دیجیکالا به عنوان اصلیترین خرده فروشی آنلاین کشور در ایام شیوع کرونا با افزایش ۲.۵ برابری تقاضا خرید آنلاین نسبت به پیشبینی خود مواجه شده است. از سوی دیگر در این روزها به دلیل تمایل بیشتر مردم به خرید آنلاین، این پلتفرم رشدی نزدیک به ۷۰ درصدی را در بخش کاربران جدید روزانه خود تجربه کرده است. همچنین این شرکت برای پاسخ به تقاضای کاربرانش تا کنون ۷۰۰ نیروی انسانی جدید را استخدام کرده است.
شیوع کرونا از نزدیک به دو ماه گذشته تا کنون کسبوکارها را با چالشهای گوناگونی روبهرو کرده است. در حالی که برخی کسبوکارها از کاهش درخواستها و آمار فروش خود خبر میدهند، در مقابل گروه دیگری از کسبوکارها نیز از افزایش میزان فروش و تقاضا برای خرید میگویند، هرچند که این افزایش برای آنها به معنای افزایش سود هم نبوده است.
سعید محمدی، همبنیانگذار و مدیرعامل دیجیکالا در گفتوگو با پیوست با اعلام اینکه در هر بحرانی از جمله بحران شیوع ویروس کرونا، کسبوکارها بنا بر جنس و نوع فعالیت به طریقی دچار مشکل شده است گفت: «کسبوکارها به دلیل زمینه فعالیت و جنس فعالیتشان مانند اینکه بعضی از کسبوکارها فقط متکی به بخش عملیات خود هستند یا متکی به نیروهای متخصص و … از شیوع ویروس کرونا به نحوی تاثیر گرفتهاند. این تاثیر هم منفی بوده و هم مثبت و حتی برخی کسبوکارها در این زمینه تاثیری نگرفتهاند. برای نمونه کسبوکارهای فعال آنلاین در حوزه گردشگری یا ثبت سفارش بلیط تئاتر و سینما به شدت از شیوع این ویروس آسیب دیدهاند و به نظرم نمیآید که در بازه کمتر از ۳ تا ۴ ماه بتوانند روی پای خودشان بایستند.»
مدیرعامل دیجیکالا میگوید که پیش از اسفند ماه ظرفیت ثبت سفارش آنها حدود ۲۰۰ هزار آیتم در روز بوده که در ابتدای اسفند ماه و با توجه به شروع شیوع کرونا ظرفیت را بالا و به نزدیک ۲۵۰ هزار آیتم در روز رساندهاند.محمدی پیشبینی میکند که این افزایش ظرفیت تا روزهای آینده به ۵۰۰ هزار آیتم در روز هم برسد
به باور او در مقابل این اتفاق، کسبوکارهایی که در بخش نیازمندیهای آنلاین یا پلتفرمهای ارائه اپلیکشن هستند به نظر میرسد بدون کمترین تاثیر در حال فعالیت هستند. همچنین محمدی تاکید میکند که سمت دیگر کسبوکارهای فعال در حوزه حملونقل نیز با تاثیرات نسبتا منفی روبهرو شدهاند. اما محمدی در مورد تاثیر کسبوکارهای فعال در بخش تجارت الکترونیک به پیوست گفت:«در همین زمینه کسبوکارهای فعال در بخش تجارت الکترونیکی با افزایش تقاضا از سمت کاربران روبهرو بودهاند که این اتفاق هم به خاطر افزایش ثبت سفارش به معنای رونق برای آنهاست و هم از سمت دیگر میتواند به خاطر محدودیت ظرفیت و برخورد مشکل در سیستم لجستیک با مشکل روبهرو شوند. مخصوصا اینکه کسبوکارهای فعال در حوزه تجارت الکترونیکی به شدت وابسته به بخشهای عملیاتی خود هستند و افزایش ظرفیت در بخشهای عملیاتی هم به این صورت نیست که با اضافه کردن چند سرور یا زیرساختهای این چنینی مشکلشان حل شود.» به باور او این بخش نیاز به سرمایهگذاری بالا و طولانی مدت دارد. آنطور محمدی توضیح میدهد در چند ماه گذشته از شیوع کرونا این پلتفرم به دلیل افزایش چند برابری تقاضا با مشکل در عملیات خود مواجه شده و همین امر هم بازه تحویل کالا را طولانیتر کرده و حتی باعث شده تا برخی از روزها در این پلتفرم امکان ثبت سفارش وجود نداشته باشد.
