چرا باید به سمت اینترنت ثابت برویم؟
به گفته رییس سازمان فناوری اطلاعات، به دلیل بهتر بودن کیفیت اینترنت همراه نسبت به ADSL خانگی و ترجیح مردم به استفاده از تلفن همراه، این شبکه به حد اشباع رسیده است و برای رفع فشار شبکه تلفن همراه، باید اقداماتی از جمله افزایش منابع فرکانسی یا توسعه ظرفیت خطوط ثابت انجام داد.
یکی از راه‌های افزایش سرعت اینترنت خانگی، جایگزینی VDSL به جای ADSL است. با جایگزینی سرویس ADSL با VDSL، بدون اینکه تجهیزات مشترک عوض شود، می‌توان تجهیزات را با استفاده از فیبر نوری به نزدیک کاربران برد و پس از آن روی همان سیم مسی است، اما با این کار فاصله کاربر تا مرکز مخابراتی به ۳۰۰ متر کاهش پیدا می‌کند و می‌توان سرعت را تا ۷۰ مگابیت افزایش داد. محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم بارها به این موضوع اشاره کرده و چندی پیش هم از چهار برابر شدن سرعت اینترنت خانگی با این جایگزینی خبر داد.
ازطرفی این روزها به دلیل شیوع کرونا ضرورت استفاده از ظرفیت‌های ارتباطی را بیشتر آشکار کرده است. صرف‌نظر از استفاده‌هایی که جنبه سرگرمی، یکی از شاخه‌های اصلی دیجیتالی شدن این است که بتوانیم از ابزارهای ارتباطی استفاده کاربردی کنم. در روزهایی که کار مردم به شکل دورکاری انجام میشود، آموزش از راه مجازی و و بر بستر ارتباطی اینترنت صورت می‌گیرد، کسب‌وکارهایی هم که از ابتدا به ساکن در بستر مجازی بودند هم به شیوه مجازی خود ادامه می‌دهند و مصرف اینترنت با رشد چندین برابری مواجه شده، لزوم افزایش ظرفیت شبکه گریزناپذیر است.
ارتقای فضای ابری تا دو برابر فضای کنونی
در همین رابطه امیر ناظمی در گفت‌وگویی با اشاره به رونمایی از پنج پروژه این سازمان، همزمان با روز جهانی ارتباطات گفت: صدور پروانه بهره‌برداری موقت شش مرکز داده، ارتقای فضای ابری کشور با اجرای پروژه «ایران ابر» تا دو برابر فضای کنونی، اولویت‌گذاری، سیاست در حوزه فناوری با کمک خرد جمعی و حضور نخبگان، کمک به تولیدکنندگان سخت‌افزاری کشور و رونمایی از سامانه رصد طرح‌های ملی از برنامه‌هایی است که از سال گذشته تاکنون در سازمان فناوری اطلاعات پیگیری شده و همزمان با هفته جهانی ارتباطات رونمایی میشود.
طبق اعلام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وی با بیان اینکه سال گذشته سعی کردیم پروانه‌های بهره‌برداری مراکز داده را صادر کنیم و از چهار استاندارد جهانی موجود برای رتبه‌بندی مراکز داده استفاده می‌کنیم، گفت: رتبه‌بندی مراکز داده به این دلیل اهمیت دارد که سیاست‌های دسترسی مردم به داده، دسترسی کسب‌وکارها به فضای سرویس‌دهی و میزبانی خدمات، در مراکز داده انجام میشود. ارزیابی اولیه این مراکز داده انجام و پروانه‌های بهره‌برداری موقت شش مرکز داده صادر شده است.
رییس سازمان فناوری اطلاعات با بیان اینکه پروانه‌های بهره‌برداری برای این مراکز منافع چهارگانه‌ای دارد، تصریح کرد: منفعت اول این است که قیمت داده برای بخش میزبانی داخل و شبکه ملی اطلاعات به نزدیک به صفر می‌رسد. ویژگی دوم این است که این مراکز داده می‌توانند از امکانات دولتی مثل وام‌های کم‌بهره برای تجهیز منابع خود استفاده کنند. ویژگی سوم این است که مراکز این امکان را پیدا می‌کنند که در واگذاری (Colocation) مراکزی که از طرف دولت برای استقرار مراکز داده در نظر گرفته‌شده) استفاده کنند.
