نسخه جدید برای شبکه ملی اطلاعات
زمانی که رئیس‌جمهور در مراسم تقدیم بودجه ۹۹ به مجلس، از تقویت شبکه ملی اطلاعات برای بینیازی مردم از شبکه خارجی سخن به میان آورد و به دستور رهبری در این زمینه اشاره کرد، دوباره موج نگرانیها از قطع مجدد اینترنت همه را فرا گرفت. این نگرانیها تا حدی جدی شد که علیرضا معزی، معاون ارتباطات دفتر رئیس‌جمهور به برداشت‌های صورت گرفته از صحبت روحانی درباره شبکه ملی اطلاعات واکنش نشان داد و در توییتر نوشت: «صحبت از توسعه شبکه ملی اطلاعات و استقلال در فضای مجازی، هرگز و هرگز به معنای قطع اینترنت و زیستن در عصر حجر نیست؛ این دو مکمل یکدیگرند.» در همین راستا نیز، وزیر ارتباطات و فناورى اطلاعات عصر روز شنبه در مراسم اختتامیه نخستین جشنواره کودکآنلاین گفت: «قطعى اینترنت مانند قطع کردن هوا است و نباید در گفتن آن لکنت زبان داشت. اینترنت ملى یک دروغ بزرگ است، دروغى که آنقدر تکرار شده که براى تصحیح این تفکر، راه‌درازى در پیش داریم.»
به هر حال، مجموعه دولت در تلاش هستند که در رسانهها و شبکه‌های مجازی، قطع مجدد اینترنت را تکذیب کرده و وانمود کنند بحث جایگزینی اینترنت ملی به جای اینترنت بینالمللی اصلا مطرح نیست. با این حال، سیاست‌های جدید دولت برای توسعه شبکه ملی اطلاعات همچنان باعث نگرانی کاربران اینترنت شده مبادا دوباره با قطعی اینترنت بینالملل (آن هم قطع دائمی) مواجه شده و به اینترنت ملی تن بدهند. چرا که روز گذشته معاون وزیر ارتباطات در نشست خبری در سازمان فناوری اطلاعات از تصمیم شورای عالی فضای مجازی برای واگذاری شبکه ملی اطلاعات به وزارت ارتباطات خبر داد.
امیر ناظمی گفت: تا پیش از این موضوع تکمیل زیرساخت شبکه ملی اطلاعات برعهده وزارت ارتباطات بود و مطابق با مصوبه تبیین الزامات این شبکه، موضوعات مربوط به لایه خدمات و محتوا به نهادهای مسوول دیگری سپرده شده بود، اما هم‌اکنون در آخرین جلسه این شورا با توجه به آنکه زیرساختهای شبکه ملی اطلاعات فعال است، مقرر شد وزارت ارتباطات در لایه خدمات نیز برنامه توسعه شبکه ملی اطلاعات را ارائه دهد. وی گفت: سازمان‌هایی که متولی لایه خدمات و محتوا در شبکه ملی اطلاعات بودند نتوانستند از عهده این کار برآیند و این مسوولیت به ما واگذار شده، بر این اساس مقرر شد تا سه هفته آینده وزارت ارتباطات طرح کلان شبکه ملی اطلاعات را در دو بخش خدمات پایه و کسب‌وکار به شورای عالی فضای مجازی ارائه کند. وی تأکید کرد: شبکه ملی اطلاعات مکمل اینترنت است و رقیب و جایگزین آن نیست.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران تصریح کرد: پس از قطع یک هفته‌ای اینترنت و اتصال مجدد آن بسیاری از کاربران که اپلیکیشن‌های بومی را نصب کرده بودند، همچنان پس از اتصال اینترنت نیز از این اپلیکیشن‌ها استفاده می‌کنند اما آمارها نشان می‌دهد بسیاری از کاربران پیام‌رسان‌های داخلی را بار دیگر از گوشی خود حذف کرده‌اند، این نشان می‌دهد که با محدودسازی نمی‌توان یک خدمت ایرانی را جایگزین مصرف کاربران کرد. ناظمی گفت: ما معتقدیم که نباید در بازار پیام‌رسان‌ها مداخله کنیم تا آنها براساس کیفیت بتوانند جایگزینی برای سرویس‌های خارجی شوند. وی در مورد مشکلات مالی پیام‌رسان‌ها نیز تاکید کرد: قرار نیست دولت تمامی هزینه‌های این شرکت‌ها را پرداخت کند، بلکه در این بازار دولت تنها نقش تسهیلگر را دارد.
معاون وزیر ارتباطات با اشاره به اینکه در زمان قطع اینترنت در زمینه خدمات پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات دو سرویس پیام‌رسان و موتور جست‌وجو موفق عمل نکردند، گفت: بررسی‌ها نشان داد که سیاست اشتباه به کار گرفته شده برای این خدمات در کشور سبب شده تا آنها در این بازه زمانی موفق عمل نکنند. وی با بیان اینکه موضوع جویشگر بومی از سال ۸۹ مطرح شده است، گفت: دو جویشگر بومی اگر تاکنون به بخش خصوصی واگذار شده بودند شاید امروز سرویس‌های پایدارتر و مشخصی را ارائه می‌دادند اما طی ۱۰ روزی که اینترنت قطع بود شاهد ضعف بالایی در حوزه موتور جست‌وجو بودیم و در حال بازبینی این ضعف‌ها و سیاست‌های کلی برای حل مشکلات هستیم.
ناظمی بزرگ‌ترین توسعه سرویس‌های بومی را داشتن رقیب قدرتمند و جلوگیری از مداخله دولت عنوان کرد و گفت: به بهانه واژه ملی و امنیت نگذاشتیم بازار بسیاری از این گونه خدمات شکل بگیرد. به گفته وی، موتور جست‌وجوگر یوز توسط گروهی از متخصصان در دانشگاه امام حسین(ع) راه‌اندازی شده و باید مجموعه سپاه برای ادامه فعالیت آن تصمیم‌گیری کند.