افزایش ظرفیت ثبت سفارش تا ۵۰۰هزار آیتم
اما دیجیکالا برای حل این مشکل و پاسخگویی سریع به درخواست کاربران در این روزها که بیشتر از همه نیاز به خرید آنلاین احساس میشود، مجموعه اقداماتی انجام داده است، از جمله توسعه زیرساختها در بخش عملیات تا منجر به افزایش ظرفیت ثبت سفارشها شود. سعید محمدی در پاسخ به این سوال پیوست که از حدود دو ماه گذشته و بعد از شیوع کرونا آنها با چه میزان افزایش تقاضا روبهرو بودهاند گفت: «قبل شرایط کرونا ما ظرفیت خاصی را برنامهریزی کرده بودیم که در کنار این ایجاد ظرفیت، ۲۰ درصد هم ظرفیت اضافه داشتیم. در دیجیکالا ظرفیت به لحاظ پردازش سفارش با آیتمهای سفارش (تعداد کالا) سنجیده میشود. در همین زمینه پیش از اسفند ماه ظرفیت ثبت سفارش ما حدود ۲۰۰ هزار آیتم در روز بود. در ابتدای اسفند ماه و با توجه به شروع شیوع کرونا ظرفیت را بالا و به نزدیک ۲۵۰ هزار آیتم در روز رساندیم.»
او با اشاره به اینکه همزمان با گسترش کرونا و افزایش تقاضا آنها هم پروتکلهای سختگیرانهای بهداشتی را برای پیشگیری از بیماری در بین نیروهای انسانی خود پیادهسازی کردهاند ادامه داد: «در کنار این اقدامات شیفتهای کاری را کوتاه و آن دسته از نیروهایی که مشکوک به بیماری بودند را نیز به مرخصی فرستادیم، به دنبال این اتفاقات هم تعداد نیروی انسانی ما کاهش پیدا کرد و طبیعتا میزان ظرفیت ما برای ثبت سفارش با کاهش روبهرو شد. اما سریعا با بهبود فرایندها و اضافه کردن به سیستمهای سختافزاری شروع به افزایش ظرفیتهایمان کردیم.»
محمدی با اشاره به اطللاعیه این شرکت برای استخدام ۲هزار نیروی انسانی جدید برای حل مشکلاتشان در بخش عملیات اعلام میکند که از این تعداد تا کنون ۷۰۰نفر جذب و شروع به کار کردهاند. براساس توضیحات او دیجیکالا با مجموعه این اقدامات توانسته ظرفیت ثبت سفارش را به بالای ۳۰۰ هزار آیتم در روز برساند. محمدی تاکید میکند که برنامه این افزایش ظرفیت ادامه دارد و تا چند هفته آینده در این زمینه ظرفیتهای دیجیکالا به ثبت سفارش ۴۰۰ هزار و در قدم بعدی ۵۰۰ هزار آیتم در روز خواهد رسید.
محمدی در مورد افزایش حجم فروش توسط این خرده فروشی آنلاین گفت: «نسبت به هدف در حدود ۷۰ درصد بالاتر از هدف از پیش تعیین شده فروردین (یعنی قبل از کرونا برنامهریزی شده) بودهایم؛ چرا که همیشه فروردین برای کسبوکارهای فعال در حوزه تجارت الکترونیکی ماه کم سفارشی است. از سمت دیگر از فرودین سال گذشته (۹۸) تا فرودین امسال حدود دو و نیم برابر از لحاظ حجم فروش افزایش داشتیم. البته حدود صددرصد رشد طبیعی دیجیکالا نسبت به سال گذشته است که هر سال اتفاق می افتد و ارتباطی با بحران اخیر ندارد و آن ۷۰ درصد اشاره شده حجم فروش اضافه شده بر برنامهریزی است که انجام دادهایم.»
