اپیدمی کرونا ویروس این روزها، وارد بخشهای عمیقتری از زندگی مردم اکثر کشورهای دنیا شده است. این اپیدمی باعث تعطیلی تمام مدارس کشورهای مختلف شده است. در آمریکا نیز امکان تعطیل شدن مدارس وجود دارد. بر اساس آمار، در سراسر جهان این ویروس مهلک باعث شده که تا به امروز بیش از ۳۰۰ میلیون دانشآموز و دانشجو از تحصیل باز بمانند. چند ماه پیش، شیوع این ویروس در یکی از شهرهای چین شروع و باعث تعطیلی مدارس این کشور شد. اما ویروس با سرعت بسیار زیاد به دیگر نقاط دنیا سرایت کرد. روز چهارشنبه هفته پیش، ۲۲ کشور ار سه قاره مختلف در دنیا اعلام کردند که مدارس تا اطلاع ثانوی تعطیل خواهند ماند. این تعطیلی به قدری آسیبرسان است که سازمان ملل هشدار داده و اعلام کرده که این حجم از اخلال در سیستم آموزش، تاکنون در تاریخ بیسابقه بوده است.دانشآموزان کشورهای کرهجنوبی، ایران، ژاپن، فرانسه، پاکستان و چند کشور دیگر، فعلا از رفتن به مدارس خود بازماندهاند. در هند دستور به تعطیلی مدارس پایتخت- دهلی نو- در طول کل ماه مارس صادر شده است. ایتالیا، کشوری است که بعد از چین، بیشترین آمار مرگ و میر ناشی از این ویروس را گزارش داده است. مقامات این کشور روز چهارشنبه گذشته اعلام کردند که تمام مدارس این کشور تعطیل خواهد بود و این در حالی است که تا پیش از این، تنها مدارس شهرهای شمالی این کشور بسته بودند.
در ساحل غربی ایالات متحده، جایی که بیشترین آمار مبتلایان به این ویروس گزارش شده، شهر لسآنجلس وضعیت اورژانسی اعلام کرده و از والدین درخواست کرده خود را برای تعطیلی مدارس این ایالت اماده کنند. در ایالت واشنگتن، تاکنون حداقل ۱۰ مورد فوتی ناشی از این ویروس گزارش شده و مسوولان نیز تعدادی از مدارس در مناطق پرخطر را تعطیل کردهاند. در نیویورک هم وضعیت به همین منوال است و تعداد قابل توجهی از مدارس تعطیل شدهاند. وقفه تحصیلی، حالا تبدیل به معضلی شده که در سراسر دنیا، دانشآموزان را از تحصیل باز داشته است. براساس اعلام سازمان ملل این وقفه، در تاریخ مدرن بیسابقه بوده است. مدارس، بخش مهمی از ستون پشتیبانکننده خانواده محسوب میشود و تعطیلی آن برای روزها، هفتهها یا حتی ماهها میتواند عواقب پیشبینی نشده و بعضا جبرانناپذیری برای کودکان و در ابعاد بزرگتر، برای کل جامعه به همراه داشته باشد. از طرف دیگر، بیشتر خانوادهها از کسب درآمدهای معمول خود بازماندهاند. بسیاری تلاش میکنند تا کار خود را از داخل خانه انجام دهند یا مدام در حال گشتن به دنبال راه چارهای برای نگهداری فرزندان خود هستند. در هنگ گنگ، خانوادههای زیادی مانند خانواده خانم گو، تلاش میکنند تا روند زندگی خود را در حد ممکن در وضعیت نرمال نگه دارند. خانم گو ۴۸ ساله است و از زمان تعطیلی مدارس چین، در خانه مانده و دیگر سر کار نمیرود. وی حالا بیشتر زمان خود را داخل خانه و با دو دختر ۸ و ۱۰ سالهاش سپری میکند. خانم گو به دخترانش کمک میکند تا کلاسهای آنلاین خود را از دست ندهند. گو تلاش میکند با کمک تکنولوژی از وخامت حال روانی فرزندان خود جلوگیری کند. دولتها هم تلاش خود را برای کمتر کردن حجم زیان در این حوزه انجام میدهند. ژاپن، مجموعهای از سوبسیدها را معرفی کرده تا شرکتهای مختلف بتوانند خسارتهای مربوط به کم شدن پرسنل کاری خود را جبران کنند. فرانسه هم قول داده تمام کارمندان فرزنددار که مجبور به خانهنشینی شدهاند، ۱۴ روز مرخصی با حقوق دریافت کنند. اما این وضعیت، قسمتهای غیرقابلپیشبینی از جامعه را نیز درگیر میکند، قسمتهایی که به نظر نمیآید به سیستم آموزشی ارتباط داشته باشند. در ژاپن، تعطیلی مدارس باعث شده سیستم حمل و ارسال محمولههای غذایی( که مخصوص ناهار دانشآموزان بوده) مختل شود و به این ترتیب، تامینکنندهها و کشاورزان خسارت دیدهاند. جولیا باسارد، مادر ۳۲ ساله دو کودک در فرانسه است. وی میگوید که بعد از تعطیلی مدارس و خانهنشین شدن فرزندانش، نظم زندگیشان کاملا مختل شده است. خانم باسار میگوید که حالا در خانه تنها به امور داخل خانه و کمک به فرزندان برای حل تکالیف خود میرسد.
