نبرد الکترونیکی با یک اپیدمی عمومی
هرچند در آستانه عید نوروز وحشت عمومی از شیوع گسترده ویروس کرونا بسیاری از کسب‌وکارهای سنتی و حتی مدرن را به تعطیلی کشانده؛ اما برخی استارت‌آپ‌ها بسیار سریعتر از همتایان باتجربه‌تر خود دست به کار و متحد شده‌اند که در زمینه‌هایی مانند آموزش، محتوا و سلامت الکترونیکی زندگی را برای شهروندان پا بسته به قرنطینه را‌حت ترکنند.
با توجه به آنکه ویروس کرونا در کشور سبب شده مدارس و دانشگاه‌ها در هفته اخیر تعطیل شوند و همزمان با این اتفاق، بخش بزرگی از جامعه استارت‌اپی ایران شرایطی را برای آموزش مجازی و از راه دور برای افراد فراهم کرده است. همچنین برخی استارت‌آپ‌ها با رایگان کردن خدمات ویدئو کنفرانس به کسب‌وکارها کمک می‌کنند که در این روزها از راه دور بر فعالیت‌های کسب‌وکاری نظارت داشته باشند و جلسات خود را با استفاده از این قابلیت برگزار کنند. استارت‌آپ‌های حوزه سلامت نیز برای کاهش تردد مردم در مکان‌های عمومی گام‌هایی برداشتند. استارت‌آپ‌های بسیاری در این روزها دست به دست یکدیگر دادند و هم‌نوا شدند تا بخشی از راه‌حل مقابله با ویروس کرونا باشند.
خدمات رایگان
ابرآروان یکی از اولین استارت‌آپ‌هایی بود که در همان روزهای نخست اعلام کرد که تا پایان دوران شیوع و گسترش ویروس کرونا، استفاده از خدماتش برای اپ‌ها و سایت‌های آموزشی رایگان خواهد بود. یکی دیگر از استارت‌آپ‌ها که در این زمینه قدم برداشته آپارات است که اعلام کرده برای جلوگیری از بازماندن افراد از تحصیل، کمپین آموزش بدون تعطیلی را به مدت ۱۰ روز برگزار می‌کند. این کمپین از طریق سرویس پخش زنده آپارات اجرا میشود و به گفته مدیران آپارات، این سرویس یک سرویس رایگان است که با هدف ارائه یک سرویس مطمئن و پرسرعت در دسترس کاربران قرار گرفته است. این سرویس پخش زنده امکان گفت‌وگو و پخش به صورت خصوصی و عمومی را دارد و کیفیت تصویر HD به کاربر می‌دهد و مهم‌تر از همه اینکه استفاده از این سرویس نیم‌بها محاسبه میشود. در حال حاضر، مدرسان و مسئولان آموزشی می‌توانند به کمک این سرویس، کلاس‌های آموزشی را به صورت مجازی برای دانش‌آموزان و دانشجویان برگزار کنند و دغدغه کمتری در مورد تعطیلی ناگهانی مراکز آموزشی و عقب ماندن دانش‌آموزان از برنامه‌های تحصیلی داشته باشند.
اطلاع‌رسانی سریعتر میشود
تلویزیون اینترنتی آیو هم در این روزها برای اطلاع رسانی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به بیماری کرونا، شبکه اختصاصی پیشگیری و درمان را با نام «روشنگری» افتتاح کرده است. در این شبکه منتخبی از محتواهای تخصصی مربوط به این روزها از رسانه‌های داخلی و خارجی و شبکه‌های اجتماعی جمع‌آوری و پس از بررسی و با توجه به نیاز مخاطبان پخش خواهد شد. همچنین در این شبکه تلویزیونی اینترنتی، محتواهای مرتبط با بیماری کرونا مبتنی بر اطلاعات سازمان بهداشت جهانی (WHO) از جمله اطلاعاتی درباره ویروس کرونا، نشانه‌های بیماری و راه‌های پیشگیری و درمان آن به صورت آنلاین قابل مشاهده است.
