نقش پیام‌رسان بومی در معماری جدید شبکه ملی چیست؟
اگرچه پیام‌رسان‌های بومی هنوز هم نمی‌توانند نیاز کاربران را اقناع کنند، با معماری ارائه‌شده توسط وزارت ارتباطات به شورای عالی فضای مجازی، باید دید چه تصمیمی برای این خدمات پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات گرفته شده است.
اکنون رسانه‌های اجتماعی تبدیل به تکنولوژی فراگیر جهت ایجاد و تسهیل در اشتراک‌گذاری اطلاعات، ایده‌ها و علایق از طریق ارتباطات و تعاملات مجازی بر بستر شبکه شده‌اند. طیف وسیعی از سرویس‌های ارائه شده در این حوزه، ارائه یک تعریف مشخص از رسانه اجتماعی را با چالش مواجه کرده با وجود این، همه سرویس‌ها دارای ویژگی‌های مشترکی نیز هستند.
رسانه‌های اجتماعی، تعاملی و مبتنی بر وب هستند و محتوای آن توسط کاربران در قالب متن، نظر، عکس، صوت و ویدئو تولید میشود و تعاملات آنلاین کاربران نقش حیاتی و کلیدی در رسانه‌های اجتماعی دارد. کاربران پروفایل خود را ایجاد می‌کنند و رسانه اجتماعی با اتصال پروفایل کاربران به یکدیگر، توسعه شبکه‌های اجتماعی را تسهیل می‌کنند.
پیام‌رسان‌های اجتماعی نیز از سرویس‌های محبوب و فراگیر در میان رسانه‌های جمعی هستند و میلیون‌ها کاربر از این طریق به تعامل با یکدیگر می‌پردازند و امنیت و کارایی دو دغدغه اصلی کاربران و توسعه‌دهندگان این سرویس‌هاست که موجب برتری یک سرویس‌دهنده به دیگری میشود. این در حالی است که هنوز با وجود تلاش‌هایی که در کشور برای توسعه پیام‌رسان بومی صورت گرفته، این سرویس‌ها نتوانستند به جایگاه مناسبی درمیان کاربران برسند.
یکی از خدماتی که در زیرشاخه شبکه ملی اطلاعات به آن اشاره شده، پیام‌رسان است. خصوصا از این جهت که در حال حاضر پیام‌رسان‌ها ابزاری نیستند که با استفاده از آن‌ها تنها پیام ردوبدل شود، بلکه به یک سکوی جامع و بستر بسیاری از کسب‌وکارها و فعالیت‌های روزانه تبدیل شده‌اند. از طرفی پیام‌رسان یک خدمت دانش‌پایه است و در ارائه یک سرویس پیام‌رسان ما به دانش زیادی نیاز داریم.
البته از زمانی که پیام‌رسان‌های بومی شروع به فعالیت کردند، تغییراتی نیز داشته‌اند و روند آن‌ها رو به رشد بوده، چه بسا بسیاری از کاربران که تا پیش از این تنها پیام‌رسان‌های خارجی روی گوشی‌های خود داشتند، اکنون سراغ پیام‌رسان‌های بومی هم رفته‌اند و درصورتی‌که خدمات قابل اطمینان و باکیفیتی دریافت کنند، میزان استفاده‌شان از پیام‌رسانی که هزینه کمتر و قابلیت‌های بیش‌تری برایشان دارد، بیش‌تر خواهد شد.
با وجود این، هنوز هم این سرویس‌ها با نیاز جامعه در سطح عموم، هنوز خیلی فاصله دارند و چهار پیام‌رسان بومی ما در مجموع هم هنوز نمی‌توانند کل نیاز جامعه را پاسخگو باشند. مخصوصا در روزهایی که شبکه جهانی اینترنت برای کاربران ایرانی قطع بود، نیاز به پیام‌رسانی که بتواند پیام‌های کاربران را ردوبدل کند، احساس می‌شد؛ پیام‌رسانی که در هر شرایط بستر انتقال پیام‌های کاربران باشد.
درنهایت با طرح و معماری جدید شبکه ملی اطلاعات که توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به شورای عالی فضای مجازی ارائه شده و از آنجا که پیام‌رسان‌ها هم از خدمات پایه کاربردی محسوب می‌شوند، انتظار می‌رود وضعیت پیام‌رسان‌های بومی و چگونگی روند پیشرفت آن‌ها مشخص شود.