افزایش قیمت موبایل در بازار همزمان با افزایش ورود قاچاق موبایل به ایران
واردات تلفن‌همراه در چند سال گذشته با موانع گوناگونی از جمله تحریم روبه‌رو بود. حالا همین عامل در کنار کمبود یا تخصیص نیافتن ارز و شیوع ویروس کرونا باعث شده تا دوباره پای کالاهای قاچاق به این بازار باز شود. قاچاق تلفن‌همراه در این بازار در حالی رقم می‌خورد که در پاییز سال ۱۳۹۷ وزارت ارتباطات طرح رجیستری را با هدف مقابله با قاچاق کالا در این بازار اجرا کرد. تا همین ماه پیش هم این طرح که به باور برخی روی افزایش قیمت در این بازار تاثیر گذاشته بود توانست تا حدود زیادی قاچاق بالای ۹۰ درصدی گوشی تلفن‌همراه در کشور را کنترل کند؛ اما کاهش شدید واردات به ظهور مجدد گوشی‌های قاچاق در بازار انجامیده که به راحتی رجیستر شده و به مشتری فروخته می‌شوند. در همین زمینه فروشندگان موبایل از متلاطم بودن قیمت در این بازار می‌گویند و اینکه با وجود این اتفاق حاشیه سود فروشندگان در این بازار به شدت کاهش پیدا کرده است. از سوی دیگر گروهی از فروشندگان هم اعلام می‌کنند که هم‌اکنون ۸۰ درصد گوشی‌های موجود در بازار‌های موبایل کشور قاچاق بوده و گارانتی ندارد.
محمد صفرخانلو، مدیر فروشگاه موبایل سیتی‌فون، در مورد تغییرات قیمت موبایل در چند ماه گذشته به پیوست گفت: «قیمت موبایل از بهمن ماه ۹۸ کاملا افزایشی بوده است. در کنار این روند، حاشیه سود فروشندگان و خرید متقاضیان کاهش چشمگیری داشته است.»
صفرخانلو در مورد اختلاف قیمت پرچمداران سامسونگ و هواوی گفت: «گوشی‌های سامسونگ بورس بازار هستند و نسبت به گوشی‌های هواوی تقاضای بالاتری دارند به همین دلیل گوشی‌های سامسونگ گران‌تر است.» صفرخانلو معتقد است علت اصلی گران شدن گوشی موبایل، راه‌اندازی شبکه آموزش مجازی دانش‌آموزان و هجوم یکباره برای خرید موبایل دانش‌آموزی بوده که موبایل را در سطح بازار با کاهش شدیدی روبه‌رو کرده است.
او ادامه داد: «از طرف دیگر واسطه‌هایی که بین فروشندگان بازار و واردکنندگان قرار دارند با توجه به میزان موجودی هر مدل از گوشی‌ها تعیین کننده قیمت آن مدل هستند. برای مثال کسی که بیشترین اس ۱۰ را در بازار داشته باشد قیمت اس ۱۰ را او تعیین می‌کند و هیچ کس هم نمی‌تواند با چنین قیمت‌های کاذبی مبارزه کند. چرا که عملکرد مافیایی نبض قیمتی بازار موبایل را در اختیار دارد.» صفرخانلو در مورد افزایش گوشی‌های قاچاق ابراز بی‌اطلاعی کرد و گفت: «تمام گوشی‌هایی که ما خریداری می‌کنیم شرکتی بوده و کارت گارانتی دارد.»
در همین زمینه حامد تقی‌پور، مدیر فروشگاه موبایل ساعی، از کاهش تقاضا در بازار موبایل نسبت به ماه پیش می‌گوید. او در مورد تغییرات قیمت موبایل و میزان خرید و فروش در این بازار به پیوست گفت: «خرید موبایل در سه ماهه اول امسال نسبت به سال‌های قبل با افت شدیدی روبه‌رو شده و افزایش قیمت نسبت به سال‌های قبل و همچنین قبل از عید بسیار زیاد شده است. علت آن هم کمبود کالا در بازار و عدم ثبت سفارش جدید موبایل در ماه‌های اخیر است.»
