چهارمین رویداد یلدای کارآفرینان استارتاپی (شب یلدایی) عصر روز چهارشنبه 27 آذرماه با حضور چشمگیر فعالان این حوزه در تالار وزارت کشور برگزار شد. در این مراسم اولین کتاب سال استارتاپهای ایران که در آن اطلاعات بیش از 2 هزار استارتاپ آمده است، رونمایی شد. این کتاب قرار است تا بهمنماه امسال در بازار کتاب کشور توزیع شود. در این مراسم همچنین به اثرگذاران در حوزه استارتاپی نیز تندیس یلدایی اهدا شد.
امکان رشد استارتاپها
در مراسم شب یلدایی استارتاپها پنلهای مختلفی برگزار شد که از جمله این پنلها «چالشها و فرصتهای مشترک اقتصاد دیجیتال و تأمین مالی استارتاپها در سال 98» و «دلایل شکست استارتاپ ها» بود. در پنل چالشها و فرصتهای مشترک اقتصاد دیجیتال و تأمین مالی استارتاپها در سال 98 علی وحدت رئیس صندوق شکوفایی و نوآوری، محسن جلالپور رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران، پدرام سلطانی فعال اقتصادی، حسام میر ارمندهی مدیرعامل فروشگاه اپ و مسیریاب (کافه بازار، دیوار و بلد)، حمید محمدی مدیرعامل یک فروشگاه اینترنتی (دیجی کالا) شرکت کرده بودند.
حمید محمدی مدیر یک فروشگاه اینترنتی (دیجی کالا) درباره اینکه آیا استارتاپها در کشور تا حد کسب و کارهای نوپای دیگر کشورها مانند علی بابا چین جای رشد دارند، گفت: به نظرم استارتاپهای ایرانی جای رشد دارند و حاکمیت باید اجازه دهد تا کسب و کارهای نوپا رشد کنند و مسئولان بورس نباید برای ورود شرکتهای حوزه فناوری و استارتاپها روی سودآوری آنها حساب باز کنند. ذهنیت سودآوری غلط است، چرا که باید بحث خلق ارزش در این میان مطرح باشد. اگر شرکتهایی مانند اپل و… وارد بورس شدند و در 10 سال اول اصلاً سوددهی نداشتند به همین دلیل باید ادبیات جدید برای ورود شرکتهای حوزه فناوری به بورس شکل بگیرد، چرا که با قوانین قدیم امکان ورود به بورس برای کسب و کارهای نوپا وجود ندارد.
حسام میرآرمندهی مدیرعامل بزرگترین فروشگاه اپلیکیشن (کافه بازار) نیز درباره اینکه چه میزان از مشکلات استارتاپها خارج از این اکوسیستم است، گفت: انواع و اقسام مشکلاتی مانند فیلترینگ، قطعی اینترنت و… وجود دارد که واقعاً خارج از اکوسیستم استارتاپی است که ما آن را در سایت دیوار و کافه بازار بیشتر تجربه کردیم.
آرمندهی در ادامه به چالش در زمینه سرمایهگذار خارجی اشاره کرد و افزود: بهدلیل شرایط حاکم بر کشور سرمایهگذاری دارای ریسک بالایی شده و بسیاری از افراد سرمایههای خود را از کشور خارج میکنند و از سوی دیگر سرمایهگذار خارجی نیز به این حوزه ورود نمیکند به طوری که سرمایهگذاری در حوزه استارتاپها نسبت به سالهای قبل بسیار کاهش یافته است.
وی درباره ورود کسب و کارهای نو به بورس نیز گفت: استارتاپها نیاز دارند به بازار بورس وارد شوند چون میتوانند در این زمینه حرفهایی برای گفتن داشته باشند. از گذشته تاکنون سرمایههایی در بورس وجود دارند که خلق ارزش نمیکنند ولی حوزه فناوری اگر وارد بورس شود میتواند خلق ارزش کند و ما آمادگی حضور در بورس را داریم و باید زمینه حضور را فراهم کنند.
در این پنل علی وحدت رئیس صندوق شکوفایی و نوآوری نیز به بحث حمایتها و تسهیلاتی که این صندوق از سمت حاکمیت به شرکتهای دانش بنیان و استارتاپی ارائه مید هد اشاره کرد و گفت: در مدت یک سالی که در این حوزه شروع به کار کردیم 2هزار میلیارد تومان بودجه را بهصورت سرمایهگذاری دولت وارد این عرصه کردهایم.محسن جلالپور رئیس سابق اتاق بارزگانی ایران نیز در این پنل با بیان اینکه شرایط امروز برای استارتاپها سخت است، گفت: دلیل آن هم بیبرنامگی مجموع اقتصادی کشور و تصمیمات غلط در این حوزه است به همین علت مجموعه استارتاپهای کشور که کم سن و سال و نوپا است بیشتر از بقیه و بخش سنتی در رنج هستند.
وی افزود: کارهای نو خیلی در کشور طرفدار ندارد ولی با وجود تمام مشکلات و ناامیدیها میتوان به فضا و دوره کنونی اعتماد کرد جوانان و فعالان حوزه استارتاپی میتوانند در برابر مشکلات و موانع مقاومت کرده و کارها را پیش ببرند.
