سرپرست معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور روز گذشته (۲۸ اسفندماه) در نامهای فعالیت سایتها و شرکتهای ارائهدهنده خدمات گردشگری در حوزه اجاره مسکن، سوئیت و هتل را تا اطلاع ثانوی ممنوع اعلام کرد. این ممنوعیت در حالی است که کسبوکارهای حوزه گردشگری از زمان شیوع ویروس کرونا و لغو پروازها و تورهای داخلی و خارجی به حالت نیمه تعطیل درآمدهاند و این شرایط باعث خسارتهای به آنها شده که در نهایت بخشی از آنها مانند علی بابا، اسنپ تریپ و الی گشت تصمیم به تعدیل نیروهای خود گرفتهند. با این حال به اعتقاد برخی از کسبوکارهای حوزه گردشگری این دستور دادستانی، تصمیم درستی است و وظیفه پلتفرمهای گردشگری در این شرایط این است که مردم را تشویق کنند تا در این شرایط بحرانی سفر نروند.
سرپرست معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور در نامه خود به شرایط کنونی کشور در مقابله با ویروس کرونا و همچنین ابلاغیهها و ممنوعیتهای ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا اشاره کرد و آورده است: «در این شرایط ارائه هرگونه خدمات گردشگری در حوزه اجاره مسکن، سوئیت، هتل و بومگردی به گردشگران و مسافران تا اطلاع ثانوی ممنوع است و با شرکتها و سایتهایی که به هر نحو از این موضوع تخطی کند به شدت برخورد خواهد کرد.» براساس این نامه رفع این محدودیت از طریق وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی به اطلاع خواهد رسید.
سرپرست معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور هفته گذشته نیز نامه مشابه را به کسبوکارها ابلاغ کرده بود؛ اما پس از مدتی این دستور لغو شد. حال به نظر میرسد به گفته دبیر انجمن صنفی کسبو کارهای اینترنتی، دستور دادستانی قاطع و غیرقابل تغییر است و حتی اگر یک کسبوکار تخطی کند با آن برخورد میشود.
نامه دادستان کل کشور به کسبوکارها برای ممنوعیت فعالیت سایتها وشرکتهای ارائهدهنده آگهی و انواع خدمات گردشگری در حوزه اجاره مسکن و سوئیت و هتل
رضا الفتنسب در مورد این نامه و اینکه آیا این دستور برای تمام کسبوکارهای سنتی و آنلاین گردشگری قابل اجراست یا تنها مربوط به فعالان حوزه آنلاین است، به پیوست گفت: «براساس نامه هم کسب وکارهای سنتی و هم کسب وکارهای آنلاین حوزه گردشگری که در زمینه رزرو مسکن، سوئیت و هتل فعالیت میکنند، فعالیتشان فعلا ممنوع است.»
او در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه دولت جادهها و اماکن را تعطیل نکرده است و این ممنوعیت چه معنایی میتواند داشته باشد، ادامه داد: «در حال حاضر دو نگاه وجود دارد. یک نگاه دولت که جادهها باز است و مردم به راحتی سفر میروند و دوم نگاه قوهقضاییه که به نظر من این محدودیت را ایجاد کردند تا مردم سفر نروند. به نظر میرسد باید هماهنگی بیشتری بین دستگاهها وجود داشته باشد.»
الفتنسب به نامه هفته گذشته دادستانی و لغو آن اشاره و بیان کرد: «هفته گذشته هم نامه مشابهای مبنی بر ممنوعیت فعالیت این نوع کسبوکارها ارسال شد و پس از مدتی دستور لغو شد. ما هم سعی کردیم تا این تصمیم دادستانی تغییر کند؛ اما اکنون بسیار قاطع اعلام کردند که باید ممنوعیت ایجاد شود و اگر کسب وکاری تخطی کند با آن برخورد میشود.» به گفته او شرایط کشور به صورتی است که شاید برخی موارد دست خود دادستانی نباشد و به آنها هم ابلاغ شده باشد تا چنین دستوری بدهد.
