورد و لذا فراگیری امری است که بنیان آن بر صنعت همزمان ارتباطات است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران افزود: بنیان رسانههای جدید را دو امر دیجیتال و بازبودگی تشکیل میدهد که امر اول آن دیجیتال و رقومی بودن رسانهها است و رسانه های رقومی موضوع تنوع و تکثر جهان ریاضی هستند. همانطور که در جهان ریاضی کوانتوم معنا پیدا میکند و در آن قدرت خلق بر اساس قدرت الگوریتم ممکن میشود که عرصه نامحدودی را رقم میزند، در جهان رسانهای نیز این مزیت و قابلیت وجود دارد. امر دومی که بنیان رسانههای جدید را تشکیل میدهد، نامحدود و باز بودن رسانههای جدید است، اما جامعه از اینکه در جهان دوم مجازی هرج و مرج به وجود آید رنج میبرد.
وی ادامه داد: در بستر فضای مجازی که همه گونه امکان و قابلیت وجود دارد، به نوعی جریان زندگی در حال فعالیت است و امروزه دولتها دیگر از دولت الکترونیک سخن به میان نمیآورند بلکه دولت یعنی همان دولت الکترونیک.
وی ادامه داد: جهان مجازی قابلیتهای مثبت عملکردی فراوانی دارد اما متأسفانه به سبب عدم مدیریت و بهرهگیری صحیح، جهان محتوایی ما در فضای مجازی به فاضلاب محتوایی غرب متصل شده و در نتیجه از همان بخش هم متضرر می شود، حال آنکه عرصه مجازی دارای ظرفیتهای مثبت متعددی است.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به عناصر ماهیت دیجیتال، گفت: قدرت تغییر، قدرت ترکیب، چند محتوایی بودن و ایجاد محتواهای جدید چهار عنصر اصلی فضای دیجیتال است که قابلیتهای جدید و گستردهای را پیش روی بشریت قرار میدهد.
دکتر عاملی ادامه داد: امروزه در دورانی قرار داریم که از وب یک به وب پنج رسیدهایم و سخن از بسترهای آتی وب ۵ است. وب یک وب سنتی و با محوریت تلویزیون بود که مخاطبان فقط گیرنده پیام و محتوا بودند. وب دو وارد عرصه بازخورد و تعامل شد که از آن با عنوان وب تعاملی سخن به میان میآورند. وب سوم به سمت شبکهای شدن پیش رفت و وب چهارم به سمت هوشمندسازی حرکت کرد تا اینکه امروزه با سخن از وب پنجم از وب یکپارچه سخن گفته میشود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در وب یکپارچه، عرصه واقعیت و مجازی چنان در هم تنیده شده است که در آن امکان تفکیک واقعیت و مجاز توسط انسان وجود نداشته باشد.
استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به مفهوم اینترنت همه پدیدهها، گفت: اینترنت همه پدیدهها مفهومی است که علاوه بر اتصال اینترنت به اشیاء (صنعت اینترنت اشیاء)، اینترنت را به انسانها و اطلاعات و فرآیندها نیز متصل کرده است. امروزه قابلیت اینترنت همه پدیدهها به آنجایی رسیده است که اتصال میان پدیدهها را در مقیاس نانو و بایو محقق کرده و مفهوم جدید نانوبایوتکنولوژی اینترنت همه پدیدهها را به وجود آورده است که حکایت از دنیای ریز، پیچیده و در عین حال بزرگی است که میتواند به تسهیل زندگی مردم کمک کند.
دکتر عاملی افزود: این صنعت، صنعتی است که میتواند با ایجاد همگنی در جامعهای با تراز همسانی و برابری، به تحقق جامعه توحیدی و توحید عملی در نظام حکمرانی مبادرت کند و این بدین معناست که فنآوریهای جدید امکان رفع استیلاء و دسترسیهای مستقیم به خدمات را فراهم میکند. خوشبختانه نگاه به رسانههای فراگیر؛ نگاه حمایتی، همراهی و همکاری است که امیدواریم در این عرصه پیشرفتهای بیشتری را نیز شاهد باشیم.