ناظمی ادامه داد: مراکز دولتی خیلی از اوقات تمایل نداشتند که داده‌های خودشان را ذخیره‌سازی و یا در مراکز داده خصوصی میزبانی کنند. به دلیل اینکه ترس از امنیت داشتند. اما پس از پروانه بهره‌برداری این امکان به وجود می‌آید که مراکز دولتی مشتری‌های مراکز داده خصوصی شوند و ویژگی چهارم هم این است که حضور مراکز دولتی باعث رونق کسب‌وکار آنها میشود و هم از اینکه ما مراکز داده کم کیفیت دولتی داشته باشیم که نتوانند سرویس‌ها را به‌صورت پایدار ارائه دهند، کاسته میشود.
معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه این شرکت‌ها می‌توانند بر کاهش قطعی‌ها و افزایش پوشش شبکه تأثیر داشته باشند، خاطرنشان کرد: ما از سال قبل در این زمینه کارهایی را شروع کرده‌ایم. مثلاً برای پایدارسازی آنها به‌جای اینکه یک لینک داشته باشند و نقطه شکست آنها زیاد باشد، آن را تبدیل به رینگ کرده‌ایم. یعنی هرکدام از مراکز اصلی حداقل از دو لینک مستقل وصل می‌شوند تا میزان پایداری سیستم آنها بالا برود. برای برق و استفاده از سایر امکانات همین موضوع را در نظر گرفته‌ایم.
رییس سازمان فناوری اطلاعات ادامه داد: یکی از ویژگی‌هایی که استانداردهای بین‌المللی برای مراکز داده دارند حول همین مسئله است؛ اینکه از چند لینک مستقل با اینترنت جهانی مرتبط هستند؟ از چند منبع مستقل برق خودشان را تأمین می‌کنند؟ تا چه حد نسبت به اتفاقات بیرونی مثل زلزله آسیب‌پذیر هستند؟ و تا چه حد در دسترس هستند. این‌ها معیارهای اصلی است.
به مرور زمان قطعی‌های شبکه کم میشود
ناظمی افزود: با اجراشدن این طرح ما یک‌روند کاهشی را در قطع شدن در حوادث شاهد هستیم. یعنی به‌مرورزمان قطعی‌ها کاهش پیدا می‌کند. از مهرماه سال گذشته به‌شدت میزان پایداری و حجم میزبانی‌هایی که از داخل انجام میشود افزوده‌شده است. یعنی بخش خصوصی از این امر استقبال کرده که بتواند از هاستینگ‌های داخلی استفاده کند.
وی با بیان اینکه سال گذشته زیرساخت خدمات ابری را با عنوان پروژه «ابر ایران» آغاز کرده‌ایم، که فرآینده مزایده آن در حال برگزاری است، گفت: امیدواریم که در ماه‌های آینده به کمک شرکت ارتباطات زیرساخت این پروژه عملیاتی شود و شاید این پروژه با همکاری ما و شرکت ارتباطات زیرساخت، با راهبری سازمان فناوری اطلاعات یا شرکت ارتباطات زیرساخت، انجام شود. امیدواریم این پروژه هم به نتیجه برسد و مزایده آن در هفته ارتباطات اعلام شود. با پروژه ابر ایران ظرفیت ابری کشور می‌تواند تا دو برابر ارتقا پیدا کند که یک اتفاق بسیار مهم و زیرساخت بسیاری از خدماتی است که ارائه میشود.
رییس سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به برنامه سوم سازمان فناوری اطلاعات برای استفاده از خرد جمعی در اولویت‌گذاری و سیاست، ادامه داد: در این هفته با شیوه دلفی، ۲۱ موضوع حوزه فناوری را مشخص و پرسشنامه‌ای را منتشر کرده‌ایم و ۳۵۰ نفر در حوزه‌های مختلف به این پرسشنامه پاسخ‌های اولیه خود را داده‌اند و در مورد هر یک از این ۲۱ موضوع، جنبه‌های مختلف مانند سیاست‌گذاری، همکاری به چه میزانی می‌تواند باشد و طرح چه منفعت‌های ملی ایجاد می‌کند مورد پرسش قرار گرفته است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: این پروژه اگرچه از دسته سیاست‌گذاری و تدوین سند تلقی میشود ولی از آن جهت که مشارکت عمومی خبرگان را دارد و بدون اینکه حاکمیت بخواهد از بالا به پایین تصمیم‌گیری کند بلکه از خود خبرگان می‌پرسد و نظر آنها را به جامعه بازمی‌گرداند اهمیت دارد.
