شیوع کرونا انتخابات ریاست جمهوری 2020 امریکا را نیز تحت تأثیر قرار داده چراکه بیشتر کارکنان کمپینهای تبلیغاتی کاندیداهای ریاست جمهوری مجبورند از راه دور و بهصورت آنلاین به فعالیت بپردازند. از اینرو حالا دیگر عملاً پلتفرمهای مجازی و شبکههای اجتماعی، تنها انتخاب کاندیداها برای تأثیرگذاری بر مردم بهشمار میروند و با توجه به شرایط موجود، مؤسسه eMarketer در گزارش خود از هزینه یک میلیارد دلاری تبلیغات سیاسی آنلاین در این کشور خبر میدهد.
فیس بوک و بیشترین سهم تبلیغات آنلاین
گزارش مؤسسه eMarketer نشان میدهد با توجه به افزایش تبلیغات سیاسی آنلاین، انتظار میرود میزان هزینه کل کاندیداهای امریکا در این بخش در فصل انتخاباتی 2020-2019 به 1.3 میلیارد دلار برسد که نسبت به دوره انتخاباتی قبلی امریکا 3برابر شده است. طبق این گزارش، فیسبوک حدود 59درصد از هزینههای تبلیغات سیاسی آنلاین که معادل 797میلیون دلار است را جذب خواهد کرد، گوگل سهم 18درصدی را در اختیار خواهد داشت و سایر پلتفرمها هم درمجموع سهم 23درصدی را به خود اختصاص میدهند.از ماه مه سال 2018 تاکنون شخص«دونالد ترامپ» تنها در صفحه فیسبوک خود بیش از 38میلیون دلار برای تبلیغات سیاسی آنلاین هزینه کرده است. این درحالی است که «جو بایدن» رقیب اصلی ترامپ در همین بازه زمانی 13میلیون دلار به تبلیغات آنلاین خود روی فیسبوک اختصاص داده است البته این ارقام جدا از سرمایهگذاریهایی است که توسط گروهها، احزاب و افراد مختلف انجام میشود. هریک از کاندیداها در سایر شبکههای اجتماعی و پلتفرمها نیز ارقامی نسبتاً بالا هزینه کردهاند و انتظار میرود با توجه به شرایط موجود، این هزینهها روندی افزایشی پیدا کند که البته بخش عمده آن هم به دونالد ترامپ و «جو بایدن» مربوط خواهد شد.
هراس از اخبار جعلی
هرچه به انتخابات ریاست جمهوری امریکا نزدیکتر میشویم، موضوع تبلیغات سیاسی نیز پررنگتر شده و دعوا بر سر تبلیغات سیاسی آنلاین هم بیشتر میشود چرا که انتشار اخبار جعلی، یک پای ثابت این مدل تبلیغات محسوب میشود و هریک از کاندیداها، دیگری را متهم به سوءاستفاده از این فضای تبلیغاتی میکند. این موضوع رسانههای اجتماعی دخیل در انتخابات را بشدت زیر ذره بین قرار داده تا از انتشار اخبار جعلی، ویدئوهای دروغین و… ممانعت کنند.گفتنی است که بیشتر هزینههای تبلیغاتی آنلاین روی پلتفرمهایی همچون توئیتر، گوگل و یوتیوب انجام شده است و بههمین دلیل هم این غولهای فناوری برای محافظت از تمامیت انتخابات و سلامت آن، با فشارهای زیادی از سوی سیاسیون، اصحاب رسانه و حتی مردم عادی مواجه هستند.این موضوع وقتی جدیتر میشود که نگاهی به انتخابات ریاست جمهوری 2016 امریکا داشته باشیم؛ انتخاباتی که بسیاری معتقدند ترولهای روسی از تبلیغات آنلاین برای دخالت در آن استفاده کردند و عملاً انتخاب دونالد ترامپ تنها در نتیجه دستکاری در شبکههای اجتماعی و انتشار اخبار غلط و گمراهکننده بوده است. به همین علت سیاسیون و مردم عادی نمیخواهند اتفاق سال 2016 بازهم تکرار شود.
ارتش فیسبوک
اما هریک از شبکههای اجتماعی مطرح در تبلیغات آنلاین انتخابات امریکا چه راهکاری را برای مقابله با انتشار اخبار جعلی پیش گرفتهاند؟ فیسبوک از ابزار political ads database استفاده میکند؛ ابزاری که روزنامه نگاران و محققان از آن استفاده میکنند تا اخبار جعلی و گمراهکننده را بیابند. فیسبوک همچنین ارتشی از fact-checkers را به کار گرفته تا بتواند اخبار جعلی را روی بزرگترین شبکه اجتماعی ردیابی کند. درحال حاضر بیش از 60 مؤسسه fact-checker در سراسر دنیا برای فیسبوک کار میکنند که از جمله آنها
میتوان به Factcheck.org, Politifact و Reuters Fact Check اشاره کرد. اگر این تیم یک خبر را جعلی تشخیص دهد این پست، مشخص شده ولی حذف نمیشود بلکه در ردههای زیرین خبر قرار میگیرد و به این ترتیب کمتر در فید خبری فیسبوک به نمایش درمی آید.البته تبلیغاتی که بهطور مستقیم از سوی سیاستمداران و با پرداخت هزینه انجام میشود از این قاعده مستثنی است و هرگز مورد غربالگری این تیم قرار نمیگیرد که این موضوع بسیار مورد اعتراض قرار گرفته است. معترضان معتقدند فیسبوک به جای حذف یا محدود کردن تبلیغات سیاسی، دسترسی کاربران به تبلیغات سیاسی طبقهبندی شده در فضای آنلاین را تسهیل میکند و به کاربران اجازه میدهد کنترل خود بر شبکههای اجتماعی را بیشتر کنند و تبلیغات سیاسی و اجتماعی کمتری ببینند. همچنین انتقاداتی هم به عدم شفافیت در منابع مالی تبلیغات روی شبکه اجتماعی فیسبوک وارد شده است. بهعنوان مثال تحقیق دانشگاه نیویورک نشان میدهد که هنوز مشخص نشده است در فاصله ماه مه 2018 تا ژوئن 2019، چه کسانی برای آگهیهای تبلیغاتی 68هزار و 879صفحه فیسبوک هزینه کردهاند.
