بانک مرکزی باید برای گسترش شیوه پرداخت پرداخت کیوآر در ابتدا عزم به تدوین مستندات مغفول مانده در حوزه کیف پول الکترونیک داشته باشد تا افراد در هنگام خرید با استفاده از کدهای کیوآر مبلغ موردنظر را از کیف پول بهصورت آفلاین پرداخت کنند.
بحران 2020 یا همان بحران کرونا؛ اقتصاد بسیاری از کشورها ازجمله ایران را تحت شعاع قرار داده است. در این میان برخی صنایع بهعنوان تسهیلگر در دوران بحران ظاهرشدهاند. صنعت پرداخت در کشورهای مختلف با استفاده از پتانسیل ابزاری خود توانستهاند به افزایش فاصله اجتماعی و حذف تماس بهعنوان اصلیترین فاکتور کنترل بحران کمک کند؛ آمار رشد پرداختهای اینترنتی، موبایلی و غیر تماسی در کشورهای مختلف نیز نشانگر نفوذ صحیح این صنعت در میان کاربران و کمک به کنترل بحران در دوران شیوع بیماری است.
از بهمنماه سال گذشته شرکتهای پرداخت از شیوه پرداخت موبایلی جدید و مبتنی برکیوآر خود رونمایی کرده و با امید به شرایط کنونی سعی در فراگیر کردن آن با ابزارهای تبلیغاتی مختلف داشتهاند. در همین راستا هم رئیس اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی نیز در مصاحبه خود در اسفندماه 98 خبر از پیادهسازی طرح ملی پرداخت با کد کیوآر جهت مقابله با ویروس کرونا داد. در طرح پذیرندگی جامع بارکدهای پرداخت؛ با اسکن کردن بارکد قرارگرفته هرکدام از شرکتهای پرداخت الکترونیک در پایانههای فروشگاهی با هرکدام از نرمافزارهای موبایلی شرکتهای پرداخت الکترونیک؛ عملیات پرداخت بدون حضور کارتبانکی و صرفاً با واردکردن مبلغ و رمز کارت در نرمافزار موبایلی قابل انجام است. باوجوداین تلاشهای تبلیغاتی شرکتهای پرداخت و همچنین گفتههای محمد بیگی؛ گزارش اسفندماه شاپرک حاکی از کاهش تراکنشها در کلیه ابزارهای پذیرش کارتی، اینترنتی و موبایلی به نسبت سالهای گذشته و بیثمر بودن تلاشها بوده است.
اما چرا این شیوه سودمند در بحران کنونی کم طرفدار است؟
در تبدیل فرایند کارتی سنتی با رمز اول به پرداخت غیر کارتی با اسکن کد کیوآر، پای رمز دوم پویا به میان خواهد آمد؛ رمز دومی که به گفته کاربران خود مشکلاتی در فرایندهای پرداختی ایجاد کرده است و البته آمار تراکنشهای شرکتهای پرداخت از زمان پیادهسازی ان نیز شاهدی بر این گفتههاست.
با الزام حضور رمز دوم پویا در پرداخت با کد کیوآر گذشته از شیوه فعالسازی این رمز در شرایط بحرانی فعلی؛ سقف مبلغ تراکنش در خرید هم مزید بر علت شده و مقبولیت چندانی را برای این پرداخت سودمند موبایلی تاکنون به ارمغان نیاورده است
با توجه به تورم فعلی خصوصاً بر روی کالاهای ضروری؛ سقف صدهزارتومانی و قابل انجام با رمز اول پاسخگو نخواهد بود و افراد را مجبور به استفاده از رمز دوم پویا و یا چند کارت در فرایند خرید خواهد کرد که این خود صرف زمانی داشته و ایمنی را حتی از پرداخت کارتی نیز پایینتر خواهد آورد.
افزون بر این موارد؛ بهطورکلی سقف خرید نیز در این شیوه به دلیل حضور ابزار موبایلی بهجای پوزهای فیزیکی بسیار محدود خواهد شد و کسبوکارها با مبالغ تراکنشی بالا از آن بیبهره خواهند ماند
البته این شیوه ی پرداخت موبایلی به دلیل حذف پوزهای غالباً وارداتی حذف کارت و کاغذ رسید؛ هزینه را برای صنعت و اقتصاد کاهش خواهد داد و ازاینجهت گسترش ان علاوه به کمک به کنترل اوضاع کنونی هزینهای را از دوش کشور بر خواهد داشت
گسترش پرداخت کیوآردر گرو کیف پول الکترونیک
با توجه به موارد گفتهشده بانک مرکزی باید برای گسترش این شیوه پرداخت در ابتدا عزم به تدوین مستندات مغفول مانده در حوزه کیف پول الکترونیک داشته باشد تا افراد در هنگام خرید با استفاده از کدهای کیوآر مبلغ موردنظر را از کیف پول بهصورت آفلاین پرداخت کنند. البته سقف مبلغ قابل ذخیره در کیف پول نیز فاکتوری است که باید با توجه به شرایط اقتصادی و تورم کشور مشخص گردد چراکه به نظر تا تدوین قوانین و ظهور کیف پول الکترونیک آفلاین مجالی برای رشد این شیوه پرداخت موبایلی وجود نداشته باشد.
در حقیقت باید شناختی صحیح از اولویتها، نیازمندیها و الزامات ظهور ابزار جدید در صنعت شکل گیرد. گرچه تجربه نشان داده در کشور ابتدا ابزار ظهور کرده و سپس به دنبال رفع نواقص الزامات و نیازمندیها برای پیادهسازی میرویم.