منابع فرکانسی تحت فشار قرار دارد
ناظمی پروژه چهارم سازمان فناوری اطلاعات را کمک به بخش‌هایی که سخت‌افزارهای مورد نیاز جامعه را با هدف توسعه دسترسی‌ها تولید می‌کنند، اعلام کرد و گفت: به دلیل اینکه کیفیت تلفن همراه در این روزها بیش از کیفیت ADSL خانگی است، خیلی از خانوارها ترجیح می‌دهند که از تلفن همراه خود استفاده کنند و این شبکه از جهت محدودیت‌هایی مثل منابع فرکانس تحت‌فشار قرار دارد و به حد اشباع رسیده است.
وی با بیان اینکه برای رفع فشار شبکه تلفن همراه باید به کارهای جایگزین فکر کنیم، افزود: یکی از کارهای جایگزین این است که منابع فرکانسی را افزایش دهیم و از طیف فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ در بخش مخابرات و ارتباطات استفاده کنیم. حرکت دوم توسعه ظرفیت خطوط ثابت است.
معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه برای بهبود این شرایط وزیر ارتباطات حرکت به سمت VDSL را جز برنامه‌های وزارتخانه در نظر گرفته و توسعه VDSL در کشور را به‌وسیله یک کارگروه متشکل از بخش‌های مختلف وزارتخانه پیگیری می‌کند، تصریح کرد: قسمت عمده این کار تکالیفی است که به حوزه تنظیم مقررات و رگولاتوری برمی‌گردد. بخشی از آن‌هم کمک به شکل‌گیری ارتباط زنجیره تأمین مناسب و کاهش هزینه‌ها با اتکا به منابع وجوه اداره شده است.
ناظمی افزود: مدلی که الآن طراحی و جلسه آن با صندوق نوآوری و شکوفایی برگزار شده به این صورت است که خریدهای عمده را اپراتورها و همچنین شرکت‌های مخابراتی بتوانند از شرکت‌های الکترونیکی مثل تولیدکنندگان مودم داشته باشند و پول این مودم را دولت به‌صورت وام تأمین می‌کند. یعنی پول را از طریق اپراتور به تولیدکننده می‌دهد و تولیدکننده محصول خودش را در اختیار اپراتور قرار می‌دهد و اپراتور امکان این را دارد که به‌صورت رایگان در اختیار مشترکین قرار دهد و ماهیانه روی حق اشتراک ماهیانه آنها پول مودم را کسر و وام را پرداخت کند.
وی با بیان اینکه این مدل مالی کمک می‌کند که فشار کمتری به مصرف‌کننده وارد شود و بخش تولیدی یک برنامه مطمئن و پیوسته را داشته باشد، تصریح کرد: این برنامه کمک می‌کند بخش تولیدی با حجم و فشار روبرو نشود و همچنین کمک می‌کند که اپراتورها بتوانند روی ارائه خدمات ثابت سرمایه‌گذاری عمده داشته باشند و آن را به‌عنوان یک بخش جدی در سبد ارائه خدمات خود در نظر بگیرند.
رییس سازمان فناوری اطلاعات برنامه پنجم این سازمان را رونمایی از سامانه مانیتورینگ و رصد پیشرفت ۲۳ پروژه کلان ملی توسط مردم، اعلام کرد و گفت: متولیان و دستگاه‌های اجرایی مختلفی در این پروژه‌ها همکاری دارند و یکی از حقوق شهروندان اطلاع از پیشرفت پروژه‌های ملی است و اینکه بدانند این پروژه چگونه پیشرفت کرده، در چه مرحله‌ای است، چه منابعی به آنها تخصیص‌یافته تا میزان موفقیت یا شکست و اهتمامی که هر دستگاه دارد را ارزیابی کنند.