خانه نشینی میلیاردها نفر در دوران شیوع کرونا و وابستگی انسان ها به اینترنت در این دوران، لزوم توسعه زیرساختهای این فناوری و بهبود کیفیت آن در سراسر جهان را بیش از پیش پررنگ کرد. این موضوع برای کشورهای فقیرتر و درحال توسعه که غالباً هم جمعیت زیادی را در خود جای دادهاند از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این راستا فیس بوک تصمیم گرفته است با همکاری تعدادی از کمپانیهای بزرگ مخابراتی، بزرگترین پروژه کابل زیردریایی جهان (Africa2) را دورتا دور آفریقا اجرا کند تا اینترنت این قاره، پایدارتر و ارزانتر و دسترسی به آن هم برای کاربران آفریقایی آسانتر شود.
تلاش برای ارتقای اینترنت
با توجه به اینکه حجم زیادی از سطح کره زمین را دریاها، اقیانوسها و مرزهای آبی تشکیل میدهند یکی از مهمترین بسترهای زیر ساخت شبکه ارتباطات جهانی کابلهای زیردریایی هستند.
به همین دلیل هم شرکتهای بزرگی مانند مایکروسافت، آمازون، گوگل و فیسبوک هماکنون نیمی از کل پهنای باند کابلهای زیر دریا را در اختیار دارند. برای مثال یک شرکت تحقیقاتی به تازگی اعلام کرد که گوگل به تنهایی از 14 کابل فرعی زیردریا استفاده میکند و فیس بوک نیز این راهکار را برای اتصال قاره آفریقا به اینترنت انتخاب کرده است.
سخنگوی فیس بوک در وبلاگ این کمپانی نوشت: پاندمی کووید 19 اهمیت ارتباط میلیاردها انسان در سراسر جهان را بیش از پیش به ما یادآوری کرد. در شرایط قرنطینه که بیشتر مردم جهان مجبور به دورکاری بودند و برای انجام امور شغلی، آموزش و… وابستگی شدیدی به اینترنت داشتند این موضوع پررنگتر از قبل شد. بیشک این نیاز در کشورهایی با ارتباط اینترنتی ضعیفتر بیشتر به چشم آمده است. Africa2 نه تنها یک کار حیاتی برای توسعه زیرساختهای ارتباطی در سراسر قاره آفریقا محسوب میشود بلکه میتوان آن را یک سرمایهگذاری مناسب دانست که نقشی حیاتی در بهبود وضعیت اقتصاد این قاره ایفا خواهد کرد. این قاره کمترین ارتباط اینترنتی را در جهان دارد و تنها یک چهارم جمعیت آن به اینترنت دسترسی دارند که باید فکری به حال این موضوع کرد.
فیس بوک در ادامه آورده است: Africa2 ادامه تلاشهای ما برای توسعه زیرساختهای شبکه جهانی اینترنت در جهان است. ما تاکنون همکاریهای گستردهای برای ساخت کابلهای فیبر نوری زیردریایی داشتهایم تا ارتباط اینترنتی با ظرفیت و انعطاف پذیری بیشتر در جهان ایجاد شود.تحلیلگران ما معتقدند آفریقا بازار جهانی فناوری آینده خواهد بود اما با وجود این، تعداد زیادی از جمعیت این قاره به اینترنت دسترسی ندارند و آفلاین هستند. به همین دلیل پروژه ما تلاش برای رساندن اینترنت پایدار به 1.3میلیارد نفر در آفریقاست.
فیس بوک ادامه داد: این سرویس به افزایش ظرفیت شبکه اینترنت کمک میکند و دسترسی مردم و کسب و کارها را ارتقا میدهد. ما قبلاً تأثیرات مثبت گسترش سرویس اینترنت روی جوامع را مشاهده کردهایم و میخواهیم آن را در آفریقا در کانون توجه قرار دهیم.
سازمان جهانی بهداشت هم آفریقا را یکی از پرخطرترین مناطق جهان در پاندمی کرونا میداند و در آخرین گزارش خود آورده است اگر نتوان اطلاعرسانی درستی به مردم این منطقه داشت احتمالاً در طول یک سال بیش از 190هزار نفر در اثر کرونا جان خود را از دست خواهند داد.
کابل زیردریایی هم اندازه محیط زمین
فیس بوک برای اجرای پروژه Africa2 از کمپانی چینی China Mobile، MTN آفریقای جنوبی، Orang فرانسه، Telecom مصر، وودافون بریتانیا، STC عربستان سعودی وهمچنین WIOCC آفریقا کمک میگیرد و با ساخت یک کابل زیردریایی، اتصال بین چند کشور در آفریقا، خاورمیانه(از طریق عربستان سعودی) و اروپا(از طریق مصر) بهبود خواهد یافت. شرکای فیس بوک با انتشار بیانیهای مشترک اعلام کردند: مسیر جدید ایجاد شده، ظرفیت اینترنت منطقه را بالا میبرد. درواقع ما میخواهیم از رشد بیشتر 4G، 5G و دسترسی به پهنای باند بالا برای صدها میلیون نفر پشتیبانی کنیم.