رونق سیستم آموزش آنلاین، تنها راه چاره
تقریبا ۲۰۰ میلیون کودک و نوجوان در سرتاسر چین، حالا دوباره تحصیل خود را آغاز کردهاند؛ اما بهصورت آنلاین. همه بچهها حالا از طریق صفحههای دیجیتالی، در کلاسهای خود شرکت میکنند و چون تعداد افراد آنلاین افزایش پیدا کرده، برخی از مناطق با افت سرعت اینترنت روبهرو شدهاند. مدارس و مقامات دولت چین، اقدامات زیادی برای محدودسازی ویروس کرونا انجام دادهاند. بیش از نیمی از جمعیت ۴/ ۱ میلیاردی این کشور حالا مجبور به قرنطینه خانگی شدهاند و گردهماییهای عمومی نیز در سراسر کشور ممنوع شده است. همین معضل باعث شد که مدارس به آموزش آنلاین رو بیاورند. آموزش به این شیوه، حقیقتا چالشبرانگیز است؛ زیرا نیازمند همکاری معلمان، تمرکز دانشآموزان و صبوری والدین است و این مسوولیتی نیست که همه از عهدهاش بر بیایند. وزارت آموزش و پرورش چین جدیدا سیستم تکنولوژیک جدیدی برای آموزش معرفی کرد که « کلاسهای درس اینترنتی ابری» نام دارند. این سیستم توسط ۷ هزار سرور پشتیبانی شده و میتواند ۵۰ میلیون دانشآموز ابتدایی و راهنمایی را بهصورت همزمان پذیرا باشد. در این بین، شبکههای آموزش تلویزیونی در چین نیز، از طریق ماهواره، برنامههای آموزش آنلاین ارائه میدهند که مختص ساکنان مناطق دوردست و با اینترنت کم سرعت است. دانشآموزان حتی میتوانند کلاسهای فیزیکی و تربیت بدنی را بهصورت آنلاین شرکت کنند. حداقل یکی از مدارس در هنگ کنگ از دانشآموزان خواسته یونیفرمهای ورزشی خود را بپوشند و بهصورت آنلاین، حرکات مربی خود را انجام دهند. این مدرسه، حضور آنلاین دانشآموزان را در این برنامه الزامی کرده و هر دانشآموز باید حتما با یک وبکم، در این برنامه شرکت کند. در برگزاری کلاسها بهصورت اینترنتی، چالشهایی نیز وجود دارد. مثلا قطع و وصل شدن اتصال اینترنت باعث شده بسیاری از والدین یا بچهها برای شرکت در برنامههای آنلاین به مشکل بر بخورند. علاوهبر این، برای داشتن اتصال به اینترنت، حضور یک فرد بزرگسال کنار فرزندان کم سن تر لازم است. این در حالی است که والدین برخی کودکان، همچنان بیرون از خانه هستند و مسوولیت نگهداری فرزند به روی دوش پدربزرگها و مادربزرگهاست که عموما آشنایی زیادی با اینترنت ندارند. اینها تنها تعدادی از مشکلاتی است که با رونق تحصیل اینترنتی، نمایان شده و دولتها باید به آنها نیز توجه کنند.
با بروز وضعیت جدید، خانوادهها مجبور شدهاند تا شیوههای جدیدی برای پشتیبانی از خانواده و تقسیم مسوولیتها، پیدا کنند. این وضعیت، بهخصوص سنگینی زیادی به روی دوش زنان در خانواده دارد؛ زیرا عموما آنها هستند که مسوولیت پرورش و نگهداری کودکان را به عهده دارند. در کل دنیا حالا تعداد افراد نگهداریکننده از کودکان و بچهها کم شده که همین مساله میتواند بار روی دوش زنان را سنگین تر کند.خانم Lee Seong-yeon، یک مدیر بخش اطلاعات پزشکی بیمارستانی در سئول، کرهجنوبی است که یک پسر ۱۱ ساله دارد. پسر این خانم از زمان تعطیلی مدارس در خانه مانده و همین باعث تغییر اوضاع زندگی خانم لی شده است. او میگوید: بهعنوان عضوی از کادر بیمارستانی، مسوولیت کاری من حالا بیش از هر زمان دیگری است و به خاطر این اوضاع مجبورم پسرم را هر روز در خانه تنها بگذارم. اگر پسر خانم لی تنها کمی کوچکتر بود، امکان تنها گذاشتن وی در خانه ممکن نبود و برای نگهداری از وی، خانم لی باید از شغل خود استعفا میکرد و این یعنی فاجعه در یک خانواده. با وجود این، چین تا به اینجای کار به خوبی توانسته تهدیدها را به فرصت تبدیل کند.