فناوری «بلاکچین» بهعنوان پدیدهای نوپا در دنیای اینترنت، چتر حمایتی خود را بر سر پناهجویان و آوارگان سراسر جهان گسترده و تلاش دارد با طبقهبندی امن و رمزنگاری شده اطلاعات، امنیت و هویت از دست رفته آنها را تا حد قابل قبولی بازگردانده و جلوی نفوذ و سوءاستفاده برخی نهادها یا هر فرد حقوقی و حقیقی به اطلاعات شخصی آنها را بگیرد. در این میان سازمان ملل دست به کار شده و تلاش کرده است با بهرهگیری از این فناوری نوظهور، حمایتهای مالی، آموزشی و خدماتی خود به تمامی آوارگان و پناهجویان در سراسر جهان را بهگونهای متمرکز و غیر قابل هک مدیریت کرده و با این اقدام جلوی فساد و سوءاستفاده برخی دولت ها و شرکتها را بگیرد.
هویتی دیجیتال بر پایه بلاکچین
بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، در سال گذشته میلادی شمار افرادی که بواسطه جنگ، درگیری و ترس از پیگرد در کشورهای مختلف جهان آواره شدهاند، از ۷۰ میلیون نفر گذشته است. از این تعداد تنها ۲۱ میلیون نفر آنها بهعنوان پناهنده هویت داده شده و کمتر از ۱۰۳ هزار نفر از آنها اسکان یافتهاند. این مسأله زمانی بغرنجتر میشود که بدانیم نیمی از این پناهندگان نیز کودکان زیر ۱۸ سال هستند.
از سوی دیگر از آغاز جنگ داخلی در سوریه تاکنون 6.7 میلیون نفرسوری به کشورهای دیگر پناهنده شدهاند. پناهندههایی که در هنگام فرار از کشور تمامی مدارک هویتی خود را جا گذاشته یا گم کردهاند. این دسته از افراد نه تنها خانه و زندگی خود را از دست دادهاند بلکه بدون هیچ مدرک هویتی به کشورهای دیگر پناه بردهاند.
سازمان ملل برای حل مشکلات این دسته از افراد و ارسال کمکهای بشردوستانه، از فناوری بلاکچین کمک گرفته و تلاش کرده است با بهرهگیری از این سیستم متمرکز، تا حد قابل قبولی امنیت هویتی و مالی آنها را تأمین کند. در همین راستا این ارگان بینالمللی تلاش کرده است تا اطلاعات هویتی تمامی پناهجویان را بر پایه فناوری بلاکچین ذخیره کرده و هویتی دیجیتال را به آنها هدیه دهد.
ارسال امن کمکهای بشردوستانه
سازمان ملل از سال 2017 و پس از افزایش آمار نگرانکننده آوارگان و پناهجویان در سراسر جهان، بهرهگیری از فناوری بلاکچین برای ارسال کمکهای بشردوستانه به این دسته از افراد را کلید زد. در این میان برنامههای جهانی غذا و زنان سازمان ملل متحد با فناوری بلاکچین ارسال کمکهای خود را آغاز کرده و تلاش میکند به جای ارسال پول یا غذا، کمکهای خود را بر پایه بلاکچین سازمان بدهد. به طورمثال در تعدادی از کمپهای پناهندگان سوری در اردن، از فناوری بلاکچین برای ایجاد و تأیید هویت ساکنان استفاده میشود.
با آغاز پروژه Building Blocks از سوی سازمان برنامه جهانی غذا، به جای ارسال مستقیم غذا یا کمکهای مالی، پول به حسابهای بانکی پناهجویان منتقل میشود. جزئیات حساب کاربری تک تک این افراد در نسخه امنی با نام Ethereum blockchain نگهداری میشود. زمانی که یک پناهجو به سوپرمارکتی مراجعه کرده و اقدام به خرید میکند، اسکن شبکیه چشم او با پایگاه داده سازمان ملل برای تأیید هویت مطابقت داده میشود. از این رو، مبلغ فاکتور از کیف پول الکترونیکی وی کسر میشود.