طبق گفته فیس بوک در این پروژه، یک کابل 37 هزار کیلومتری(22.991مایل) در زیر دریا اجرا میشود که طول آن تقریباً برابر با اندازه محیط زمین است و ظرفیت انتقال داده این کابل هم تقریباً سه برابر کل ظرفیت شبکه کابلهای زیردریایی فعلی آفریقاست.درواقع این نخستین سیستم کابل زیردریایی خواهد بود که شرق و غرب آفریقا را ازطریق یک سیستم باز به هم متصل میکند. در این سیستم که انتظار میرود در سال 2023 یا 2024 به کار گرفته شود، بیشتر از آلومینیوم به جای فیبرهای مسی استفاده میشود که در افزایش ظرفیت شبکه تأثیرگذار بوده و از ظرفیت انتقال داده با سرعت 180 ترابیت در ثانیه برخوردار است. این سیستم با داشتن ویژگیهای فناوری چند منظوره تقسیم مکانی، توانایی استقرار حداکثر 16 جفت فیبر را بهطور همزمان دارد. همچنین در مقایسه با کابلهای فیبر نوری، کابلهای اینترنت فیس بوک درعمق بیشتری از کف اقیانوس قرار میگیرند(تا 50 درصد)، تا از خطر برخورد لنگر کشتیها و موارد دیگر در امان باشند.
اینترنت برای 23کشور جهان
این کابل دارای 21 نقطه زمینی خواهد بود که از 16 کشور آفریقایی عبور میکند و اینترنت را برای 23 کشور از جمله غنا، ساحل عاج، گابن، ماداگاسکار، عربستان سعودی و سودان فراهم میکند. علاوه بر این، فیس بوک برای پروژه Africa2 به منظور توسعه یک گذرگاه جدید میان دریای سرخ و دریای مدیترانه با Telecom مصر توافقنامهای امضا کرده است که طبق آن، ایستگاههای جدیدی برای استقرار فیبر در دو مسیر زمینی جدید به موازات کانال سوئز ایجاد میشود و همچنین ارتباطی بین دریای سرخ و مدیترانه ایجاد خواهد شد که این، نخستین ارتباط این دو دریا در یک دهه گذشته محسوب میشود و برای ایتالیا و اسپانیا نیز سرویس اینترنت را فراهم میکند.
گفتنی است ساخت این کابل زیردریایی عظیم را کمپانی Alcatel Submarine Networks به عهده گرفته است اما هنوز اطلاعات چندانی درباره میزان هزینه فیس بوک یا سرمایهگذاری شرکا در این باره اعلام نشده است هرچند فیس بوک این پروژه را یکی از بزرگترین پروژههای کابل زیردریایی در جهان میداند و اخبار غیررسمی نیز حکایت از سرمایهگذاری یک میلیارد دلاری فیس بوک برای این پروژه عظیم دارد.
پروژههای پیشین فیس بوک
فیس بوک پیش از این هم با انجمن اینترنت همکاریهای گستردهای داشت و این سرمایهگذاری جدید در پروژه Africa2 نیزدرواقع ادامه همکاریهای سابق فیس بوک محسوب میشود. درقالب پروژههای قبلی قرار بود فیس بوک طی همکاری با انجمن اینترنت جهانی، نقاط تبادل اینترنت (IXP) بیشتری در سراسر آفریقا ایجاد کند به گونهای که تا سال 2020 حدود 80درصد از ترافیک اینترنت این قاره از داخل آفریقا تأمین شود.در آن زمان حدود 42درصد کشورهای آفریقایی هیچ نقطه تبادل اینترنت نداشتند و در کل 32کشور این قاره، تنها 44نقطه تبادل اینترنت وجود داشت این بدان معناست که بخش عمده ترافیک اینترنت این قاره از طریق ماهواره یا کابلهای زیردریایی تأمین میشود.
فیس بوک برای افرایش اتصال مردم آفریقا به اینترنت تاکنون چندین پروژه ابتکاری دیگر نیز اجرا کرده که یکی از آنها Express Wi-Fi است. فیس بوک در قالب این پروژه تلاش کرد تا طی همکاری با اپراتورها، سرویسهای تأمین کننده اینترنت و همچنین شرکتهای تجاری محلی، هات اسپاتهای وای فای سریع و مقرون به صرفه را در این قاره راه اندازی کند. فیس بوک همچنین پهپاد خورشیدی با نام Aquila را طراحی کرد تا اینترنت به نقاط دوردست جهان برساند که درسال 2018 متوقف شد اما بتازگی طی همکاریاش با Airbus، دوباره آن را در استرالیا مورد آزمایش قرار داده است.
High-Altitude Connectivityو Rural Access نیز دیگر پروژههای ابتکاری فیس بوک برای رساندن اینترنت به خانههای مردم در آفریقا بوده است. این پروژهها بهطور انحصاری برای رساندن اینترنت ماهوارهای به مناطق روستایی و دوردست آفریقا اجرا شد تا بدون صرف هزینههای گزاف برای فیبرهای گرانقیمت، مردم این مناطق با جهان متصل باقی بمانند.