وی با اشاره به اینکه ما در دوره خود و در زمینه اقتصاد سنتی مشکلات زیادی داشتیم افزود: ولی نتوانستیم اثرگذار باشیم و در حکمرانی تغییر اساسی ایجاد کنیم ولی مجموعه جدید استارتاپی از عهده این کار برخواهد آمد. اگر حاکمیت به این باور برسد که رشد بخش خصوصی میتواند به اقتدار کشور کمک کند استارتاپها هم میتوانند رشد کنند.
پدرام سلطانی فعال اقتصادی نیز با بیان اینکه مشکل عمده استارتاپها این است ولی هنوز حاکمیت این باور را ندارد که باید در حوزه اقتصادی با کمک استارتاپها تحول ایجاد شود، گفت: حاکمیت در زمینه رشد بخش خصوصی کماکان محتاط است و این محتاط بودن اجازه رشد را به بخش خصوصی حتی در زمینه کسب و کارهای نو نمیدهد.
ننگ نبودن شکست در حوزه استارتاپی
در این مراسم یکی از پنلهای مهم دیگری که برگزار شد درباره دلایل شکست استارتاپها بود. علیرضا اسکندری مدیرعامل بقچه که یکی از استارتاپهای شکست خورده است، گفت: بهدلیل نداشتن مدیریت قوی نتوانستیم به کار خود ادامه دهیم. روابط بیش از حد دوستانه بود و به بخش مدیریت اداری و انضباطی و… در تیم اهمیت ندادیم و رها کردیم. حتی وقتی کسی برای فرار از شکست پیشنهاد استخدام مدیر را به من داد نپذیرفتم از اینرو باید برای موفقیت به تمام عوامل حتی بخش مدیریتی نیز بها داد به همین دلیل خود را در شکست کسب و کارم مقصر میدانم.
حمیدرضا احمدی مدیرعامل ایوند نیز با بیان اینکه تنها وجود مشکل در بخش مدیریتی نمیتواند عامل شکست باشد، گفت: استارتاپهای زیادی هستند که در آن روابط دوستانه حاکم است ولی توانستهاند موفق عمل کنند.
وی با بیان اینکه شکست خوردن در حوزه استارتاپی ننگ نیست، افزود: همه میدانند که از بین استارتاپها 95 درصد به شکست ختم میشوند، چرا که ورود به حوزه استارتاپی بسیار ریسک پذیر است به همین دلیل باید از شکستها تجربه آموخت و با ایدهای دیگر به کار ادامه داد تا بالاخره موفق شد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا تیم استارتاپی عامل موفقیت است یا حضور سرمایه گذارها، گفت: علت موفقیت کسب و کارهای نوپا تیم استارتاپی است که شکل گرفته نه الزاماً سرمایه گذار.
رضا کلانترینژاد مدیرعامل هم آوا نیز گفت: کسب و کارها به شتابدهندهها نیاز دارند اما آنها تمایل دارند زود به درآمدزایی برسند و از آنجایی که درک درستی از حوزه کاری کسب و کارها ندارند از عملکرد خود دور شدند به همین دلیل تعداد شتابدهنده هایی که توانستند بدرستی کار را در بخش سرمایهگذاری در حوزه کسب و کارهای نوپا پیش ببرند کم هستند.
محسن سیدین مدیرعامل شناسا نیز گفت: اگر نهادهای اقتصادی انعطاف پذیرنباشند شکست خواهند خورد به همین دلیل باید مسیر را طوری برای شتابدهندهها که عاملی برای موفقیت کسب و کارها هستند تعیین کرد که بتوانند به موفقیت خود و کسب و کارها کمک کنند بنابراین اگر مسیر خوب تبیین نشده است باید آن را تغییر داد.
گفتنی است در این مراسم تندیسها به مسعود خوانساری (به خاطر تلاش اتاق تهران در جهت توسعه استارتاپهای کشور)، پدرام سلطانی، نایبرئیس سابق اتاق ایران (به پاس تفکر نوآورانه و رو به جلوی این فعال اقتصادی بخش خصوصی در اکوسیستم استارتاپی)، نازنین دانشور بنیانگذار تخفیفان (به دلیل شجاعت و جسارت او برای ادغام دو مجموعه بزرگ استارتاپی تخفیفان و نتبرگ)، میلاد منشیپور، بنیانگذار تپسی (به دلیل توسعه در کسبوکار این استارتاپ در بازار رقابتی تاکسیهای آنلاین)، به امیر ناظمی، رئیس سازمان فناوری اطلاعات (بهدلیل همفکری در اکوسیستم استارتاپی کشور و کمک برای حل مشکلات کسبوکارها)، وحید رجبلو بنیانگذار توانیتو (توان یاب عرصه استارتاپی که توانسته در این حوزه با سختیها مبارزه کند)، شاهین طبری مدیرعامل شرکت چارگون فعال حوزه نرم افزاری (به علت حمایت از معلولان در راهاندازی استارتاپها) و علیرضا صادقیان بنیانگذار نت برگ (به دلیل ورود به بحث ادغام استارتاپها) اهدا شد.