بررسی پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی فاوا از تاثیر اپیدمی کرونا بر وضعیت کسب وکارهای حوزه ICT نشان میدهد شیوع کرونا، خدمات هوش مصنوعی و تجارت الکترونیک را افزایش داد.
کووید ۱۹ به طور مستقیم آثار اقتصادی منفی روی زنجیره عرضه، تقاضا، بازارهای مالی، سرمایه گذاری، تولید و تجارت بینالمللی دارد که نتایج آن میتواند موقعیت ژئوپلیتیک کشورها را در جهان دستخوش تغییر کند.
هرچند تاکنون آمار دقیق و رسمی درباره خسارت ظهور ویروس کرونا در جهان منتشر نشده اما در این رابطه پیش بینیهای متعددی برای تغییرات رشد اقتصادی، کاهش اشتغال، تولید، سرمایه گذاری و هزینههای تحمیلی بر تجارت بینالمللی توسط سازمانهای بینالمللی منتشر شده و تأثیرات این بحران، بر صنایع و کسبوکارها در همه بخشها قابل لمس است.
اگرچه نحوه کنترل شیوع کرونا و کم شدن ارتباطات انسانی غیرضروری برای قطع زنجیره این بیماری روی مشاغل گوناگون با توجه به نوع خدمات و بستر ارائه آنها تاثیر گذاشته است، اما شواهد نشان میدهد که برخی از کسب و کارها به ویژه در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در زمان قرنطینه نیز، فعالیت خود را ادامه داده و حتی نسبت به گذشته از رشد نیز برخوردار شدهاند.
سیاست قرنطینه که با تغییر الگوی کاری و مصرف کاربران همراه بوده، اگرچه روی برخی بخشهای اقتصادی تأثیر منفی داشته اما توانسته با ظرفیتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، کشورها را از خطر تعطیلی کامل نجات دهد.
در این راستا پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی فاوا در گزارشی که در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده، وضعیت کسب و کارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشورهای جهان را در پی بحران کرونا مورد بررسی قرار داده است.
پیمایش وضعیت کسب و کارهای فناوری خارجی در دوران کرونا
بررسیهای پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی فاوا نشان میدهد که بر خلاف کاهش شدید ارزش سهام در بخشهای پتروشیمی و صنعتی، شرکتهای حوزه فناوری در ابتدا و با شوک اولیه از بحران کرونا نرخ کاهشی محدودتری را در ارزش بازار تجربه کردهاند و در ادامه نیز برخی از شرکتها مانند آمازون و نتفلیکس در مسیر رشد قرارگرفته اند.
بحران کرونا با تعطیلی کارخانجات در چین موجب شده بر زنجیره تولید و تامین بسیاری بخشها در کشورهای مختلف جهان تاثیرات مخربی به جای بگذارد.
با توجه به نقش کلیدی چین در زنجیرههای تامین جهانی میتوان پیش بینی کرد که کاهش تولید در چین خیلی زود بر کسبوکارهای سراسر دنیا تاثیر منفی خواهد داشت.
در همین رابطه دولت فرانسه از شرکتها خواسته است تا در مورد وابستگی بیش از حد به چین در رابطه با مواد خام و قطعات، تجدید نظر کنند. اختلال در زنجیره تامین، منجر به مشکلاتی در میزان فروش تلفنهای هوشمند نیز شده است.
انتظار میرود میزان فروش این تجهیزات در چین برای فصل اول ۲۰۲۰ حدود ۲۰ درصد کاهش یابد که در سطح جهانی این میزان برابر ۱۰ درصد است.
کمپانی هواوی نیز به عنوان بزرگترین تولید کننده گوشی هوشمند در چین و یکی از بزرگترینها در جهان، بهصورت مستقیم تحت تاثیر مشکلات ناشی از گسترش ویروس کرونا قرار گرفته است.
بررسی میزان ترافیک آنلاین حوزههای مختلف نیز نشان میدهد که میزان خرید و فروش در بسیاری صنایع مانند تجهیزات ورزشی، لوازم منزل، کالاهای لوکس و گردشگری رو به کاهش گذاشته و درنتیجه کاهش تراکنشهای بانکی و بیمهای آنلاین را نیز سبب شده است.
در مقابل، حجم خریدهای آنلاین سوپرمارکتی و خرده فروشی در کنار میزان عرضه و تقاضای خدمات رسانهای و ارتباطاتی در بسیاری از مناطق دنیا افزایش داشته است.
برای مثال، شرکت آمازون اعلام کرده است که تنها در آمریکا ۱۰۰ هزار نیروی جدید استخدام میکند. همچنین، قرار است دستمزد کارکنان این شرکت در اروپا و سایر نقاط جهان نیز افزایش یابد.
در همین رابطه، فروش مواد غذایی آنلاین و برنامههای تحویل مواد غذایی روزانه با رشد بسیاری در چین روبرو بوده است. به گفته خرده فروشی Carrefour میزان تحویل سبزیجات نسبت به سال گذشته رشد ۶۰۰ درصدی داشته است.
افزایش اپلیکیشن حوزه فین تک در دوران کرونا
شیوع ویروس کرونا، موجب افزایش تجارت الکترونیکی نیز شده است. با این حال پیش بینی شده است که در صورت ورود به دوره رکود اقتصادی و تعمیق آن با کمبود محصول، مسائل مربوط به زنجیره تأمین و کاهش تقاضای مصرفکننده میتواند رشد تجارت الکترونیکی را نیز با شکست مواجه کند.