الفتنسب در مورد اینکه اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی چه اقدامی برای تغییر نگاه دادستانی انجام داد، گفت: «در حال حاضر کاری از دست ما ساخته نیست و دادستانی خیلی محکم به ما اعلام کردند که با کسب وکار خاطی برخورد میشود؛ اما بحث اصلی در این دوران این است که چگونه ضررهایی که به کسبوکارها وارد میشود را میتوان جبران کرد.»
او درادامه اضافه کرد: «دادستانی اعلام کرد که فعالیت کسب وکارهای حوزه رزرو تعطیل شود. پس باید در عوض برای جبران خسارت اقدامی انجام شود. مثلا چند روز را تعطیل کنند تا این کسبوکارها دوباره رونق بگیرند اما الان هنوز هیچ چیز مشخص نیست و کسبوکارها باید این شرایط را بپذیرند. شرایط هم به صورتی نیست که با صحبت و گفتوگو بتوان جلوی این دستور را گرفت.»
یک تصمیم درست یا یک ضربه جدید؟
با اینکه به نظر میرسد ممنوعیت فعالیت سایتها و شرکتهای ارائهدهنده خدمات گردشگری در حوزه اجاره مسکن، سوئیت و هتل میتواند روی فعالیت این کسبوکارها تاثیر منفی بیشتری بگذارد؛ اما اشکان بروج، مدیر بازاریابی پلتفرم لستسکند اعتقاد دارد این دستور دادستانی تصمیم درستی بود. او دراین مورد به پیوست گفت: «ما به عنوان مارکت پلیس سفر، تورهای خود را از چند هفته گذشته لغو کردیم چون برای مقابله با کرونا تکلیف شد که مردم سفر نروند. هم اکنون تمام تمرکز خود را روی محتوا گذاشتیم تا با محتوا حال مردم را خوب کنیم. در این مورد چارهای نداریم. چون با شیوع کرونا صنعت گردشگری در کشور ۱۰۰ درصد آسیب دید.»
او ادامه داد: « با قاطعیت میتوانم بگویم در این چرخه بزرگ گردشگری تقریبا ۹۰ درصد صنعت متوقف شد. ۱۰ درصد هم به حوزه راهآهن و اتوبوس و پرواز داخلی تعلق دارد که هنوز فعالیت میکنند. البته برخی صنایع دستی فروشیهایی که به صورت آنلاین جنس میفروشند هم هنوز فعالیت میکنند.»
بروج همچنین بیان کرد: «خوشبینانه میگویم که شاید در شهریور ماه بتوانیم گردشگری داخلی را فعال کنیم، وگرنه گردشگری خارجی تا ژانویه نیمه تعطیل است.»
به گفته بروج در این شرایط باید همه فعالیت خود را تعطیل کنند و دلیلی ندارد برخی سایتها فروش خود را باز گذاشتند چون با این شرایط خدمتی برای فروش ندارند مگر اینکه به صورت غیرقانونی فروش داشته باشند. او همچین تاکید کرد: «یکسری افراد تنها منفعت خودشان برایشان اهمیت دارد و تنها هدف آنها دراین بحبوحه کسب درآمد است. در صورتی که میتوانیم الان سایت خود را ببندیم و از جیب هزینه کنیم تا چندماه بعد دوباره فعالیتهای گردشگری از سر گرفته شود و این دوران مسئولیت ما این است تا مردم را تشویق کنیم تا سفر نروند.»
در این مورد فرشاد شریفی، همبنیانگذار «اتاقک» هم به پیوست اعلام کرد که این ممنوعیت تاثیری بر کسبوکار آنها نگذاشته است چون در حال حاضر هم فعالیتهایشان تقریبا تعطیل است و تنها فعالیت این روزهای آنها برگرداندن هزینه رزروهای پیش به مردم است.