در رویداد فیروزه پلت بررسی شد؛ مشکلات خروج موفق و ورود شرکت‌های استارت‌آپی به بورس
رویداد فیروزه پلت، اولین رویداد گروه مالی فیروزه که با هدف معرفی خدمات مالی ویژه برای شرکت‌های استارت‌آپی برگزار شد، شب گذشته (۱۰ مهر) با حضور بخش قابل توجه‌ای از مدیران شرکت‌های استارت‌آپی و همچنین فعالان بخش مالی به کار خود پایان داد. این رویداد از بخش‌های قابل توجه‌ای تشکیل شده بود که شاید اصلی‌ترین بخش آن پنل‌‌هایی تخصصی بود که با حضور فعالان اصلی این اکوسیستم سعی کرد به این سوال‌ها پاسخ دهد که چرا شرکت‌های استارت‌آپی تن به ادغام با یکدیگر نمی‌دهند و یا چرا بعد از گذشت چند سال از فعالیت شرکت‌های استارت‌آپی بزرگ هنوز یک خروج موفق در آنها اتفاق نیفتاده است.
بعد از اینکه در اولین پنل این رویداد در مورد چرایی ادغام شرکت‌های استارت‌آپی با یکدیگر صحبت شد، در آخرین پنل رویداد فیروزه پلت با عنوان «خروج موفق و عرضه عمومی» با حضور ژوبین علاقه‌بند، مدیرعامل اسنپ؛ حمید محمدی، همبنیانگذار دیجی‌کالا؛ رضا زرنوخی، مدیرعامل صندوق توسعه تکنولوژی ایران؛ رامین ربیعی، مدیرعامل گروه سرمایه‌گذاری فیروزه؛ کامران خوشی، بنیانگذار زورق و پوریا رجامند، مدیرعامل امتیاز با مدیریت آرش برهمند،سردبیر ماهنامه پیوست حاضران در این پنل از مشکلات خروج از یک شرکت و موانع ورود آنها به بازار بورس صحبت کردند.
در این پنل کامران خوشی، بنیانگذار زورق در مورد ادغام زورق و علی‌بابا و مشکلات و چالش‌هایی که برای ادغام وجود داشت، گفت: «صورت مسئله بسیار ساده بود. با سرآوا که سرمایه‌گذار بود، قرارداد داشتیم؛ اما به صورتی نبود که بتوانیم با رقبا رقابت کنیم. به همین خاطر تصمیم بر این شد تا ادغام صورت گیرد. شرابط به صورتی بود که علی‌بابا هم می‌دانست باید در مورد ادغام با زورق فکر کند.»
او ادامه داد: «هنر سرآوا بود که توانست با این ادغام یک پکیج برد-برد درست کند. البته در آن مقطع همه فکر می‌کردند معامله خوبی است؛ اما بعدها مشخص شد که کم‌تجربگی روی این قراردادها سایه انداخته بود.»
خوشی در مورد اینکه آیا خروج از کسب‌وکاری که خود راه‌اندازی کرده است، کار درستی بود گفت: «برای من مسائل شخصی و زندگی باعث شد که در مورد خروج تصمیم بگیرم. بعضی وقتها خروج شکل ایدئولوژیک به خود می‌گیرد که همه فکر می‌کنند فرد موسس به برند خود وابسته و متصل است. البته خروج تصمیم ساده‌ای نیست و یک تصمیم بسیار سخت و احساسی است؛ اما در انتها آن برند تنها یک کسب‌وکار است و شما به دنبال منفعت هستید.» او متعقد است که در زمان ادغام این دو شرکت تصمیم منطقی گرفته است.
در مقابل کامران خوشی، حمید محمدی دراین پنل معتقد بود که افراد نباید از کسب وکاری که برای آن هدف دارند، خارج شوند. او در این مورد گفت: «در نظر من درست نیست که کارآفرینایی که کسب‌وکارش در مرحله توسعه و رشد است، از شرکت خارج و پول زیادی را در قالب ثروت وارد زندگی خود کنند. دراین صورت رویا و هدف خود را تحت تاثیر قرار می‌دهیم. به نظر من از ابتدا به خروج فکر کردن می‌تواند در روند توسعه تاثیر بگذارد.»
محمدی در مورد دیجی‌کالا و اینکه آیا به فکر خروج از آن بوده‌اند، بیان کرد: «در زمانی بخش کوچکی از سهام را فروختم؛ اما بسیار اندک بود که به چشم نمی‌آمد. هنوز دیجی‌کالا به یک کسب وکار سوآور تبدیل نشده که حال به فکر فروش سهام خود و ثروتمند شدن باشم. تازه امسال سعی داریم به نقطه سربه سر برسیم. هم‌اکنون ۳۴ درصد سهام و ۳.۵ درصد ایساپ در دیجی‌کالا داریم.»
او در پاسخ به سوال آرش برهمند در مورد تصمیم دیجی‌کالا برای ورود به بورس گفت: «پروسه IPO پیچیده و زمان‌بر است و رفت وآمد بسیاری می‌خواهد تا برای ورود به بورس آماده شویم. البته خوشبین هستیم حداکثر تا سال آینده سهام خود را در بورس عرضه کنیم. چون ما از بابت شفافیت سودهای مالی، نقطه سر به سر، حسابرس معتمد بورس و استانداردهایی که باید انجام شود، کاملا آماده هستیم و دوست داریم سهام ما در بورس عرضه شود.»
