بعد از حدود یک سال از شایعات مختلفی که درباره پیشنهاد خرید اچپی از سوی زیراکس منتشر شده است، بالاخره در اولین روزهای ماه مارس زیراکس پیشنهاد خودش را به صورت رسمی به اچپی که بزرگترین رقیب آن در بازار کامپیوتر و پرینتر است، مطرح کرد. زیراکس تصمیم دارد که اگر هیاتمدیره موافقت نکند، بهطور مستقیم با سهامداران وارد مذاکره شود. به این ترتیب زیراکس میخواهد به سهامداران اچپی پیشنهاد ۲۴ دلار برای هر سهم را بکند و این اتفاق باعث افزایش ارزش اچپی تا ۳۵ میلیارد دلار میشود. این میزان سه برابر بیشتر از ارزش بازار این شرکت تا پیش از مشخص شدن پیشنهاد زیراکس در ماه نوامبر و پنج برابر بیشتر از ارزش بازار خود زیراکس است.
هر دو این شرکتها از بزرگان سیلیکونولی هستند که حالا از روند انقلاب تکنولوژی که خودشان برای شکلگیری آن اقدامات مهمی انجام داده بودند، عقب ماندهاند. زیراکس و به خصوص مرکز تحقیقات افسانهای آن در پائولو آلتو به اختراع فتوکپی، پرینت لیزری، کامپیوترهای رومیزی و رابطهای کاربری گرافیکی که حالا همه قدر آنها را میدانند، کمک زیادی کرد. پلاک گاراژی که «بیل هیولت» و «دیوید پاکارد» در آنجا شرکت اچپی را با سرمایه اولیه ۵۳۸ دلار و بهعنوان محل تولد اصلی سیلیکونولی راهاندازی کردند، در حال حاضر هم به شکل یادبود وجود دارد.
این روزها بهنظر میرسد که مدتهاست تجارت چاپگرهای زیراکس رو به افول گذاشته است. ممکن است دفاتر بدون کاغذ هنوز کمی رویایی بهنظر برسند، اما بررسیها و پیشبینیهای انجام شده در این زمینه از سوی موسسه تحقیقاتی IDC نشان میدهد تعداد صفحاتی که هر سال در دنیا چاپ میشوند از حدود ۳ تریلیون صفحه در سال ۲۰۱۷ به ۶/ ۲ تریلیون صفحه یا کمتر در سال ۲۰۲۳ خواهد رسید. با این اوصاف چندان هم عجیب و دور از ذهن نیست که درآمد شرکت زیراکس از سال ۲۰۱۶ و هر فصل کاهش یافته است و این کاهش حالا حتی به صورت سالانه هم محسوس و مشهود است.
شرکت اچپی هم در عصر موبایلهای هوشمند دچار مشکل شده است. این شرکت صرفنظر از پرینترهای متنوعی که تولید و به بازار عرضه میکند، در حال حاضر دومین تولیدکننده بزرگ کامپیوترهای شخصی در سراسر جهان است. این بازار هم در حال حاضر رو به افول است و روند نزولی را طی میکند. آمارها نشان میدهند که صادرات جهانی کامپیوترهای شخصی تا پایان سال ۲۰۱۹ با رشد سالانه ۶/ ۰ درصدی به ۲۶۱ میلیون دستگاه رسیده و جالب است بدانید که این رشد اندک، اولین رشد سالانه این بازار جهانی در طول هفت سال گذشته بوده است. واقعیت این است که در عصر دستگاههای موبایل دیگر کسی از یک کامپیوتر شخصی انتظار معجزه و حیات دوباره ندارد.
مدیران شرکت زیراکس اصرار دارند که اتحاد نیروها میتواند به هر دو این شرکتها کمک کند. این شرکت اطمینان میدهد که این کار بعد از دو سال، باعث صرفهجویی سالانه ۲میلیارد دلار در سال میشود. این در حالی است که «کیتی هوبرتی» از بانک مورگان استنلی معتقد است خطوط تولید محصولات چاپگر این دو شرکت تقریبا مکمل یکدیگر هستند، چون شرکت اچپی نسبت به زیراکس تخصص بیشتری در تولید دستگاههای کوچکتر دارد.
صنعت تکنولوژی اما تاریخچهای از ادغامهای نه چندان موفق دارد که خرید شرکت Compaq توسط اچپی بهعنوان رقیب بزرگش در بازار کامپیوترهای شخصی در سال ۲۰۰۲، شاید یکی از مهمترین نمونههای آن باشد. برنامه زیراکس برای تصاحب شرکتی که ارزش آن پنج برابر بیشتر است، جاهطلبانه بهنظر میرسد. در واقع توافق بد برای این ادغام خود میتواند باعث پیچیدهتر شدن شرایط بشود. اعضای هیاتمدیره شرکت اچپی پیشنهاد اولیه زیراکس در ماه نوامبر برای پرداخت ۲۲ دلار برای هر سهم را رد و تاکید کردهاند که این رقم بسیار پایینتر از ارزش واقعی این شرکت است. در ماه فوریه هم شرکت اچپی در تلاش برای متوقف کردن این معامله اعلام کرد ۱۶ میلیارد دلار به سهامدارانش خواهد داد.
شرکت زیراکس به یک موضوع تکیه کرده است. «کارل آیکن» یکی از سهامداران بزرگ این شرکت است؛ یک سرمایهگذار فعال و شناختهشده که حدود ۴ درصد سهام شرکت اچپی را هم در اختیار دارد. بهنظر میرسد بازارها هم روند خوشبینانهای دارند. با وجود تاثیر شیوع ویروس کرونا بر بازارهای سراسر دنیا، اما همچنان قیمت سهام هر دو این شرکتها بالاتر از زمانی است که زیراکس پیشنهاد اولیه خودش را مطرح کرد.