هفته جهانی فضا دیروز با برگزاری مراسمی در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات آغاز شد. در این مراسم محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات از اعزام فضانورد ایرانی به فضا با همکاری سایر کشورها خبر داد و گفت: تفکر و نگاهی که در صنعت فضایی ایران شکل گرفته است، حسادت امریکا را برمیانگیزد.
ارسال ماهواره عملیاتی به مدار
وزیر ارتباطات در ادامه این مراسم با اشاره به اینکه اغلب کشورها بر موضوع دانش صلحآمیز فضایی ایران تأکید دارند، گفت: در همین راستا، تا سال 1404 ماهواره ایرانی عملیاتی با دقت تصویربرداری یک متر را در مدار زمین قرار میدهیم.
جهرمی همچنین درباره سه مجموعه فضایی ایران که از سوی امریکا تحریم شده نیز گفت: امریکا در یک شب، سه مجموعه فضایی از ایران را که اقدامات صلحآمیز در فضا انجام میدادند، تحریم کرد که هیچکدام از این مجموعهها که از سوی امریکا تحریم شد، شایسته تحریم نبودند ولی قطعاً دانشمندان ایرانی پشت درِ تحریمهای امریکا نمیمانند و به راه خود ادامه میدهند.
وی بر شعار «توسعه فناوری فضایی» که با رشد استارتاپهای فضایی در کشور محقق شد تأکید کرد و افزود: امروزه شاهد صرفهجویی در پرداخت هزینههای سیل فروردین ماه با استفاده از دانش فضایی هستیم این در حالی است که پیش از این وقتی از کسب و کارهای فضایی و صرفهجوییهایی که این کار در بردارد، سخن میگفتیم عدهای حرفهای ما را به تمسخر میگرفتند ولی این بخش از برنامههای ما نه تنها عملیاتی شده بلکه با همین ابزار توانستیم خدمات خوبی ارائه دهیم.
وزیر ارتباطات در پایان با خطاب قرار دادن رئیسجمهوری امریکا گفت: در این جلسه یک توصیه مشفقانه هم برای آقای ترامپ دارم. آقای ترامپ 1400 سال پیش یکی بود که در شقاوت از تو خیلی بدتر، در خودبزرگبینی و خود بزرگپنداری هم از تو خیلی جلوتر بود. اسمش یزید بن معاویه بود. او پاکترین و شریفترین بشر روی زمین در آن زمان را به بدترین شیوه ممکن به شهادت رساند.
وی در خاتمه افزود: 1400 سال گذشته است اما آقای ترامپ توصیه میکنم ماهوارههایتان را فعال کنید که تا چند روز دیگر مسیر نجف به کربلا را خوب و با دقت ببینید که چه جمعیتی در این مسیر تردد میکنند. بدان سرانجام تو سرانجام یزید و سرانجام پیروان حسین بن علی سرانجامی است که ماهوارههایتان نشان میدهند.
سه ماهواره آماده قرارگیری در مدار زمین
در این مراسم مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی ایران نیز از تحویل سه ماهواره ایرانی تا سه ماه آینده برای قرار گرفتن در مدار زمین خبر داد و گفت: در تلاش هستیم تا سه ماه آینده سه ماهواره پارس ۱، ظفر و ناهید ۱ را تکمیل و به سازمان هوافضا تحویل دهیم. براری با بیان اینکه قرارداد پرتاب ماهواره در سالجاری و سال آینده در زمینه پرتابگر با سازمان هوافضا منعقد شده است، افزود: تا یک ماه آینده دو پرتابگر آماده پرتاب ماهوارهها خواهند شد و امیدواریم امسال شاهد قرارگیری ماهواره ایرانی در مدار زمین باشیم. معاون وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه ماهواره ظفر در دو نمونه شامل (یک نمونه ارتقا یافته با قدرت تفکیکی ۱۶ متر) در سه ماه آینده آماده تحویل ماهواره بر میشود، گفت: ماهواره پارس ۱ هم که یک ماهواره سنجش از دور با دقت ۱۵ متر است، تا سه ماه دیگر آماده تحویل خواهد شد. ماهواره ناهید ۱ هم که قرار است بهعنوان ماهواره مخابراتی عملیاتی در مدار ۲۵۰ کیلومتری زمین قرار گیرد نیز تا سه ماه آینده آماده میشود و سال آینده نمونه دوم این ماهواره کامل خواهد شد.
وی افزود: طبق برنامه سازمان فضایی، قرار است سال آینده دو ماهواره را برای پرتاب به مدار زمین آماده کنیم و در سال ۱۴۰۴ به هدفمان که قرارگیری ماهواره سنجش از دور در مدار یک کیلومتری زمین است، برسیم. رئیس سازمان فضایی ایران با اشاره به سایر برنامههای سازمان فضایی ایران در سالجاری گفت: پرتاب سه ماهواره مکعبی دانشجویی (کیوب ست) در سالجاری در برنامه سازمان قرار دارد و در همین راستا مراحل طراحی کلان پایگاه پرتاب چابهار را نیز آغاز کردهایم.
براری با بیان اینکه سال گذشته پرتاب دو ماهواره به فضا را مورد آزمایش قرار دادیم، گفت: ماهواره «پیام امیرکبیر» با موفقیت تا مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین انتقال یافت و چند ثانیه نیز اطلاعات را دریافت کرد اما موفق به قرارگیری در مدار زمین نشد. وی افزود: بررسیها نشان میدهد که در امریکا از پرتاب ۴۳ ماهواره در مدت سه سال، ۶۲ درصد با موفقیت همراه بوده است و در روسیه نیز از میان ۱۱ ماهواره پرتاب شده، ۵ ماهواره با موفقیت در مدار قرار گرفته است.