همبنیانگذار دیجی‌کالا ادامه داد: «البته ورود به بورس مشکلاتی هم دارد چون شرط سوددهی کسب و کار شرط اول IPO است که به نظر من باید حذف شود. چون سوددهی را در کنار رشد باید قضاوت کرد. مشکل دوم ترس و نگرانی استارتآپهای بزرگ از ورود به بورس است. اگر اولین استارت آپ وارد بورس شود. پس از آن استارت‌آپ بعدی می‌آید و این روند ادامه خواهد داشت.»
محمدی همچنین در مورد ورود دیجی‌کالا به فیروزه پلت بیان کرد: «به نظر من فیروزه پلت برای دیجی‌کالا مناسب نیست. هرچند کارمندانی که ایساپ دارند می‌توانند در فیروزه پلت سهامشان را واگذار کنند.»
در ادامه این پنل ژوبین علاقبند،مدیرعامل اسنپ در مورد رگولیت شدن شرکت‌های تاکسی اینترنتی و تاثیر آن در ارزش‌گذاری کسب‌و‌کارشان گفت: «رگولاتوری به نفع ما است. تاکسی‌های اینترنتی به دنبال برقراری رابطه خوب با شهرداری‌‌ها هستند. برقراری ارتباط خوب با شهرداری ارزش شرکت را افزایش می‌دهد و وقتی سرمایه‌گذاری به ما مراجعه می‌کند و متوجه میشود که توانستیم با شهرداری ارتباط خوبی برقرار کنیم، بهتر همکاری می‌کند.»
علاقبند در مورد فعالیت اسنپ در فیروزه پلت اعلام کرد: « ایده‌هایی که گروه فیروزه و رامین ربیعی دارند خیلی رویایی است اما به آنها امیدوارم چرا که تجربه گروه مالی فیروزه نشان داده است که آنها توانسته‌اند طرح‌های رویایی را محقق کنند و فعالیت آنها می تواند ترغیب کننده باشد تا افراد بیشتری وارد این اکوسیستم شوند.»
او همچینن در مورد اینکه آیا اسنپ وارد این پلتفرم میشود بیان کرد که در این مورد هنوز نظری ندارد چون فعالیت این سامانه باید آغاز شود و تجربه‌های لازم را کسب کند.
رضا زرنوخی، مدیرعامل صندوق توسعه تکنولوژی ایران هم دراین پنل از تجربه تلخ خروج از کافه‌بازار گفت: «ما در آن زمان سهام زیادی داشتیم و خوشحال بودیم که توانستیم سهم بالایی دراین استارت آپ کسب کنیم؛ اما از آن خارج شدیم که این موضوع از بی‌تجربگی ما بود. در آن زمان سوتفاهم‌هایی هم ایجاد شد که همه ناشی از رشد بالا بود و گرنه حسام آرمندهی پیشنهادهای خوبی داشت.»
رضا زرنوخی همچنین سامانه فیروزه پلت، را بستری جذاب برای سرمایه‌گذاران خطرپذیر دانست و گفت: «به نظر من سرمایه گذاران باید وارد این بستر شوند و تیم فیروزه هم آن را توسعه دهد. چون اکوسیستم سرمایه‌گذاری استارت آپی در ایران کامل نیست. سرمایه‌گذار باید همواره یک بسته کامل در کنار خود داشته باشد و استارت آپ‌ها را جذب کند.»
او افزود: «جریان واقعی اکوسیستم استارت‌آپی در ایران ۶ یا ۷ ساله است. سرمایه‌گذاران خطرپذیر باید بازار را آماده کنند و هوشمند باشند و اینکه فضا در این زمینه هنوز آماده نیست تقصیر استارت‌آپ‌ها نیست.»
رامین ربیعی، مدیرعامل گروه سرمایه‌گذاری فیروزه هم در این پنل در مورد مدل درآمدی فیروزه پلت بیان کرد: «بعد انجام معامله برای استارتاپ کوچک ۱۰ درصد کارمزد در نظر گرفتیم و از استارتاپ‌های بزرگتر درصد کمتری کارمزد گرفته میشود، زیرا حجم پول بیشتر خواهد بود البته فکر نمی‌کنم در چند سال اول، درآمد فیروزه پلت به اندازه هزینه این رویداد هم باشد.»
او با اشاره به اینکه بسیاری از افراد علاقه دارند سهام اسنپ و دیجی‌کالا را خریداری کنند اما با حجم پول کم امکان‌پذیر نیست، توضیح داد: «با تجمیع درخواست‌های مردم شاید مدیران آنها علاقه‌مند شوند که مقداری از سهام را از این طریق بفروشند. البته ما برای اسنپ و دیجی‌کالا و استارتآپهای بزرگتر سازوکار دیگری داریم و در حال طراحی آن هستیم و فیروزه پلت برای آنها طراحی نشده است.»
سامانه فیروزه پلت روز گذشته در رویداد ویژه این سامانه راه‌اندازی شد. رامین ربیعی امیدوار است حالا و با فعال شدن فیروزه پلت تا چند سال آینده خروج‌های موفق، ادغام‌های بزرگ و جذب سرمایه‌های چشمگیر در اکوسیستم استارت‌آپی کشور رخ دهد.