تسریع الکترونیکی کردن شرکت پست با مشارکت استارت آپ ها/ رشد 160 درصدی ظرفیت ترافیک پست در ایام کرونا
مدیر عامل شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه با رشد 160 درصدی ظرفیت ترافیکی در ایام کرونا روبه رو بودیم ، گفت: فعالیت استارت آپ ها در استان های کشور شرکت پست را به سکوی فعالیت تجارت الکترونیک می رسانند.
حجت عابدی اصل ، تاریخچه تشکیلات پستی ایران مربوط به دوره هخامنشیان است که مجموعه منظم تحت عنوان چاپار برای برقراری ارتباط و تبادل نامه و پیام‌ها فعالیت می‌کرد. پست در ایران تا پیش از سال ۱۲۵۸ به صورت یک اداره بوده و تمامی امور پستی توسط آن انجام می‌شد تا اینکه ناصرالدین شاه قاجار دستور تأسیس وزارت پست را صادر کرد. کشور ایران در سال ۱۲۶۴ دارای ۷ خط اصلی و پنج خط فرعی پستی بوده است.
با تأسیس اتحادیه پستی جهانی، ایران به عنوان یکی از نخستین کشورهای دنیا به عضویت این اتحادیه درآمد. در دوره امیرکبیر تحولات تازه‌ای در پست کشور رخ داد و پست نوین بنیان‌گذاری شد. در این دوره سرویس‌های پستی منظم بین شهرها ایجاد، تعرفه‌های پستی تعیین و قوانین پستی نیز به تصویب رسید.
در سال ۱۲۸۸ وزارت پست تشکیلاتی نو یافت و با اداره تلگراف ترکیب و وزارت پست و تلگراف نامیده شد. در اواخر سال ۱۳۰۸ با خرید سهام شرکت تلفن، وزارت پست و تلگراف و تلفن شکل گرفت. سپس در سال ۱۳۶۷ شرکت پست با عنوان «شرکت پست جمهوری اسلامی ایران» به عنوان یک شرکت مستقل دولتی تأسیس شد.
این شرکت در سال ۱۳۹۴ از «شرکت پست جمهوری اسلامی ایران» به «شرکت ملی پست» تغییر ساختار داد تا امکان فعالیت دو اپراتور خصوصی به عنوان اپراتورهای پستی کشور فراهم شود. هدف از تغییرات قانونی و ورود بخش خصوصی به این حوزه، کاهش هزینه‌ها برای شرکت پست بوده است.
برای شنیدن همه آنچه در شرکت ملی پست در حال انجام است با حسین نعمتی مدیرعامل شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران ساعاتی را در اولین دقایق یک روز کاری به گفت‌وگو نشستیم.
حسین نعمتی مدیرعامل شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران حرف های زیاد و شنیدنی برای فعالیت های این شرکت دارد. وی درباره ویژگی‌ها ، برنامه های پیش رو ، انگیزه کارکنان، حرکت در مسیر بیانات مقام معظم رهبری، چشم اندازهای کوچک و بزرگ خدمت رسانی ، ماموریت شرکت ملی پست و زندگی در شرایط بهداشتی نکات قابل توجه و خوبی را عنوان و آینده را روشن و کاملا مثبت ارزیابی می‌کند.
آنچه در گفت‌وگوی ما با حسین نعمتی می خوانید:
* طرح ثبت‌نام و توزیع سیمکارت هدیه از مهم‌ترین مأموریت‌های شرکت ملی پست بود
* یک میلیون سرپرست خانواده سیمکارت هدیه دریافت کردند
* ظرفیت پستی در کشور عدد ۸ است
* برنامه ریزی شرکت پست برای رسیدن به ظرفیت ترافیکی پستی ۲۱
* ۴ هزار نفر نیروی نامه رسان و ۴ هزار نفر دیگر نیروی خدمات باجه ای داریم
* نیروهای پیمانکاری به ازای توزیع هر مرسوله یک مبلغ متغیر را دریافت می کنند
* در دوران بیماری کرونا همه کشور را پوشش دادیم
* نیازمند آماده سازی زیرساخت هستیم
* در گذشته ترافیک پستی با یک قبض بود اما الان با یک بسته ۱۰ کیلویی جا به جا می شود
*از ایده های استارتاپی که منجر به ترافیک پست شود حمایت می کنیم/ فضای کار مناسب در اختیار استارت آپ های فعال گذاشتیم
* طرح ثبت‌نام و توزیع سیمکارت هدیه از مهم‌ترین مأموریت‌های شرکت ملی پست بود
یکی از مهم‌ترین مأموریت‌های شرکت ملی پست در دوران شیوع کرونا چه بود؟
نعمتی: یکی از مهم‌ترین مأموریت‌های شرکت ملی پست که با همکاری مخابرات و اپراتورهای همراه اول، رایتل و ایرانسل انجام شد طرح ثبت‌نام و توزیع سیمکارت هدیه به سرپرستان خانواده در سراسر ۳۲ استان کشور بود که در این رابطه در کمترین زمان ممکن این شرکت سیم‌کارت‌های شهروندان را از طریق پست به آنها تحویل داد.