بر اساس تازهترین گزارش deVere Group، شیوع کرونا سبب افزایش ۷۲ درصدی استفاده از برنامههای کاربردی حوزه فین تک شده است.
با شیوع ویروس کرونا تمایل مصرفکنندگان به استفاده از خدمات پولی و مالی دیجیتال افزایشیافته است که درنتیجه بسیاری از موسسههای مالی سنتی مجبور شدهاند تا تلاش برای نوآوری دیجیتالی را سریعتر دنبال کنند.
شیوع ویروس کرونا زمان بسیار خوبی برای حرکت به سمت یک تجربه بانکی جدید است. در حال حاضر بسیاری از بانکها با همکاری شرکتهای فین تک به دنبال مدرن سازی و اضافه کردن قابلیتهای جدید به محصولات خود هستند. افزایش تقاضا برای نرمافزارهای بانکداری دیجیتال میتواند کسبوکارهای حوزه فین تک را تقویت کند.
این بررسیها نشان میدهد که بهرغم فرصتی که شیوع کرونا در اختیار توسعه فین تکهای حوزه پرداخت قرار میدهد، آمار و ارقام مرتبط با درآمدها و گردش مالی این کسبوکارها، در اغلب موارد روندی کاهشی را نشان میدهد. بهعنوان نمونه، مستر کارت و ویزا کارت، در پی شیوع کرونا، برای سهماهه اول ۲۰۲۰ افت ۲ تا ۳.۵ درصد را پیشبینی کردهاند.
اگرچه اپیدمی کرونا در برخی حوزهها مانند بانکداری برخط و پرداختهای موبایلی به افزایش تقاضا منجر خواهد شد، اما بهاحتمالقوی شرکتهای فین تک حوزه سرمایهگذاری و مدیریت ثروت را با کاهش تقاضا روبرو خواهد کرد.
زیرا مشتریان تصمیم میگیرند، سرمایهگذاریهای ایمنتر و قابل پیشبینی تری را در محیط فعلی انتخاب کنند. شرایط ناپایدار بازارهای بورس در هفتههای اخیر و هراس از رکورد تجاری در کنار تصمیم برخی کشورها برای کاهش نرخ سود بانکی، حداقل در کوتاهمدت، خروج قابلتوجه سرمایه مشتریان برای سرمایهگذاریهای ایمن را به دنبال خواهد داشت، که میتواند بر درآمد فین تکها در این حوزه و پلتفرمهای معاملات برخط که عموماً درآمد خود را از کارمزد دریافتی از مشتریان خود تأمین میکنند، تأثیر منفی بگذارد.
توقف فعالیتها، کاهش سرمایه، افزایش بیکاری، برخی از دلایل افزایش تقاضا و رشد فین تکهای حوزه بیمه و وام دهی است.
کرونا خدمات مبتنی بر هوش مصنوعی را توسعه داد
بررسیهای پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی فاوا، همچنین نشان میدهد که توسعه خدمات مبتنی بر فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی مانند چت روباتها، روباتها، عینکهای ضد تب و پهپادهای ضد عفونی کننده و مراقبتی و پزشکی از راه دور نیز پیامدهای بحران کرونا در کسبوکارهای حوزه فناوری هستند.
متکی بر توسعه این خدمات و کسب و کارها پیش بینی شده است رشد بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات چین که در ابتدای سال ۲۰۲۰ با کاهش ۱۰ درصدی روبرو شده در انتهای سال ۲۰۲۰ به رشد ۵.۵ درصد افزایش یابد.
برای مثال شرکت تجاری علی بابا یکی از بزرگترین پلتفرمهای تجارت الکترونیکی در چین با اتکا به زیرساختهای ارتباطی و اطلاعاتی خود در حوزه مراقبتهای بهداشتی ورود کرده است.
این شرکت خدمات تحویل دارو را برای افرادی که برای درمان بیماریهای مزمن نیاز به دارو دارند، راه اندازی کرده است.
همچنین بازوی تحقیقاتی علی بابا، الگوریتم هوش مصنوعی جدیدی را برای تحلیل اسکنهای توموگرافی کامپیوتری (CT) تهیه کرده است. واحد پردازش ابری شرکت تجاری علی بابا بسترهای نرم افزاری و سخت افزاری خود را برای تسریع در یافتن توالی ژنوم ویروس و تولید واکسن بیماری در اختیار موسسات تحقیقاتی جهانی قرار داده است.
بایدو بزرگترین موتور جستجوی چین نیز در حال حاضر یک بستر مشاوره آنلاین برای هرگونه سؤال پزشکی و به صورت رایگان اجرا کرده است. همچنین این شرکت یک مدل هوش مصنوعی را برای شناسایی افرادی که ماسک محافظ ندارند تهیه کرده است.
شرکت تجاری Tencent یکی از بزرگترین شرکتهای بازیهای ویدئویی در جهان است که محبوبترین پلتفرم پیام رسانی چین- WeChat را نیز اجرا میکند. این شرکت خدمات مشاوره بهداشت آنلاین را از طریق WeChat راه اندازی کرده است.
بررسیهای انجام شده نشان میدهد که نظایر این خدمات توسط بسیاری از کسبوکارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای مختلف مانند کره جنوبی، هنگ کنگ، استرالیا، سنگاپور، اسپانیا، فرانسه، سوئیس و سوئد توسعه یافته است.