به گفته سازمان ملل چنین شیوه فناورانهای از کمکهای بشردوستانه، برای افرادی که آواره شده یا از کشورهای خود گریختهاند میتواند جلوی فساد و توزیع ناعادلانه کمکها به افراد نیازمند را گرفته و هویتی دیجیتال را به آنها هدیه کند.
تمــامــی اطــلاعــات شــخــصی پناهندگان به گونهای بسیار امن در بلاکچین ذخیره شده و از تغییرآن توسط نهاد یا دولتها ایمن میشود. به این ترتیب پناهجویان با کمک فناوری بلاکچین علاوه بر کسب منبع هویتی امن، معتبر و یک تاریخچه اعتباری قابل رسیدگی، از کمکهای سازمان ملل بهرهمند شده و میتوانند در کمال آرامش و امنیت موقعیت اجتماعی و فرهنگی خود را ارتقا داده و رشد کنند.
علاوه بر ایجاد هویت دیجیتال برای پناهجویان، زنان نیز از فناوری بلاکچین برای تراکنشهای پولی در چندین اردوگاه از جمله ازرق استفاده میکنند. به این ترتیب زنان پناهنده که در برنامه صندوق زنان سازمان ملل عضو هستند میتوانند پولهای ارسال شده را مستقیماً و بدون کمک اشخاص ثالث مانند بانکها تحویل گرفته و خرج کنند.
بهگفته بسیاری از کارشناسان حوزه فناوری، بلاکچین روند توزیع پول در میان پناهجویان را تا 98 درصد ارزانتر کرده و عدالت میان طبقات یک جامعه را به اجرا میگذارد. در این روش به هیچ وجه پولی به نهادهای دولتی ارسال نشده و تنها افراد پناهجو و خانواده شان مجاز به استفاده از کمکهای بشردوستانه هستند. با بهرهگیری از قدرت بلاکچین میتوان هزینههای پرداخت را کاهش داده و ضمن محافظت از دادهها، خطرات مالی را نیز کنترل کرد.
افزایش فرصتهای شغلی
اما هویت بخشی دیجیتال و کمکهای مالی امن، تنها مزایای بلاکچین برای پناهندگان نیست. چرا که این فناوری علاوه بر کمکرسانیهای گسترده و متمرکز، بستر مناسبی را برای یافتن فرصتهای شغلی مناسب برای آنها فراهم میکند. اطلاعات شخصی و دیجیتال این افراد زمینه شناخت دولتها و ارگانهای مختلف سراسر جهان از اطلاعات شخصی آنها را آسانتر کرده و مسیری امن برای ساختن زندگی جدید در کشور مقصد فراهم میکند. دولتها میتوانند با بهرهگیری از این اطلاعات، ارزیابی درستی از پناهجویان داشته و
راهحلهای ملموس تری برای کسب و کار آنها ارائه دهند. پناهجویان میتوانند با ارائه هویت دیجیتالی خود وضعیت تحصیلی و کاری خود را بدون هیچ دستکاری به دولتها ارائه داده و خود را برای یافتن شغلی مناسب آماده کنند. از سوی دیگر دولتها با اطمینان به اطلاعات مبتنی بر فناوری بلاکچین پناهجویان میتوانند قراردادهای کاری مشخصی را برای پناهجویان تنظیم کرده و آنها را در مسیر درستی برای یافتن کاری متناسب با سلایق و علایق آنها
رهنمود کنند.
بــــرش
فناوری «بلاکچین» در یک نگاه
بلاکچین Blockchain از دو کلمه بلاک (Block) و چین (Chain) تشکیل شده است که به معنی زنجیره بلاک یا همان بلوک است، اما چرا این نام را برای این تکنولوژی انتخاب کردند؟ زیرا اطلاعات در فناوری بلاکچین داخل یک سری بلاکهایی قرار میگیرند که این بلاکها زنجیر وار به یکدیگر متصل بوده و غیرقابل هک یا تغییر هستند. در واقع به زبان سادهتر میتوان گفت که بلاکچین یک پایگاه توزیع داده مبتنی بر اجتماع میلیونها نقطه اشتراک است که بهصورت هم زمان دادههایی در آن ثبت و اصلاح میشود که میتوان با بهرهگیری از این پلتفرم باز، آزاد و در عین حال پیچیده، به تبادلات مالی، علمی و اطلاعاتی پرداخت.