بازار ملتهب گوشی همراه امروز به عنوان چالش اصلی سد راه آموزش مجازی قرار گرفته و خانوادهها اکثرا از تامین گوشی تلفن همراه برای فرزندانشان ناتوان هستند.
آموزش مجازی کشور و گره خوردن آن با الزام به استفاده از گوشی اندروید با سیستمعامل بالا مشکلاتی را ایجاد کرده است. از برخی خانوادهها که این روزها توان خرید تلفن همراه ندارند، تا کسبهای که به گفته خودشان این افزایش قیمت آنها را نیز با چالش رو به رو کرده است.
از آن طرف قضیه حتی انجمن واردکنندگان موبایل نیز اعتقاد دارند تا زمانی که ارز به گوشی موبایل تخصیص پیدا نکند و پروازها از کشورهای مجاور به سمت ایران باز نشود، وضعیت بازار موبایل به همین منوال پیش خواهد رفت.
برخی نیز گلایه میکنند چرا شبکه دانشآموزی «شاد» تنها بر بستر سیستم عامل اندروید قابل اجراست؟ چرا به خانوادههایی که ممکن است گوشی همراهی نداشته باشند فکر نشده است؟ چرا سیستم عامل ios در بستر آموزش مجازی جایی ندارد؟
نکته مهم دیگری که میتوان اینجا سراغش را گرفت وعده وزارت ارتباطات برای عرضه گوشیهای ارزان، با کیفیت و قسطی است که وزیر جوان سال دی ماه گذشته درباره آن صحبت کرد و گفت تا آخر سال به بازار عرضه می شود.
آذری جهرمی در توییتر خود اعلام کرد مشغول انجام کارهایی است تا سامانهای راه اندازی کند برای این که مردم بتوانند گوشی زیر سه میلیون تومان را با اقساط اندک خریداری کنند. اما از این وعده هنوز خبری نیست. شاید اگر آن گوشیها به بازار تزریق میشد امروز شاهد قیمتهای عجیب و غریب موبایلهای وارداتی نبودیم.
نایب رییس انجمن واردکنندگان موبایل در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا با تاکید بر این مساله که مشکل بازار موبایل حل شدنی است گفت: اگر به ۸۰۰ دستگاه گوشی موبایل که در گمرک هستند، ارز تخصیص پیدا کند و وارد بازار شوند، میتوانند تا ۱۵ روز پاسخگوی نیاز مردم باشند. خصوصا این که با شروع آموزش مجازی در شبکه شاد، درخواست برای گوشی اندروید به شدت افزایش یافته است.
«رضا دیهیمی» نایب رییس انجمن واردکنندگان موبایل افزود: مشکل بازار موبایل از اواخر اسفند آغاز شد و تا ۲۵ اسفند که گمرک در حال کار کردن بود نیز مشکل آنچنانی برای تامین کالا نداشتیم. هر چند فروشگاهها ۱۰ روز قبل از آن به دلیل شیوع کرونا کسب و کارشان به سمت تعطیلی رفت و مشکلات شان از آن روز آغاز شد.
او افزود: اواسط فروردین امسال با اعلام برنامه اپلیکیشن شاد و استفاده پزشکان، کسب و کارها و افراد از پلتفرمهای موبایلی افزایش یافت، درخواست برای گوشیهای اندرویدی نیز زیاد شد. این در حالی است که از ۱۲ اسفند تا الان هیچ تخصیصی از سوی بانک مرکزی به شرکتهای موبایلی تعلق نگرفته و گوشیها در گمرک باقی مانده است.
دیهیمی افزود: مشکلی که به موازات ارز وجود دارد نیز گوشی هایی است که باید از کشورهای دیگر مانند دبی وارد کشور شوند، اما از آن جایی که پرواز مستقیم دایرکتی دبی به تهران و پرواز باری کم شده است، نمیتوان گوشی وارد کرد. به همین دلایل است که در ۲۰ روز گذشته با کمبود شدید گوشی موبایل مواجه شدهایم.
او در خصوص افزایش عجیب و لحظهای قیمت گوشیهای همراه گفت: دلیل این افزایش صرفا شیوع ویروس کرونا نیست، با افزایش ارز قیمت گوشیها نیز بالا رفته است. ضمن این که تعداد درخواست بیشتر شده و به این مساله دامن زده است. کل ورودی گوشی که اکنون در گمرک وجود دارد بین ۷۵۰ تا ۸۰۰ هزار دستگاه است در حالی که نیاز بازار ماهانه ۲ میلیون گوشی همراه است.
