بعد از بالا رفتن قیمت تلفن همراه و کاهش ارائه گارانتی معتبر از سوی فروشندگان در بازار، مدتی است که فروشندگان تلفن همراه، خریداران را مجاب میکنند تا دستگاه خود را در برابر سرقت، شکستگی، آب خوردگی و… بیمه کنند. ولی آیا در نبود گارانتیهای خوب و معتبر، بیمه تلفن همراه به سود کاربران است؟ آیا کاربران میتوانند بخصوص در زمینه سرقت، از بیمه خسارت دریافت کنند؟ ما به سراغ فعالان و کاربران تلفن همراه رفته و نظر آنها را درباره بیمه تلفن همراه جویا شدهایم.
گارانتی معتبر
«این روزها بحث بیمه تلفن همراه در زمینههایی که گارانتی شامل آن نمیشود (مانند سرقت، شکستگی، آب خوردگی، نوسانات برق و…)، داغ است، ولی بهتر است مصرفکنندگان به جای بیمه به گارانتیها بسنده کنند.»
ابوالفضل ناصری سخنگوی اتحادیه کشوری تلفن همراه با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: برخی از شرکتهای بیمه با اتحادیهها یا فروشندگان مذاکره کرده و در صورت سرقت، شکستگی و… این موارد را به مصرفکننده فرانشیز پرداخت میکنند.
ناصری در پاسخ به این سؤال که به نظر میرسد دریافت خسارت بخصوص از بابت سرقت تلفن همراه از شرکتهای بیمه بسیار دشوار است، گفت: بیمه در هر صورت باید در سرقت و سایر موارد بیمه مربوطه پاسخگو باشد ولی باید گفت به دلایلی شرایط دریافت خسارت از شرکتهای بیمه دشوار شده است. وی با بیان اینکه تجربه یک شرکت بیمه نشان داده بهدلیل سختگیری نکردن در پرداخت خسارت ورشکسته شد و بیمه کالای دیجیتالی از جمله تلفن همراه را قطع کرد، افزود: چرا که متأسفانه عدهای به دروغ اعلام سرقت دستگاه تلفن همراه را کردند بنابراین شرایط برای دریافت خسارت سخت شده است.
سخنگوی اتحادیه تلفن همراه کشور در ادامه درباره اظهار دروغ برخی از کاربران و مصرفکنندگان تلفن همراه گفت: شرکت سامسونگ تعویض کابل و شارژر را برای خریداران محصولات خود بجز در ایران رایگان کرده، چرا که در کشور ما اظهار دروغ زیاد است به طوری که اگر فردی شارژر دختر خالهاش هم خراب میشد از این مسأله استفاده کرده و شارژر دریافت میکرد و آنقدر درخواست تقاضا در کشور ما برای تعویض کابل و شارژر بالا رفت که شرکت مربوطه این موضوع را حذف کرد. حال همین موضوع درباره سرقت تلفن همراه هم صدق میکند و اظهار دروغ عدهای در سرقت تلفن همراه موجب شده خسارت دیدگان واقعی نیز نتوانند به راحتی به حق و حقوق خود برسند چرا که بیمه مستندات زیادی همچون وجود فیلم سرقت یا شکستن قفل و… را برای پرداخت خسارت آن هم با حکم و تأیید قاضی اخذ میکند که اصولاً برای افراد تهیه این مدارک چندان آسان نیست.
ناصری با بیان اینکه خریداران باید هنگام بیمه کردن کالای دیجیتالی خود مانند تلفن همراه به مفاد قرارداد شرکت بیمه مربوطه دقت کنند، افزود: توصیه میکنیم مصرفکنندگان به گارانتی معتبر بسنده کنند، چرا که بیمه جایگزین گارانتی معتبر نمیشود.
نبود ضمانت اجرایی در بیمه کالای دیجیتال
«از آنجایی که ارائه مستندات برای دریافت خسارت از بیمه از سوی مصرفکنندگان دشوار است بیمه تلفن همراه تنها به ضرر مصرفکننده است.»
افشار فروتن لاریجانی رئیس انجمن فروشندگان تلفن همراه و سیمکارت با بیان مطلب فوق به «ایران» گفت: بیمه بحثی جدا از گارانتی است و این دو نمیتوانند همدیگر را پوشش دهند بنابراین هر کسی میتواند تلفن همراه یا هر وسیله الکترونیکی دیگر خود را بابت سرقت یا هر گونه خسارت احتمالی دیگر بیمه کند، ولی مصرفکننده باید بداند که اگر کالای خود را بیمه کند خدمات پس از فروش دریافت نخواهد کرد از اینرو این اقدام به نفع مصرفکننده نیست. وی افزود: خریداران باید بدانند اگر کالای خود را بیمه کنند تنها خدمات اضافهای است که خود مصرفکننده بهصورت اختیاری برای دریافت آن اقدام میکند و تجربه نشان داده است مصرفکننده نتوانسته از شرکتهای بیمه خسارتی دریافت کند.