پلتفرم آموزشی استاد سلام نیز استارت‌آپ دیگری است که اعلام کرده تا پایان دوران شیوع کرونا همراه مدارس و دانش‌آموزان می‌ماند. این پلتفرم در این مدت کلاس‌های آنلاین برگزار می‌کند و معلمان و دانش‌آموزان را به صورت آنلاین به یکدیگر متصل می‌کند. در این بازه زمانی طرحی به نام «طرح انتشار محتوای رایگان آموزشی مدارس» از سوی سازمان فناوری اطلاعات اجرایی شد و استارت‌اپ‌های بسیاری در اجرای این طرح مشارکت کردند. iranSchools استارت‌آپی است که در همین راستا با حمایت دیگر استارت‌آپ‌ها می‌خواهد محتوای اموزشی را به صورت ویدئویی، آفلاین و آنلاین و البته رایگان به دست دانش‌آموزان در سراسر کشور برساند. این پلتفرم محتواهای آموزشی مقاطع مختلف تحصیلی را براساس آخرین تغییرات آن در آموزش و پرورش منتشر و به صورت روزانه به روز رسانی می‌کند. تاکنون ترجمیار و پیام‌رسان گپ و مداد و شبکه توییتنا و پونیشا از این پلتفرم حمایت کرده‌اند. استارت‌آپ کلاسه هم تیمی از معلمانند که در این شرایط دور هم جمع شدند تا مشکل دوری دانش‌اموزان از مدارس را حل کنند. از سوی دیگر سایتی به نام «مقابله با ویروس کرونا» در این روزها راه‌اندازی شده که یک سایت جامع آموزشی و آگاه‌سازی است. از میان پیام رسان‌های داخلی نیز پیام‌رسان گپ در بخش آموزش اعلام آمادگی کرده است. مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیام‌رسان گپ نیز در توییتر اعلام کرد بستر پخش زنده برای کلاس درس و کنفرانس تصویری و تماس تصویری در پیام‌رسان‌های گپ و مداد به صورت رایگان فراهم شده است.
سمینارها مجازی می‌شوند
ایسمینار برای همراهی با پویش آموزش بدون توقف که این روزها برای جلوگیری از ایجاد وقفه در فرآیندهای آموزشی به راه افتاده اعلام کرده تا پایان سال ۱۳۹۸ کاربران می‌توانند با استفاده از یک کدتخفیف تمامی دوره‌ها و کلاس‌ها و سمینارهایی که به دلیل شیوع کرونا برگزار نشدند یا مدیران آموزشی این دوره‌ها و سمینارها قصد داشتند از برگزاری آن جلوگیری کنند را از طریق این پلتفرم به صورت آنلاین و رایگان برگزار کنند.
سایت آموزش مجازی آلا نیز هزار ساعت فیلم آموزشی رایگان مقطع متوسطه دوم را به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌دهد تا به گفته خودشان «بخشی از راه‌حل این روزها» باشند. پلتفرم‌های دونس و دوتست که در سال گذشته بیش از ۶ هزار ساعت آموزش و آزمون برگزار کردند نیز اعلام کردند تا زمان برطرف شدن معضل شیوع ویروس کرونا کل محتوای پلتفرم خود را به صورت رایگان در اختیار مدارس، سازمان‌ها و دانشگاه‌ها قرار می‌دهند.
اپلیکیشن آموزشی یکیتا هم اعلام کرده تا اطلاع بعد تمام خدمات خود را برای کلیه برگزارکنندگان دوره‌های آموزشی رایگان کرده است. همچنین پلتفرم لحظه‌نگار نیز تصمیم گرفته تا به کلاس‌ها و رویدادهای آموزشی که در این روزها امکان برگزاری حضوری ندارند خدمات رایگان ارائه دهد. پلتفرم شنوتو نیز در این روزها اعلام کرده کد تخفیف صددرصدی یک ماهه شنوتو پلاس را در اختیار کاربرانش قرار می‌دهد که بتوانند از کتاب‌های صوتی و دیگر محتواهای این پلتفرم صوتی در روزهای تعطیلی اجباری استفاده کنند.
دیجی‌کالا نیز برای توزیع کیت‌های بهداشتی پیشگیری از کرونا اعلام آمادگی کرده و آنطور که امیر ناظمی، رئیس سازمان فناوری اطلاعات در توییتر خود نوشته، در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا پیشنهاد توزیع کیت‌ها از طریق فروشگاه‌های اینترنتی مطرح و مقرر شد برای توزیع عادلانه و کاهش حضور شهروندان در اماکن عمومی، توزیع کالاهای ضروری بهداشتی از طریق فروشگاه‌های اینترنتی اجرایی شود.