دیهیمی در خصوص این که کدام گوشیها با افزایش درخواست رو به رو شدهاند گفت: گوشیهای سامسونگ A۱۰S و Y۵ هواوی که حدودا از یک میلیون و ۵۰۰ هزارتومان تا سه میلیون قیمت دارند در لیست پر تقاضاترین گوشیها قرار گرفتهاند.
او اشاره کرد: اگر بانک مرکزی تخصیص ارز به شرکتهای وارد کننده را در دستور کار قرار بدهد، وضعیت بازار موبایل میتواند به بهمن ماه سال گذشته برگردد، ظرف مدت ۱۵ روز التهاب بازار میخوابد. البته پس از آن اگر ثبت سفارش، تخصیص ارز و پروازها با مشکل مواجه شوند، باز نیز با التهاب رو به رو خواهیم شد.
یک سر دیگر این بازار پر التهاب کسبه بازار هستند. محمد سرابی از فروشندگان بازار چارسو است. او معتقد است مساله که این روزها درگیر آن هستند، صرفا مشکل تخصیص ارز نیست. وی گفت: واردکنندگان قصد دارند این طور القا کنند که تمام مشکلات مربوط به بانک مرکزی است.
این فقط قسمتی از ماجراست و طبیعی است الان دولت ارز را به کالاهای اولویتدار اختصاص بدهد. اما سوال این جاست چطور اگر تمام گوشیها در گمرک مانده، گوشی جدیدی که با دلار ۱۱تومانی خریداری شده باید با دلار ۳۰ تومانی به کاسبها فروخته شود و با سود به دست مشتری برسد؟ این به تخصیص ارز ربطی دارد؟
«محسن بهنامی» از کسبه قدیمی مرکز پایتخت است و سالهاست در این حوزه کار میکند. او میگوید با صحبتهای انجمن واردکنندگان تا حدودی موافق است اما نکاتی وجود دارد که باید به آن پرداخت.
او به خبرنگار ایرنا گفت: زمانی که طرح افزایش تعرفه مسافری را ارائه دادند، اعلام کردند میتوانند تا شش ماه بازار گوشی را تامین کنند اما این اتفاق رخ نداد و ظرف مدت کوتاهی با مشکل رو به رو شدیم.
او درباره اپلیکیشن شاد و تاثیری که رونمایی از این شبکه دانشآموزی روی بازار موبایل گذاشته است، گفت: با معرفی این اپلیکیشن گوشی و تبلتهای اندرویدی به شدت گران شد. دلیلش هم صرفا کرونا نیست. عرضه گوشی تلفن همراه، توسط شرکتهای وارد کننده انجام میشود و برآورد من این است که گوشی در انبار وجود دارد فقط برای نفع بیشتر آن را به صورت قطره چکانی و از کانالهای خاص به بازار تزریق میکنند.
وی افزود: از اسفند تا الان بازار گوشی واقعا شکل دیگری به خودش گرفته است. گوشی که خودمان یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان میفروختیم را باید سه میلیون و ۱۰۰ هزارتومان خریداری کنیم. ما خودمان هم از قیمتها متعجبیم.
قیمت خودرو هم این روزها عجیب و غریب شده است، دلیلش را همه میدانیم چون خودرو انحصاری است و هر سازی که بزنند۸۰ میلیون نفر باید برقصند. اما گوشی اینطور نیست. انحصار ندارد که با چشم برهم زدنی این قدر قیمتهایش بالا و پایین شود. مساله این است که واردکنندگان میخواهند سودشان بیشتر شود.
اغلب کسانی که برای خرید گوشی به ما مراجعه میکنند افرادی هستند که توان خرید گوشی را ندارند اما مجبورند. خیلیهای سوالشان این است که آیا امکانش نبود بار عمده آموزش را به بر بستر صدا و سیما و VODها (نماوا، فیلیمو و…) ارائه میشد. مهمتر این که چرا شبکه را در بستر وب ارائه ندادند تا استفاده از آن تسهیل شود؟ مثلا امکان نصب آن را روی کامپیوتر مهیا میکردند.
بهنامی تشریح کرد: گوشی آیفون ۴ ساخت ده سال قبل است اما همین الان تمام شبکههای اجتماعی را ساپورت میکند. این نشان میدهد چقدر مخاطب برای این شبکههای اجتماعی مهم است. اما ما برای ۱۵میلیون دانشآموز برنامهای نوشتهایم که صرفا روی سیستم عامل اندروید، آن هم سیستم عاملی که به روز شده است کار میکند.
بهنامی از رحم صحبت میکند. رحمی که این روزها شامل حال پدر و مادرها نمیشود. تعداد زیادی از افرادی که کارشان فروش و تعمیر گوشی همراه است امروز از پدر و مادرهایی صحبت میکنند که تامین گوشی ۳ میلیونی برایشان امری محال است. حتی سخت هم نه؛ محال.