رئیس انجمن فروشندگان سیمکارت و تلفن همراه با بیان اینکه اگر در بیمه نامه تلفن همراه و… توجه کنید دقیقاً به مواردی که گارانتی پوشش نمیدهد اقدام کردهاند، گفت: وقتی شرکت بیمه لوازم الکترونیکی مانند تلفن همراه را بابت سرقت و… بیمه میکند نباید برای پرداخت خسارت شرط و شروط بگذارد بنابراین خریداران و مصرفکنندگان تنها باید خدمات پس از فروش معتبر دریافت کنند و به این نوع موارد توجهی نکنند چون واقعاً ضمانت اجرایی ندارد.
تضییع حقوق مصرف کننده
مهدی رضایی یکی از فعالان بازار تلفن همراه نیز معتقد است برخی از شرکتهای بیمه موقع خرید با برخی از فروشندگان قرارداد میبندند و موقع خرید از خریدار میخواهند که تلفن همراه خود را با پرداخت مبلغی برای شکستگی و خرابی و بخصوص سرقت بیمه کند.
رضایی گفت: تا آنجایی که من اطلاع دارم اگر خریدار تلفن همراهش به سرقت رود و دچار مشکل شود به راحتی نمیتواند از بیمه خسارت بگیرد. این روزها سرقت تلفن همراه بهدلیل گرانی نیز بسیار افزایش یافته و از اینرو مصرفکنندگان با ترغیب برخی فروشندگان، تلفن همراه خود را بیمه سرقت میکنند ولی فراهم کردن مستنداتی که بیمه میخواهد برای مصرفکنندگان کار دشواری است.
وی افزود: بهطوری که خریدار با اینکه تلفن همراهش به سرقت رفته نمیتواند از بیمه استفاده کند بنابراین مصرفکننده تنها با پرداخت مبلغ اولیه متضررتر شده است.
مهدی فنایی دیگر فعال حوزه تلفن همراه نیز معتقد است شرکتهای بیمه مانند خودرو کالاهایی همچون تلفن همراه یا وسایل دیگر الکترونیکی را با دریافت پولی در برابر سرقت یا شکستگی و… بیمه میکنند ولی تا جایی که میدانم شرایط دریافت خسارت از بیمه آسان نیست بنابراین بهتر است مصرفکنندگان تنها به خدمات پس از فروش اکتفا کنند. فنایی افزود: واردکنندگان که کالا را به کشور وارد کرده و به دست مصرفکننده میرسانند، طبق قانون حمایت از مصرفکنندگان موظف هستند نه تنها به خریدار کالا، 18 ماه خدمات پس از فروش ارائه دهند، بلکه باید تا 10 سال تأمین قطعات تلفن همراه را برای مصرفکننده ضمانت کنند از اینرو بیمه کردن دستگاههای دیجیتالی معنایی ندارد. این فعال افزود: از آنجایی که برخی شرکتها بهدنبال رفع مسئولیت از بحث گارانتی هستند و هنگام فروش به خریداران توصیه میکنند تا کالای دیجیتالی خود را بیمه کنند ولی در این میان تجربه نشان داده است حقوق مصرفکنندگان ضایع میشود به همین دلیل من به خریداران توصیه میکنم به جای بیمه برای گارانتی معتبر هزینه کنند.
فاطمه اکبری یکی از مصرف کنندگانی است که تلفن همراه خود را بیمه کرده است. اکبری با بیان اینکه به اصرار فروشنده تلفن همراه خود را بیمه کردم، چرا که فروشنده اصرار داشت اگر اتفاقی مانند سرقت برای تلفن همراه شما بیفتد میتوانید از بیمه خسارت دریافت کنید و از آنجایی که این روزها بحث سرقت تلفن همراه زیاد شده، تلفن همراه خود را بیمه کردم.
وی افزود: از قضا بعد از مدت کوتاهی تلفن همراهم به سرقت رفت که ضمن اعلام به پلیس 110 و ثبتنام در سایت همیاب 24 قوه قضائیه برای ردیابی آن، بعد از مدتی برای دریافت خسارت از بیمه به این مرکز مراجعه کردم که از من خواستند نه تنها فیلم سرقت و احراز شکستن قفل برای سرقت تلفن همراه ببرم بلکه باید حکم قاضی مبنی بر صحت سرقت را داشته باشم.
این مصرفکننده با اشاره به اینکه متأسفانه فروشندگان جزئیات قرارداد با شرکتهای بیمه را به خریدار و مصرفکننده نمیگویند، گفت: در حالی که سرقت تلفن همراه را با این موارد کمتر میتوان اثبات کرد. سرقت تلفن در جایی که دوربینی در آن منطقه نبوده را چگونه میتوان اثبات کرد؟ بنابراین عملاً مبلغ اولیهای که برای بیمه تلفن همراه هزینه کرده است، از جیب خریدار و مصرفکننده میرود.