اقبال بلند هوش مصنوعی در دوران کرونا
این روزها تقریبا پنج ماه و نیم از اعلام رسمی شیوع بیماری کرونا میگذرد. این ویروس مزاحم دیگر در زندگی مردم جا خوش کرده و هنوز معلوم نیست تا کی خواهد بود. اما همین حضور کم کافی بود تا تمام معادلات شهروندان؛ شرکت‌ها، دولتها و اقتصاد جهان را برهم بزند تا نتوانند براساس برنامه‌های خود کارهایشان را پیش ببرند. هرچند تاکنون آمار دقیق و رسمی درباره خسارت ظهور ویروس کرونا در جهان منتشر نشده اما در این رابطه پیش‌بینی‌های متعددی برای تغییرات رشد اقتصادی، کاهش اشتغال، تولید، سرمایه‌گذاری و هزینههای تحمیلی بر تجارت بین‌المللی از سوی سازمان‌های بین‌المللی منتشر شده و تاثیرات این بحران، بر صنایع و کسب‌وکارها در همه بخش‌ها قابل لمس است.
بحران کرونا با تعطیلی کارخانه‌ها در چین موجب شده بر زنجیره تولید و تامین بسیاری بخش‌ها در کشورهای مختلف جهان تاثیرات مخربی به جای بگذارد. با توجه به نقش کلیدی چین در زنجیره‌های تامین جهانی می‌توان پیش‌بینی کرد کاهش تولید در چین خیلی زود بر کسب‌وکارهای سراسر دنیا تاثیر منفی خواهد داشت.در همین رابطه دولت فرانسه از شرکت‌ها خواسته است در مورد وابستگی بیش از حد به چین در رابطه با مواد خام و قطعات، تجدید نظر کنند. اختلال در زنجیره تامین، منجر به مشکلاتی در میزان فروش تلفن‌های هوشمند نیز شده است. انتظار می‌رود میزان فروش این تجهیزات در چین برای فصل اول ۲۰۲۰ حدود ۲۰ درصد کاهش یابد که در سطح جهانی این میزان برابر ۱۰ درصد است.
اما در این میان، بخشهایی بودند که با شیوع بیماری کرونا منتفع شدند. بررسی‌های پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی فاوا نشان می‌دهد بر خلاف کاهش شدید ارزش سهام در بخش‌های پتروشیمی و صنعتی، شرکت‌های حوزه فناوری در ابتدا و با شوک اولیه از بحران کرونا نرخ کاهشی محدودتری را در ارزش بازار تجربه کرده‌اند و در ادامه نیز برخی شرکت‌ها مانند آمازون و نتفلیکس در مسیر رشد قرار گرفته‌اند. رشد بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات چین که در ابتدای سال ۲۰۲۰ با کاهش ۱۰ درصدی روبه‌رو شده در انتهای سال ۲۰۲۰ با رشد ۵/ ۵ درصدی مواجه خواهد شد. همچنین شیوع کرونا، خدمات هوش مصنوعی، تجارت الکترونیک و فین‌تک‌ها را افزایش داد.
هوش مصنوعی
بررسی پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی فاوا از تاثیر اپیدمی کرونا بر وضعیت کسب وکارهای حوزه ICT نشان می‌دهد توسعه خدمات مبتنی بر فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی مانند چت روبات‌ها، روبات‌ها، عینک‌های ضد تب و پهپادهای ضد عفونی‌کننده و مراقبتی و پزشکی از راه دور نیز پیامدهای بحران کرونا در کسب‌وکارهای حوزه فناوری هستند.
برای مثال شرکت تجاری علی بابا یکی از بزرگ‌ترین پلت‌فرم‌های تجارت الکترونیکی در چین با اتکا به زیرساخت‌های ارتباطی و اطلاعاتی خود در حوزه مراقبت‌های بهداشتی ورود کرده است. این شرکت خدمات تحویل دارو را برای افرادی که برای درمان بیماری‌های مزمن نیاز به دارو دارند، راه‌اندازی کرده است. بازوی تحقیقاتی علی بابا، الگوریتم هوش مصنوعی جدیدی را برای تحلیل اسکن‌های توموگرافی کامپیوتری (CT) تهیه کرده است. واحد پردازش ابری شرکت تجاری علی بابا بسترهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری خود را برای تسریع در یافتن توالی ژنوم ویروس و تولید واکسن بیماری در اختیار موسسات تحقیقاتی جهانی قرار داده است.
بایدو، بزرگ‌ترین موتور جست‌وجوی چین نیز درحال‌حاضر یک بستر مشاوره آنلاین برای هرگونه سوال پزشکی و به‌صورت رایگان اجرا کرده است. همچنین این شرکت یک مدل هوش مصنوعی را برای شناسایی افرادی که ماسک محافظ ندارند تهیه کرده است. شرکت تجاری تنسنت یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های بازی‌های ویدئویی در جهان است که محبوب‌ترین پلت‌فرم پیام‌رسانی چین- ویچت را نیز اجرا می‌کند. این شرکت خدمات مشاوره بهداشت آنلاین را از طریق ویچت راه‌اندازی کرده است.