تغییر رفتار کاربران برای خرید آنلاین
گرچه پیشبینی مشخصی برای توقف گسترش کرونا در کشور وجود ندارد؛ اما در نهایت و اگر خوشبینانه نگاه کنیم ممکن است تا یک ماه دیگر شیوع این ویروس در کشور روند نزولی به خود بگیرد. حالا در این شرایط این سوال پیش میآید که آیا این افزایش ظرفیت میتواند به نفع دیجیکالا باشد؟ آیا با کاهش تقاضا و عادی شدن شرایط دیجیکالا برای این افزایش ظرفیت دچار مشکل شده و در نهایت اقدام به اقداماتی برای کاهش هزینههای خود از جمله تعدیل نیروی مجدد خواهد زد؟
محمدی در پاسخ به این سوالات به پیوست توضیح میدهد: «بحث کلی در این گونه کسبوکارها این است که با روند افزایش تقاضا روبهرو خواهند بود به ویژه کسبوکاری مانند خرده فروشی آنلاین که در کشور ما حتی به سقف خود هم نزدیک نشده و تنها۱ تا ۱.۵ درصد کل خرده فروشی کشور آنلاین شده است. بنابراین رشد و افزایش ظرفیت در این حوزه وجود خواهد داشت، منتها به دلیل بحران به وجود آمده ما ظرفیت را زودتر گسترش دادیم.»
او با اشاره به اینکه دیجیکالا برای افزایش این ظرفیت ناگهانی دچار مشکل در آینده نشود گفت: «برای اینکه متحمل ضرر به خاطر این افزایش ظرفیت ناگهانی نشویم، سعی کردیم در توسعه زیرساختها یا استخدام نیروی انسانی بسیار دست به عصا عمل کنیم و خیلی هیجانی حرکت نداشته باشیم. برای نمونه در استخدام ۲هزار نیرو در اطلاعیه هم تاکید کردیم که این استخدام دو هدف را دنبال میکند اول اینکه با این استخدام نیازهای دیجیکالا رفع شود و دوم اینکه سهمی برای کمک به نیروی کسبوکارهایی که موقتا بیکار شدهاند بازی کنیم. برای نمونه یک مغازهدار مجبور شده مغازه خود را موقتا تعطیل کند پس در این زمان میتواند به ما کمک کند و بعد از پایان این بحران و بهتر شدن شرایط هم به کار خود بازگردد.» آنطور که او میگوید بیشتر این نیروهای استخدامی در واحد عملیات این شرکت استخدام شدهاند. همچنین محمدی به تغییر عادت رفتار کاربران برای خرید آنلاین اشاره و اعلام میکند: «به صورت کلی این که افزایش ظرفیت ایجاد شده به دنبال این بحران با از بین رفتن این ویروس هم قابل استفاده است یا خیر را آینده مشخص میکند؛ اما چیزی که محتمل است این موضوع است که شیوع این ویروس و افزایش تقاضا برای خرید آنلاین در آینده دیگر به یک عادت رفتاری مردم تبدیل شده و در واقع آن سد و مقاومتی که در گروهی برای خرید آنلاین وجود داشته شکسته شده است.»
براساس اظهارات محمدی در بیش از یک ماه گذشته میزان مشتریان جدید روزانه در این پلتفرم نیز با افزایش قابل توجهای همراه بوده است. آنطور که مدیرعامل دیجیکالا میگوید آنها در بخش تعداد مشتریان جدید، روزانه و براساس برنامههای در نظر گرفته شده، میانگین ۱۲ هزار مشتری جدید برای اسفند ماه و ۶ هزار مشتری جدید در روز را برای فروردین در نظر گرفته بودهاند؛ که این عددها نزدیک به ۱۲ هزار مشتری جدید در روز برای اسفند ماه ثبت شده و برای فروردین هم بیشتر از پیشبینیهای انجام شده دیجیکالا ۱۰ هزار مشتری جدید در روز داشته است. در واقع این پلتفرم خردهفروشی آنلاین در فروردین سال جاری با افزایش نزدیک به ۷۰ درصدی تعداد مشتریان جدید روبهرو بوده است.