انگیزه‌های دانش آموزان برای استفاده از اینستاگرام
اینستاگرام یکی از محبوب‌ترین اپلیکیشن ها در بین نوجوانان سراسر جهان است. شناسایی انگیزه‌های استفاده از اینستاگرام می تواند گام نخست برای توانمند ساختن و هدفمند کردن دانش آموزان در استفاده از این اپلیکیشن باشد.
با ارتقای تکنولوژی، ارتباط بین انسان ها تسهیل شده و دیگر فاصله دلیل خوبی برای ارتباط نداشتن نیست. در ابتدا تلفن باعث شد که انسان ها در شهر ها، استان ها یا حتی کشور های مختلف به راحتی با هم صحبت کنند و در حال حاضر اینترنت این امکان را برای برقراری تماس فراهم ساخته است. شبکه های اجتماعی مختلفی برای ارتباط با انسان ها از طریق اینترنت وجود دارد که از جمله آن ها می‌توان به اینستاگرام اشاره کرد. اینستاگرام یک شبکه اجتماعی است که به کاربران این امکان را می دهد که عکس ها و ویدیو های خود را به اشتراک بگذراند.
این پژوهش که در ارتباط با بررسی انگیزه های دانش آموزان در استفاده از اپلیکیشن اینستاگرام، توسط تیم پژوهشگران متشکل از رقیه صادق زاده( دکتری روانشناسی تربیتی)، فریبرز درتاج( استاد روانشناسی تربیتی) و مرتضی منادی( دانشیار روانشناسی تربیتی) با جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم در منطقه دوازده تهران انجام شده، نشان می دهد:« در حال حاضر اینستاگرام سریع ترین شبکه اجتماعی در حال رشد است و امروزه نسبت به فیس بوک دانش آموزان وقت بیشتری را صرف اینستاگرام می کنند.»
در این پژوهش محققان می گویند :« یکی از دلایل اصلی استفاده از اینستاگرام، زیرنظر داشتن و شناخت دیگران، ثبت و مستند ساختن لحظات، خوش بودن و خلاقیت است. همچنین بین سطوح بالای فعالیت های اجتماعی( مسافرت، حضور بهم رساندن در رویداد های ورزشی، معاشرت با دوستان و …) و انگیزه داشتن برای استفاده از اینستاگرام به عنوان وسیله ای برای ثبت و مستند ساختن این لحظات رابطه ای مستقیم وجود دارد.»
یافته ها نشان می دهد:« رضایتمندی یک حالت ذهنی است و صرفا مربوط به نوع خاصی از رفتار نمی شود. در واقع رضایتمندی اشاره به رضایت خاطر ذهنی دارد که برگرفته از تجربه استفاده از اپلیکیشن است. رضایتمندی و استفاده افراد مختلف از اینستاگرام بر حسب اعتقادات فردی، ارزش ها و ترجیح ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. نیاز های اصلی، شکل های گسترده ای از انگیزش برای کسب اطلاعات، اجتماعی شدن، سرگرمی و رهایی از تنش ها هستند.»
در ادامه این پژوهش در خصوص تشویق دوستان و همسالان آمده است:« پس از مصاحبه با دانش آموزان بیشتر آنان علت عضویت خود را عضویت دیگر دوستان و تعریف آنان و نشان دادن ویژگی های این شبکه بیان کرده اند. در واقع فشار و ترغیب همسالان موجب شده بود که آنان هم از این شبکه استفاده کنند.»
در این پژوهش آمده است:« اپلیکیشن اینستاگرام می تواند نیاز های دانش آموزان را برطرف کند زیرا که اوقات فراغت آنها را پر می کند، برای آنها مهیج است و در مجموع حال آن ها را بهتر می کند؛ بنابر این دانش آموزان اپلیکیشن اینستاگرام را ارزشمند تلقی می کنند و به استفاده از آن ادامه می دهند.»
همچنین در بررسی‌های صورت گرفته مشخص شده است: « انگیزه افراد در استفاده از اینستاگرام از فردی به فرد دیگر متفاوت است زیرا که هر انسان ارزش ها، اعتقادات و نیاز های منحصر به فرد خود را دارد. هفت مقوله اصلی از داده های کیفی استخراج شده است که این هفت مقوله مهم و اصلی شامل تازگی و نوظهور بودن، تشویق دوستان و همسالان، در جریان اخبار و اطلاعات قرار داشتن، گذراندن اوقات فراغت، ارتباط با دوستان خود و پیدا کردن دوستان و روابط جدید، ابراز خویشتن و فرار از واقعیت است.»
این پژوهش در شماره سی و پنجم فصلنامه مطالعات میان فرهنگی به چاپ رسیده است.