تست‌ها هم سریعتر می‌شوند
آزمایش آنلاین نیز استارت‌آپ دیگری است که در این روزها و در راستای مسئولیت اجتماعی که دارد برای جلوگیری از شیوع ویروس کورنا با همکاری مراکز درمانی چند سرویس تخصصی ارائه می‌دهد که یکی از آنها شامل انجام آزمایش پزشکی بیماران در منزل به منظور عدم مراجعه به مراکز درمانی است. سرویس دیگر این استارت‌آپ حوزه سلامت، معرفی افراد برای انجام تست کرونا به مراکز آزمایشگاهی است که کمتر از ۲۴ ساعت نتیجه تست را اعلام می‌کنند. این استارت‌آپ به شرکت‌های بزرگ خدمت پایش سلامتی و به افراد امکان آزمایش در منزل را می‌دهد.
اپلیکیشن زوپ نیز دیگر استارت‌آپ حوزه سلامت است که این روزها به یاری هم‌وطنان آمده است. این اپلیکیشن اعلام کرده روزانه ۲۰ هزار مشاوره رایگان متنی و ویدئویی با موضوع کرونا را برای هم‌وطنان تا پایان روند شیوع کرونا توسط پزشکان متخصص و فوق تخصصی که در این اپ سرویس می‌دهند، انجام خواهد داد.
راه‌حل‌هایی برای دورکاری
در اقدامی دیگر، پلتفرم روبرو برای گسترش بستر دورکاری شرایطی را فراهم کرده که شرکت‌ها بتوانند با استفاده از اشتراک رایگان دو ماهه این اپلیکیشن از ویژگی‌های اشتراک کسب‌وکار و ابزار ویدئو کنفرانس این اپلیکیشن استفاده کنند. مسیریاب‌های بلد و نشان نیز به عنوان دو مسیریاب پرمخاطب ایرانی در این مدت در راستای انجام مسئولیت اجتماعی خود به نمایش بیمارستان‌های ارائه دهنده خدمت به بیماران مبتلا به کرونا در کل کشور در نقشه خود اقدام کردند. در راستای مسئولیت اجتماعی مقابله با شیوع ویروس کرونا، اپراتورها نیز با مردم همراه شدند. تعرفه ترافیک سامانه‌های آموزش مجازی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی از طریق همراه اول و ایرانسل به یک سوم کاهش یافته و علاوه بر این ایرانسل سازو کاری در نظر گرفته است تا ارائه دهندگان محتواهای آموزشی برای ارائه محتواهای خود بتوانند از طریق تلویزیون اینترنتی ایرانسل، لنز نیز بتوانند محتواهای خود را ارائه دهند.
خدمات عمومی مدرن‌تر می‌شوند
در حوزه‌های خدمات عمومی مانند اطلاع‌رسانی، تاکسی‌های اینترنتی و خدمات بانکی هم استارت‌آپ‌ها به گونه‌ای متفاوت عمل کردند. در این روزها در اصفهان سامانه‌ای به آدرس cronaisfahan.ir راه‌اندازی شده که افراد می‌توانند با ورود به آن و انجام یک آزمون ۱۰ مرحله‌ای گام به گام خودارزیابی ابتلا به کرونا را انجام دهند. از سوی دیگر، اپلیکیشن اسنپ گزینه عدم رعایت بهداشت را به گزینه‌های امتیازدهی رانندگان خود اضافه کرده و از کاربران خواسته در صورت مشاهده موارد غیربهداشتی این موضوع را به آنها اطلاع دهند. اپلیکیشن تاپ هم در این روزها بنرهایی را در سطح شهر نصب و در فضای مجازی منتشر کرده و در آن از مردم خواسته در این روزها از رد و بدل کردن پول و کارت بانکی که منشا آلودگی‌های مختلفی است دوری کنند. همچنین دیجی‌کالا مارکت و اسنپ مارکت این روزها با تراکم مشتری و صف بالای خرید روبه‌رو شدند. دیجی کالا هم ویدئویی در فضای مجازی منتشر کرده بود که نشان می‌داد آنها کالاها را ضدعفونی می‌کنند.
به نظر می‌رسد جامعه استارت‌آپی ایران همراهی خوبی برای کاهش شیوع ویروس کرونا داشته و توانسته قابلیت‌ها و ویژگی‌های متعدد و متنوعی را در برای پشت سر گذاشتن این روزها و پیش‌برد کارها و امور روزانه از راه دور در اختیار کاربران قرار دهد. با این حال همچنان برخی از صاحبان کسب‌وکار و مدیران دولتی از این فناوری‌ها برای دور نگهداشتن پرسنل خود و پیش‌برد امور شرکتی خود استفاده نمی‌کنند و کارمندان مجبور به حضور در محل کار هستند.