توئیتر علیه ترامپ
توئیتر اما برخلاف بزرگترین رقیب خود یعنی فیسبوک، با هیچ گروه ارزیاب بیرون از کمپانی همکاری ندارد اما اگر نوشتار، عکس یا ویدئو مصداق اخبار جعلی تشخیص داده شود، بدون توجه به اینکه از سوی فرد عادی منتشر شده یا یک فرد سیاسی، این خبر با برچسبهای رنگی مشخص میشود. البته توئیت روزنامه نگاران یا کسانی که برای جعلی بودن خبر ادلهای آوردهاند هم زیر توئیت برچسب دار به نمایش گذاشته میشود. جالب است بدانید این شبکه اجتماعی برای نخستین بار برای دو توئیت دونالد ترامپ هم برچسبهایی قرار داده که نشان میدهد این اخبار جعلی هستند. اما توئیتر عنوان کرده است که درواقع با این برچسبها میخواهد کاربران را به راستی آزمایی حقایق دعوت کند. البته رئیس جمهوری امریکا نیز بیکار ننشسته است و این اقدام توئیتر را مصداق عینی دخالت در انتخابات سال 2020 عنوان کرده است.
اما تبلیغات سیاسی روی گوگل با شبکههای اجتماعی تفاوت دارد چراکه تبلیغات سیاسی شبیه به نتایج جست و جوی گوگل ظاهر میشوند. تبلیغات روی یوتیوب که در مالکیت گوگل قرار دارد هم قبل از پخش فیلمها دیده میشوند و به همین دلیل هم برخلاف توئیتر که بارها ری توئیت میشود چندان قابلیت بازنشر ندارند. گوگل اعلام کرده که میزان مشاهده تبلیغات توسط کاربران را کاهش داده است البته توضیح کاملی درباره سیاست خود در زمینه تبلیغات سیاسی آنلاین ارائه نداده است. اما این روند فعالیت گوگل مورد اعتراض بسیاری قرار دارد و معتقدند با توجه به تعداد زیاد کاربرانی که از آن بهره میگیرند بهجای محدود کردن، باید انتشار این اخبار را بهطور کامل بر پلتفرم خود متوقف کند. گوگل هم در پاسخ اعلام کرده که نمیخواهد به سانسور و نقض آزادی بیان متهم شود.
این نمونههای جعلی
اگر بخواهیم به نمونههایی از اخبار و اطلاعات جعلی و گمراهکننده آنلاین اشاره کنیم که در طول تبلیغات انتخابات 2020 در امریکا منتشر شده، بیشک یکی از آنها مربوط به ترامپ میشود. ترامپ نسبت به شبکههای اجتماعی معترض است و آنها را متهم کرده که به کمپین «جو بایدن» کمک میکنند. وی در این راستا به 5 ویدئو مربوط به کمپین تبلیغاتی جو بایدن اشاره کرد که روی این پلتفرمهای آنلاین منتشر شدهاند و آنها را برای مردم امریکا گمراهکننده خواند. در یکی از این ویدئوها ترامپ بیماری کرونا و شیوع ویروس را یک حقه و فریب میخواند که گروههای بررسی واقعیت(fact-checkers) این ویدئو را جعلی خواندهاند. به گفته آنان در واقع شاید ترامپ در جایی چنین کلمههایی را به کار برده باشد اما «جو بایدن» با ادیت ماهرانه، آن را بهصورت دلخواه خود درآورده است.انتشار ویدئوی 30ثانیهای توسط کمپین تبلیغاتی دونالد ترامپ روی فیسبوک هم کافی بود تا نگاهها به سمت«جو بایدن» برود. دراین ویدئو که سال گذشته منتشر شد، انگشت اتهام بهسمت پسر معاون رئیس جمهوری سابق امریکا و نامزد ریاست جمهوری فعلی حزب دموکرات در اوکراین رفت. این موضوع «جوبایدن» را بشدت عصبانی کرد چراکه معتقد بود این پلتفرم به رقیبش اجازه داده است تا تبلیغات سیاسی دروغ را منتشر کند. این ویدئوی دستکاری شده دردسرهای زیادی برای بایدن ایجاد کرد چراکه بر این موضوع تأکید داشت که وی از نفوذ خود برای کمک مقامات اوکراینی به پسرش سوءاستفاده کرده است. البته باید گفت جو بایدن از توئیتر و گوگل هم دل خوشی ندارد چراکه آنها نیز این ویدئو را بر پلتفرم خود منتشر کردند و تلاشهای جو بایدن برای حذف این تبلیغ از پلتفرم آنها بی نتیجه ماند.