راهکار صنعت موبایل برای مواجهه با بحران کرونا در کشور
این روزها سرخط خبرها مربوط به بیماری کرونا است. این مساله مثل تمام بحران‌های جهانی فقط ابعاد درمانی، اجتماعی و انسانی ندارد و بر بسیاری ابعاد از جمله اقتصاد و فناوری تاثیر خود را می‌گذارد.
چین به‌عنوان مبدا انتشار ویروس کرونا در بحرانی‌ترین شرایط قرار دارد و با توجه به نقش مهم این کشور به‌ویژه در صنعت موبایل، در چند هفته اخیر شاهد افزایش قیمت و آشفتگی‌هایی در این بازار بوده‌ایم. خبر بد این‌که این بحران هنوز ادامه دارد و از طرفی ایران نیز در حال حاضر بحران سختی در مواجه به این ویروس دارد. افزایش قیمت ارز این بار ارز نیمایی را هم تحت تاثیر قرار داده و این موضوع در کنار مشکلات حمل‌ونقل، واردکنندگان و تامین‌کنندگان موبایل را بیش از پیش نگران کرده است.
متاسفانه تجربه ثابت کرده است همیشه در چنین شرایطی بازار سودجویان هم گرم میشود و این نگرانی وجود دارد که اوضاع صنعت موبایل و تجهیزات جانبی فراتر از آنچه پیش‌بینی میشود، آشفته شود. اما نقش شرکت‌های قانونی و مورداعتماد تامین‌کنندگان در چنین شرایطی پررنگ‌تر بوده و می‌تواند بر همه‌چیز از جمله تسهیل واردات و جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها تاثیرگذار باشد. از آن‌جا که در روزهای پایانی سال به سر می‌بریم و مناسبت‌هایی مثل روز پدر را هم در پیش داریم، افزایش تقاضا در بازار موبایل رویه‌ای عادی است که مدیریت آن به‌صورت جدی منوط به رفتار منطقی و منصفانه اصناف و افراد حقیقی و حقوقی است.
نقطه امیدی که در این میان شاید منبع اتکا باشد، حضور و وجود شرکت‌هایی است که به‌صورت قانونی کار تامین‌کنندگان را در خریدوفروش عمده تسهیل می‌کنند و با قیمت‌گذاری‌های شفاف حفظ تعادل بازار را برعهده دارند. فروشندگان و واردکنندگان موبایل و تجهیزات جانبی دو سه سالی است که برای خریدهای خود به روش آنلاین و اتکا به سایت‌های فروش عمده روی آورده‌اند و اگر این روزها نقش تنظیم‌گری این شرکت‌ها مجال بروز بیشتری پیدا کند، می‌توان گفت تا حد زیادی از سودجویی‌ها و آشفته‌تر شدن شرایط جلوگیری میشود.
احسان علوی‌نسب، عضو انجمن واردکنندگان موبایل و بنیانگذار یکی از پلتفرم‌های فروش عمده موبایل و تجهیزات جانبی در این باره می‌گوید: شیوع کرونا و متوقف شدن روند تولید موبایل در کشور چین، باعث افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت گوشی‌های موبایل در برندهای چینی مهم در بازار ایران مثل هوآوی و شیائومی شده است و به‌خاطر نقش چین در تامین قطعات سایر برندها نیز شاهد افزایش ۵ تا ده درصدی قیمت گوشی‌های موبایل از برندهایی مثل سامسونگ و اپل در بازار جهانی بوده‌ایم. اما به‌طور خاص درمورد بازار ایران باید گفت در حال حاضر هنوز کالاهای واردشده با نرخ سابق ارز نیمایی موجود هستند و افزایش قیمت‌ها تنها ناشی از افزایش قیمت بازار جهانی است. به این ترتیب پیش‌بینی میشود با توجه به افزایش تقاضا در روزهای پایانی اسفندماه حتی پیش از شب عید، به خاطر افزایش تقاضا به مناسبت روز پدر، واردات موبایل با ارز نیمایی جدید قیمت اولیه را برای تامین‌کننده بالاتر برده و شاید چیزی حدود 20 درصد افزایش قیمت در انتظار این بازار باشد. با این وجود معیارهای دیگری مثل کاهش تقاضا به‌دنبال خارج شدن موبایل از اولویت سبد خرید مشتریان در روزهای بحرانی و همچنین در بحث عرضه، لغو پروازها و مسائل مربوط به تخصیص ارز نیمایی بر قیمت‌ها اثرگذار هستند و پیش‌بینی را دشوارتر می‌کنند.
بنیانگذار همراه تل در مورد خطر افزایش ورود کالاهای قاچاق با توجه به شرایط فعلی نیز هشدار داد و گفت: مزیت رقابتی واردکنندگان در این بازار تا به اینجا در اختلاف قیمت ارز نیمایی با ارز آزاد و همچنین هزینه‌های رجیستری بوده که با توجه به افزایش نرخ ارز نیمایی، اگر افزایش قیمت‌ها بی‌رویه و کنترل‌نشده پیش برود، ممکن است این مزیت رقابتی کمرنگ‌تر شده و واردکنندگان کالای قاچاق و مسافری دست به سودجویی بزنند.
از آن‌جا که شرکت‌های B2B و پلتفرم‌های فروش عمده موبایل مستقیما واردکننده را به فروشنده متصل می‌کند، در این شرایط با حذف واسطه‌ها می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در کنترل قیمت‌ها و جلوگیری از احتکار داشته باشند. چرا که خریدها در این پلتفرم‌ها به‌صورت روزانه صورت می‌گیرد و چنین شفافیتی در ارائه قیمت‌ها و امکان رصد نوسانات بازار دست‌کم جلوی افزایش قیمت ناگهانی و یک‌شبه را می‌گیرد.
نتیجه‌ی واضح این بحث شاید این باشد که حضور پلتفرم‌های آنلاین برای فروش عمده موبایل و تجیهزات جانبی تا حد زیادی خواه برای تامین‌کننده و خواه مصرف‌کننده نهایی امیدبخش است. چرا که علاوه بر کاهش خطر شیوع بیماری در نتیجه‌ی خرید غیرحضوری، با شفافیتی که این پلتفرم‌ها درمورد موجودی و قیمت‌های بازار در دسترس همگان قرار می‌دهند، راه سودجویی و نوسان شدید قیمت‌ها نیز سد میشود.