به اعتقاد کارشناسان، در شرایط تشدید تحریمها علیه ایران، درصورتی که امکان واردات وجود نداشته باشد و یا قیمت گوشیهای خارجی بسیار بالا برود که برای مصرفکننده ایرانی مقرونبهصرفه نباشد، یک گوشی باکیفیت ایرانی میتواند در نقش جایگزین ظاهر شود.
تولید گوشی موبایل از زمان ورود نخستین تلفن همراه به کشور تا امروز، همواره یکی از دغدغههای صنعتمردان ایرانی بوده است. البته پیش از این تنها یک شرکت بهعنوان تولیدکننده محدود گوشی شناخته میشد؛ تولیدکنندهای که البته بهزعم برخی از کارشناسان این حوزه، بیشتر مونتاژ کننده قطعات وارداتی گوشی بوده تا اینکه بخواهند صفر تا صد گوشی را در داخل کشور تولید کند.
طی سالهای گذشته، گوشیهایی که به انحاء مختلف در داخل تولید شده بودند، در بازار موجود بود. اما موضوع تولید گوشی ایرانی مدتی است که دوباره و پررنگتر از قبل مطرح شد و بهتازگی بحث تولید گوشی ایرانی بار دیگر داغ شده و اعلام شد ایرادهای گوشی تلفن همراه تولیدکننده داخلی برطرف شده و نسخه آخر گوشی، ظاهرا خوب و قابل رقابت با نوع خارجیاش شده است.
به همین دلیل، طرح حمایت از تولید و توسعه زیستبوم موبایل تولید داخل بهتازگی کلید خورد. زیستبوم تولید تلفن همراه هوشمند در داخل کشور در معاونت فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات با هدف طراحی نقشه راه تبدیل کشور به قطب تولید تلفن هوشمند در منطقه اجرایی شده و با در نظر گرفتن شاخصهایی منطبق بر منطق بازار و تخصیص امکانات و فرصتها به تولید داخل شکل اجرایی به خود پیدا کرد.
در حال حاضر نیز طبق برآوردهای انجامشده، قرار است در مدت دو سال، به تولید دو میلیون گوشی تلفن همراه برسیم. گوشیهایی که به گفته محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- مزیت قیمتی نسبت به برندهای خارجی داشته باشند و با وجود برخورداری از کیفیت مناسب، با قیمتی پایینتر از نمونههای خارجی خود عرضه شوند.
همه اینها در شرایطی است که چندی پیش شرکت سامسونگ به کاربران ایرانی خود ایمیلی ارسال کرد مبنیبر اینکه از این پس نمیتواند خدمات فروش آنلاین خود را به ایرانیان ارائه کند، اتفاقی که در پی سلسله رویدادهای قطع همکاری سایر شرکتهای خارجی از جمله اپل و هوآوی با ایران به دلیل تحریمهای آمریکا رخ میدهد و داستان تازهای نیست. اما موج تحریمها علیه ایران این نگرانی را ایجاد میکند که هرچند بازار ایران به دلیل مصرفکنندگان بالایش، بازار قابل توجهی محسوب میشود، در آینده شرکتهای تولیدکننده هم از فروش گوشی به ایران جلوگیری کنند.
در این زمینه عطا خلیقی -کارشناس فناوری اطلاعات- در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به موضوع ارسال ایمیل ازطرف سامسونگ به کاربران در جهت عدم فروش برنامههای آنلاین، اظهار کرد: اظهارات وزیر ارتباطات درباره موبایل ایرانی هم میتواند به این موضوع مرتبط باشد، اینکه اگر اتفاقی افتاد و شرکتی به ما سختافزار هم نفروخت، جایگزین داخلی داشته باشیم. چون این شرکتها ممکن است روزی در آینده بگویند ما به دلیل تحریمها اجازه فروش گوشی به ایران را نداریم.
وی در پاسخ به اینکه آیا میتوان به هدف ۲۰ درصدی گوشیهای ایرانی رسید، گفت: اگر به جایی برسیم که دیگر گوشی برای استفاده نباشد، جایگزینی گوشی ایرانی اتفاق میافتد. جایگزین هم با دو روش ایجاد میشود، یا امکان واردات گوشی وجود نداشته باشد و یا آنقدر گران باشد که نتوانیم بخریم. همین حالا هم پرچمدارهای گوشیهای سامسونگ بیش از ۱۰ میلیون تومان قیمت دارند، اما اگر یک گوشی باکیفیت و با قیمت تقریبی دو میلیون تومان به بازار بیاید، ممکن است خیلیها آن را بخرند، کمااینکه وزیر ارتباطات هم روی قیمت گوشیهای داخلی مانور میدهد.
درنهایت به نظر میرسد جایگزینی گوشی داخلی با نمونههای خارجی، نیازمند این است که گوشیهای ایرانی بتوانند نیاز مصرفکننده را برطرف کنند، اتفاقی که در سالهای گذشته با وجود اعمال تعرفههای بالای گمرکی برای گوشیهای خارجی در برههای از زمان و حتی تحریمهایی که شرکتها برای اپلیکیشنهای ایرانی ایجاد میکنند رخ نداده است و این شرایط، نیازمند تحولی است که بازار فروش گوشی داخلی را تکان دهد.