تقی‌پور در مورد اختلاف قیمت فاحش پرچمداران سامسونگ و هواوی در بازار گفت: «تقاضا در بین گوشی‌های سامسونگ بیشتر از گوشی‌های هواوی است و در عین حال میزان عرضه گوشی‌های سامسونگ پایین است. همین موضوع باعث ایجاد چنین اختلاف قیمتی شده است.»
تقی‌پور علت کمبود گوشی در بازار را واردکنندگانی دانست که به علت عدم ثبت سفارش کالای جدید، گوشی‌های ترخیص شده را نگه داشته و به‌صورت قطره‌چکانی به بازار عرضه می‌کنند. او همچنین معتقد است قسمت عمده‌ای از افزایش قیمت گوشی‌های موبایل متوجه واردکنندگانی است که تعیین کننده قیمت گوشی در بازار هستند.
تقی‌پور در مورد افزایش گوشی‌های قاچاق در بازار گفت: «در حال حاضر ۸۰ درصد گوشی‌های موجود در بازار‌های موبایل کشور قاچاق بوده و گارانتی ندارد. اغلب این گوشی‌ها با قیمتی کمتر از قیمت گوشی‌های شرکتی فروخته میشود و خریداران هم از این موضوع استقبال می‌کنند چرا که هزینه کمتری پرداخت می‌کنند.» او افزود: «طرح رجیستری که هدف اصلی آن مبارزه با کالای قاچاق بوده خیلی موفق واقع نشده است.»
از سوی دیگر در همین مورد هم یکی دیگر از فروشندگان بازار موبایل، در مورد وضعیت فروش در ماه‌های اخیر گفت: «روند خرید و فروش در صنف موبایل در ماه‌های گذشته کاملا نزولی و روند تغییر قیمت‌ها صعودی بوده است. البته این روند به‌صورت زیگزاگ کم و زیاد می‌شد؛ اما تقریبا هیچ موردی وجود ندارد که کاهش قیمت موبایل، قیمت آن کالا را به حالت قبل رسانده باشد. برای مثال اگر گوشی ۵۰۰ هزار تومان گران می‌شد، نهایتا ۲۰۰ هزار تومان کاهش قیمت داشته و این روند افزایشی همچنان ادامه دارد.»
این فروشنده، علت اصلی افزایش قیمت گوشی موبایل را واردکنندگانی عنوان کرد که با عرضه نادرست گوشی موبایل در بازار، سعی در برهم زدن تعادل بین عرضه و تقاضا را داشته‌اند. او همچنین عنوان کرد: «به دلیل مشکلات تحریم، بسیاری از کمپانی‌ها ارتباط تجاری خود را با کشور ایران قطع کرده‌اند و همین مساله به افزایش گوشی‌های قاچاق و قیمت‌های حبابی انجامید. در حال حاضر تنها برند هواوی است که رسما و قانونا با ایران روابط تجاری خود را حفظ کرده و به همین دلیل گوشی‌های هواوی در بازار کمترین افزایش قیمت نسبت به سایر برند‌ها را دارند.» او در مورد افزایش گوشی‌های قاچاق گفت: «در حال حاضر تمام گوشی‌های جدیدی که وارد بازار میشود قاچاق است گارانتی ندارند و اگر گوشی گارانتی دارد حتما مربوط به خرید قبل بوده است.»
این فروشنده در مورد روند رجیستر شدن گوشی‌های قاچاق گفت: «برخی فروشندگان با ارتباطاتی که دارند به راحتی گوشی‌های قاچاق را رجیستر می‌کنند و در ازای آن قیمت‌های نجومی می‌گیرند. در حال حاضر رجیستر کردن گوشی، خود تبدیل به یک بازار سیاه بزرگ شده است.»