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد شبیه این خدمات توسط بسیاری از کسب‌وکارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای مختلف مانند کره‌جنوبی، هنگ کنگ، استرالیا، سنگاپور، اسپانیا، فرانسه، سوئیس و سوئد توسعه یافته است.
تجارت الکترونیک
کمپانی هوآوی نیز به‌عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده گوشی هوشمند در چین و یکی از بزرگ‌ترین‌ها در جهان، به‌صورت مستقیم تحت‌تاثیر مشکلات ناشی از گسترش ویروس کرونا قرار گرفته است. بررسی میزان ترافیک آنلاین حوزه‌های مختلف نیز نشان می‌دهد میزان خرید و فروش در بسیاری صنایع مانند تجهیزات ورزشی، لوازم منزل، کالاهای لوکس و گردشگری رو به کاهش گذاشته و درنتیجه کاهش تراکنش‌های بانکی و بیمه‌ای آنلاین را نیز سبب شده است. در مقابل، حجم خریدهای آنلاین سوپرمارکتی و خرده‌فروشی در کنار میزان عرضه و تقاضای خدمات رسانه‌ای و ارتباطاتی در بسیاری از مناطق دنیا افزایش داشته است.
برای مثال، شرکت آمازون اعلام کرده است تنها در آمریکا ۱۰۰ هزار نیروی جدید استخدام می‌کند. همچنین، قرار است دستمزد کارکنان این شرکت در اروپا و سایر نقاط جهان نیز افزایش یابد. در همین رابطه، فروش مواد غذایی آنلاین و برنامه‌های تحویل مواد غذایی روزانه با رشد بسیاری در چین روبه‌رو بوده است. به گفته خرده‌فروشی Carrefour میزان تحویل سبزیجات نسبت به سال گذشته رشد ۶۰۰ درصدی داشته است.
فین‌تک‌ها
شیوع ویروس کرونا، موجب افزایش تجارت الکترونیکی نیز شده است. با این حال پیش‌بینی شده است در صورت ورود به دوره رکود اقتصادی و تعمیق آن با کمبود محصول، مسائل مربوط به زنجیره تامین و کاهش تقاضای مصرف‌کننده می‌تواند رشد تجارت الکترونیکی را نیز با شکست مواجه کند. براساس تازه‌ترین گزارش deVere Group، شیوع کرونا سبب افزایش ۷۲ درصدی استفاده از برنامه‌های کاربردی حوزه فین‌تک شده است. با شیوع ویروس کرونا تمایل مصرف‌کنندگان به استفاده از خدمات پولی و مالی دیجیتال افزایش یافته است که درنتیجه بسیاری از موسسه‌های مالی سنتی مجبور شده‌اند تلاش برای نوآوری دیجیتالی را سریع‌تر دنبال کنند.
شیوع ویروس کرونا زمان بسیار خوبی برای حرکت به سمت یک تجربه بانکی جدید است. درحال‌حاضر بسیاری از بانک‌ها با همکاری شرکت‌های فین‌تک به‌دنبال مدرن‌سازی و اضافه کردن قابلیت‌های جدید به محصولات خود هستند.
افزایش تقاضا برای نرم‌افزارهای بانکداری دیجیتال می‌تواند کسب‌وکارهای حوزه فین‌تک را تقویت کند. این بررسی‌ها نشان می‌دهد به‌رغم فرصتی که شیوع کرونا در اختیار توسعه فین‌تک‌های حوزه پرداخت قرار می‌دهد، آمار و ارقام مرتبط با درآمدها و گردش مالی این کسب‌وکارها، در اغلب موارد روندی کاهشی را نشان می‌دهد. به‌عنوان نمونه، مستر کارت و ویزا کارت، در پی شیوع کرونا، برای سه‌ماه اول ۲۰۲۰ افت ۲ تا ۵/ ۳ درصد را پیش‌بینی کرده‌اند.
اگرچه اپیدمی کرونا در برخی حوزه‌ها مانند بانکداری برخط و پرداخت‌های موبایلی به افزایش تقاضا منجر خواهد شد، اما به‌احتمال‌قوی شرکت‌های فین‌تک حوزه سرمایه‌گذاری و مدیریت ثروت را با کاهش تقاضا روبه‌رو خواهد کرد. زیرا مشتریان تصمیم می‌گیرند، سرمایه‌گذاری‌های ایمن‌تر و قابل پیش‌بینی‌تری را در محیط فعلی انتخاب کنند.
شرایط ناپایدار بازارهای بورس در هفته‌های اخیر و هراس از رکود تجاری در کنار تصمیم برخی کشورها برای کاهش نرخ سود بانکی، حداقل در کوتاه‌مدت، خروج قابل‌توجه سرمایه مشتریان برای سرمایه‌گذاری‌های ایمن را به‌دنبال خواهد داشت که می‌تواند بر درآمد فین‌تک‌ها در این حوزه و پلت‌فرم‌های معاملات برخط که عموما درآمد خود را از کارمزد دریافتی از مشتریان خود تامین می‌کنند، تاثیر منفی بگذارد. توقف فعالیت‌ها، کاهش سرمایه و افزایش بیکاری، برخی از دلایل افزایش تقاضا و رشد فین‌تک‌های حوزه بیمه و وام‌دهی است.