براری گفت: آمار جهانی نشان میدهد که ۳۰ تا ۵۰ درصد پرتاب ماهوارهها موفقیتآمیز بوده و این رقم در ایران ۴۰ درصد است. به عبارتی دیگر، تزریق موفق ماهواره در مدار از سوی ایران، متناسب با نُرم جهانی است. وی با اشاره به برنامههای سازمان فضایی برای صنعتیسازی ساخت ماهواره نیز گفت: مناقصه ساخت ماهواره از سوی بخش خصوصی آغاز شده و ۸ کنسرسیوم برای ساخت ماهواره راداری و ۶ کنسرسیوم برای طراحی و ساخت ماهواره اُپتیکی اعلام آمادگی کردهاند. معاون وزیر ارتباطات همچنین از اجرای عملیاتی دو ایستگاه ماهوارهای در شهرهای سلماس و چناران خبر داد و گفت: در تلاش هستیم تا شمار ایستگاههای ماهوارهای را به عدد چهار برسانیم. براری از افزایش دریافت آنلاین دادههای ماهوارهای نیز خبر داد و گفت: امسال سه ماهواره را برای دریافت آنلاین اضافه کردیم و هماکنون از طریق ۱۲ ماهواره، ۱۰۰ گیگابیت داده و اطلاعات را دریافت میکنیم.
ضرورت تعامل بازیگران حوزه فضایی کشور با یکدیگر
حسین صمیمی رئیس پژوهشگاه فضایی ایران نیز در این مراسم گفت: هفته جهانی فضا را در حالی آغاز میکنیم که سازمان فضایی، پژوهشگاه فضایی ایران و پژوهشگاه هوافضا از سوی دولت امریکا تحریم شدهاند ولی بدون شک، تحریم فعالیتهای فضایی صلحآمیز ایران از سوی امریکا نشانه عجز و ناتوانی این کشور در برابر عزم و اراده جوانان متخصص ایرانی است.
رئیس پژوهشگاه فضایی ایران افزود: در شرایط کنونی که همه سازمانها کم و بیش با کمبود اعتبارات مواجه هستند، به بهبود و ارتقای قابلیت اطمینان برای انجام مأموریتهای فضایی به وضوح احساس میشود. از سوی دیگر تعامل مؤثر بازیگران حوزه فضایی کشور با یکدیگر، استفاده از سرمایه گذاریهای صورت گرفته و زیرساختهای ایجاد شده از سوی نهادهای مختلف و ایجاد بستری برای همافزایی دانشی بین نیروهای متخصص موجود، ضروری به نظر میرسد.
وی خطاب به تلاشگران حوزه علم و فناوری فضایی کشور حاضر در این مراسم گفت: شاید وقت آن رسیده که با همکاری هم، با تدوین الگوی مشارکتی علمی و با بهرهگیری حداکثری از منابع موجود، قدمهای بهتری در نقشه راه توسعه ماهوارههای سنجشی و مخابراتی برداریم، چرا که نتیجه این مشارکت، کاهش هزینهها و کاهش زمان اجرای پروژهها و ارتقای عملکرد و بهبود نتایج پروژهها ناشی از تجمیع تجارب و دانش انباشته شده در هر یک از دستگاهها خواهد بود.
صمیمی در این مراسم به سازمان فضایی ایران پیشنهاد کرد در هفته جهانی فضا و در کنار شعاری که از سوی انجمن جهانی هفته فضا اعلام میشود، یک شعار بومی و داخلی نیز مانند «اتحاد ایرانی برای ساخت ماهواره ایرانی» با توجه به ضروریات کشور انتخاب و اعلام کنند.
وی در ادامه با بیان اینکه رئوس کاری پژوهشگاه فضایی ایران نیز حول سه محور اصلی تنظیم شده است، گفت: محور اول، کسب دانش فنی طراحی و ساخت انواع سامانههای فضایی و ماهوارههای مخابراتی و سنجشی است که در این خصوص ماهواره مخابراتی- تحقیقاتی ناهید تحویل کارفرمای سازمان فضایی ایران شده است. ماهواره سنجشی پارس ۱ نیز تا پایان سال جمعبندی خواهد شد. رئیس پژوهشگاه فضایی ایران در خصوص محور دوم فعالیتهای این پژوهشگاه گفت: محور دوم، توسعه خدمات فضاپایه است که به تازگی ارتباطات کاری بسیار قوی با وزارت کشور درخصوص برآورد خسارت سیل فروردین ۹۸ انجام دادهایم که گزارشات تولید شده نشان میدهد استفاده از فناوریهای سنجش از دور و ایجاد سامانه سجاد از سوی وزارت کشور به صرفهجویی بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان منجر شده است.
وی محور سوم مأموریتهای پژوهشگاه فضایی ایران را سرریز دانش فضایی به سایر حوزههای صنعتی عنوان کرد و افزود: در پژوهشگاه با حضور پیشکسوتان کمیته تجاریسازی و درآمدزایی را تشکیل دادهایم که تعاملات خوبی با حوزههای صنعتی مختلف چون پتروشیمی، صنایع خودرویی انجام دادهاند و خبرهای خوبی درخصوص انعقاد قراردادهای کاری در این حوزهها به گوش خواهد رسید.