ویروس کرونا حالا دیگر حضورش را در تمام دنیا به رخ میکشد و همهچیز را تحت تاثیر قرار داده است. این بحران حتی به پایتخت پویای تکنولوژی هم آسیب جدی وارد کرده است. در هر شرایطی اخراج یک کارمند بسیار سخت است، با این حال اما انجام همه کارها از طریق تماس ویدئویی هم ظالمانه است. «ماروان فروزلی» رئیس هیاتمدیره استارتآپ Veem در سانفرانسیسکو است که امکان انتقال ارزانقیمت پول را برای شرکتها فراهم میکند. او که اخیرا ناچار به اخراج ۳۰ نفر از کارمندانش شده است، در این مورد میگوید: «کار در خانه فضای خوبی نیست، وقتی که در تماسهای ویدئویی بچهها در پسزمینه تصویر قرار دارند.»
فروزلی این حرف را از جانب بسیاری از شرکتهای فعال در سیلیکونولی میگوید. شاید بزرگترین شرکتهای تکنولوژی آمریکا، برندگان همهگیری ویروس در جهان باشند. در دوره قرنطینه و دورکاری، تقاضا برای خدمات آنلاین آنها در میان مردم و کسبوکارهای مختلف افزایش چشمگیری داشته است. با این حال اما بسیاری از استارتآپها در قلب تکنولوژی جهان از این اتفاق آسیب دیدهاند. حالا دیگر هیچ روزی بدون اخبار مربوط به تعدیل نیرو توسط شرکتهایی که ضرر مالی جدی دیدهاند، به شب نمیرسد. با این حال اما شرکتهای سرمایهگذاری و کارآفرینان درحال انجام اقداماتی هستند که معتقدند بهترین کار در شرایط فعلی است: پیشبینی آینده در حبابهای شیشهای. شرکتهای کالیفرنیایی و سرمایهگذارانشان در میان اولین قربانیان تهدید جدی ویروس کرونا بودند. بعضی از سرمایهگذاران از اوایل ماه فوریه دیگر توافقی برای انجام سرمایهگذاری نکردند. این سرمایهگذاران به سرعت به سمت شرکتهای فعال در حوزه درمان تمایل پیدا کردند و راههای نجات از این بحران به کمک آنها را بررسی کردند.
این موضوع تا حد زیادی باعث تعدیل نیرو در شرکتهای تکنولوژی شد. «مارکو زاپاکوستا» مدیر بازارگاه خدمات محلی Thumbtack که امور مختلف از لولهکشی تا آموزش سگهای خانگی را به مشتریانش عرضه میکند، تا حالا ۲۵۰ نفر از ۹۰۰ کارمندش را تعدیل کرده است. او در این مورد میگوید: «موضوع عجیب آن است که چطور همهچیز اینقدر سریع پیش رفته است.»
نمودار درصد نرخ بیکاری در آمریکا و مقایسه بیکاری در کالیفرنیا و سیلیکون ولی
آمار و ارقام هم این حقیقت تلخ را تایید میکنند. تعدیل نیروی شرکتهای بزرگ خبرساز است. دو شرکت Airbnb و Uber اخیرا اعلام کردند که به ترتیب هزار و ۹۰۰ و ۳ هزار و ۷۰۰ نفر از نیروهای خودشان را تعدیل کردهاند. وبسایت Layoffs.fyi که اخراجها را در شرکتهای تکنولوژی پیگیری میکند، اعلام کرده است که از نیمه ماه مارس گذشته چیزی در حدود ۱۷ هزار و ۶۰۰ نفر در این شرکتها تعدیل و اخراج شدهاند. این آمارها اما شرایط استارتآپهای کوچکتر را در نظر نگرفته و محاسبه نکردهاند. با این همه اما کارشناسان معتقدند این میزان تعدیل نیرو همچنان کمتر از اوج تعدیل نیرو و اخراج کارمندان در دوره بحران اقتصادی سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ است. بعضی سرمایهگذاران پیشبینی میکنند که میزان نیروهای کار بهطور متوسط رشد ۱۵ درصدی کرده و در نهایت تا ۱۲۵ هزار نفر افزایش پیدا میکند.
با این وجود ساکنان سیلیکونولی تنها افرادی نیستند که این آمار بد را پیگیری میکنند. سرمایهگذاران ریسکپذیر بهدنبال شرکتهای آیندهداری هستند که ارزش بازار آنها کاهش پیدا کرده و درحالحاضر نیاز به سرمایه جدید دارند. بر اساس بررسیهای انجامشده توسط موسسه تحلیل دادههای PitchBook، این روزها سرمایهگذاری در آمریکا نسبت به همهگیری جهانی قبلی تا ۲۵ درصد کاهش پیدا کرده است. برای استارتآپها که در پی جذب سرمایه هستند، این شرایط فرصت خوبی برای رقابت با رقبای ضعیفتر است. در اواسط ماه می خبری منتشر شد که نشان داد شرکت Uber که ارائهدهنده خدمات تاکسی آنلاین است و یک زیرمجموعه تحویل غذا هم دارد و پسانداز بانکی آن به ۹ میلیارد دلار میرسد، بهدنبال خرید استارتآپ تحویل غذای GrubHub است. این درحالی بود که چند روز پیش از اعلام این خبر، Uber از سرمایهگذاری ۱۷۰ میلیون دلاری در استارتآپ Lime خبر داد که در زمینه اجاره اسکوترها و دوچرخههای برقی فعالیت میکند.
درحالیکه اغلب کارشناسان بازار انتظار دارند این روند ادامه پیدا کند، بعضی از آنها معتقدند شرکتهایی مانند Uber در تلاش هستند تا با استفاده از شرایط بهوجود آمده بهخاطر همهگیری ویروس کرونا، بازارهای تکقطبی برای خودشان ایجاد کنند.