اگرچه مسوولان معتقدند با اتکا به ظرفیتهای شبکه ملی اطلاعات و در غیاب اینترنت بینالملل، کسبوکارها با استفاده از سرورهای داخلی توانستند سر پا بمانند و کمتر دچار مشکل شوند، اما موضوعی که ممکن است از نظرها جا مانده باشد، این است که خیلی از کسبوکارها مراجعهشان از طریق موتور جستوجوی گوگل انجام میشود.
در روزهای قطعی اینترنت بینالملل که پس از بروز ناآرامیها و در راستای جلوگیری از سوءاستفاده از این ابزار ارتباطی اتفاق افتاد، اگرچه وبسایتهای ایرانی با بهرهگیری از سرورهای داخلی به فعالیت ادامه دادند، اما بسیاری از کاربران اینترنت، از دانشجویان و برنامهنویسان تا کسبوکارهای کوچک که فعالیتشان در بستر شبکه جهانی اینترنت جریان داشته، با مشکلات بسیاری مواجه و بعضا متحمل ضررهای جبرانناپذیری شدند.
همچنین بخش خصوصی این حوزه معتقد است با وجود آمادگی نسبی در لایه شبکه و زیرساخت و برقراری خدمات پایه، دچار کمبود در لایه خدمات و محتوا بودیم و این موضوع باعث وارد آمدن خسارات گسترده به کسبوکارها از جمله وجود اختلال در خدمات کسبوکارهای بالغتر به دلیل عدم آمادگی سرویسدهندگان متوسط و کوچک، ایجاد هزینههای مالی و انسانی چند برابری برای کسبوکارها یا کاهش شدید جریان ورودی مشتریان کسبوکارها شده است.
در این راستا، آرش محمدی -کارشناس فناوری اطلاعات- در گفتوگو با ایسنا درباره مراجعه به وبسایتها توضیح داد: درصد خیلی بالایی از لود هر وبسایتی از طریق سرچ در گوگل است و اینطور نیست که کاربران برای مراجعه به بر وبسایت، URL آن را تایپ کنند و این موضوع حداقل برای حدود ۸۰ درصد وبسایتهای خبری حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات صدق میکند. بنابراین مراجعه مشترکان به وبسایتها از طریق سرچ کلمات کلیدی در گوگل اتفاق میافتد.
وی در ادامه با بیان اینکه به همین دلیل در شرایطی که گوگل در دسترس نباشد، وبسایتها چیزی حدود ۸۰ درصد ترافیک را از دست میدهند، افزود: این موضوع و کلمات کلیدی برای کسبوکارهایی که خدمات ارائه میدهند هم خیلی مهم است؛ کسانی که در حوزه فروش بلیت سفر، فروش آنلاین دارو یا خدمات دیگر کار میکنند، خیلی بیشتر از این ترافیک را از دست میدهند. بنابراین صرف اینکه یک وبسایت از داخل ایران لود شود، باعث بالا ماندن کسبوکار نیست.
این کارشناس فناوری اطلاعات ادامه داد: نکته دیگر را هم در نظر بگیرید که بسیاری از وبسایتها خدماتی ارائه میدهند که از یک سری سرویسهای بینالمللی استفاده میکند و در زمان قطع اینترنت، با اینکه وبسایت از داخل ایران در دسترس است، اما دسترسیپذیری مدیران وبسایت و وبسرویسها مختل میشود. برای مثال درمورد اپلیکیشنهای حمل و نقل، ممکن است خود اپلیکیشن لود شود و کار کند اما احتمالا نقشهاش کار نمیکند، چون داشته از APIهای منبع باز گوگل استفاده میکرده است.
محمدی با بیان اینکه تمام سرویسهای آنالیتیک و هوش تجاری وبسایتهای ایرانی، غیرایرانی هستند، گفت: ما هیچ سرویس هوش تجاری وببیس ایرانی برای وبسایتهایمان نداریم. تقریبا همه توسعهدهندگان وب از APIهای منبع باز خارجی یا حتی سرویسهایی که گوگل برای توسعهدهندگان ارائه داده، استفاده میکنند و در زمان قطع وب آنها هم مختل میشود.
او در پایان خاطرنشان کرد: مهمترین اتفاقی که برای ترافیک میافتد، موضوع گوگل است. همه ما وقتی میخواهیم به یک کسبوکار مراجعه کنیم، حتی در شرایطی که اسم یک وبسایت را میدانیم، اسم آن را نمینویسیم بلکه آن را در گوگل سرچ میکنیم. حتی در خیلی موارد حتی اسم کسبوکار را هم نداریم، برای مثال مینویسیم خرید آنلاین بلیت و در نتایج جستوجو به ارائهدهندگان خدمات میرسیم و به همین دلیل عدم دسترسی به گوگل موجب کاهش ترافیک میشود.