* یک میلیون سرپرست خانواده سیمکارت هدیه دریافت کردند
فارس: تاکنون به چه تعداد از مردم درقالب سرپرست خانواده سیمکارت هدیه داده اید؟
نعمتی: اکنون نزدیک به یک میلیون سرپرست خانواده سیمکارت هدیه دریافت کردند به طوری که این آمار در راستای اجرای طرح پرداخت وام دولت به سرپرستان خانواده بوده که این شرکت یک میلیون سیمکارت هدیه را به سرپرستان خانواده هدیه کرد.
اولویت‌های شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران رسیدن به ظرفیت ترافیکی بالا در مرسولات پستی است که در حال حاضر این ظرفیت در کشور ما به عدد ۸ می‌رسد.
* ظرفیت پستی در کشور عدد ۸ است
در حال حاضر ظرفیت ترافیکی شرکت ملی پست چقدر است؟
نعمتی: یکی از مهم‌ترین اولویت‌های شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران رسیدن به ظرفیت ترافیکی بالا در مرسولات پستی است که در حال حاضر این ظرفیت در کشور ما به عدد ۸ می‌رسد. اما در کشورهای دیگر در سطح دنیا متوسط ظرفیت ترافیکی شرکت‌های پستی عدد ۵۰ است. البته باید به این نکته اشاره کنم که کشورهای صنعتی ظرفیت ترافیکی پستی‌شان بیشتر از سایر کشورها است.
* برنامه ریزی شرکت پست برای رسیدن به ظرفیت ترافیکی پستی ۲۱
آیا برنامه و چشم اندازی برای افزایش ظرفیت ترافیکی بسته های پستی دارید؟
نعمتی: بله ، شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران در یک برنامه پنج ساله در قالب چشم‌انداز ارتقای زیرساخت‌های این شرکت در رسیدن به عدد ۲۱ برای افزایش ظرفیت ترافیکی پستی برنامه‌ریزی مستمری را انجام داده است. به طوری که هر بسته پستی مردم باید به ظرفیت ترافیکی عدد ۲۱ برسد. این در حالی است که یکی از برنامه‌های مهم ما فعالیت در حوزه تجارت الکترونیک است که در صدد آن هستیم با استفاده از همه ظرفیت فعالان حوزه ارتباطات در این راستا گام برداریم.
* ۴ هزار نفر نیروی نامه رسان و ۴ هزار نفر دیگر نیروی خدمات باجه ای داریم
درباره تعداد نیروی شرکت ملی پست بگوئید؟
نعمتی: شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران دارای ۱۱ هزار و ۵۰۰ نفر نیروی پستی است که در سطح کشور، ۲ هزار نفر کارمند شرکتی نامه‌رسان مشغول به کار هستند.همچنین از بین کل نیروهای این شرکت نزدیک به ۹۰ درصد کارکنان در بخش اجرایی فعال هستند و تنها ۱۰ درصد به صورت ستادی کار می کنند درواقع باید بگویم حدود ۴ هزار نفر نیروی نامه رسان و ۴ هزار نفر دیگر نیروی خدمات باجه ای داریم که به طور کلی ۴ عملیات پیوسته جمع‌آوری ، قبول ، توزیع و تجزیه را انجام می دهند.
* نیروهای پیمانکاری به ازای توزیع هر مرسوله مبلغ متغیری را دریافت می کنند
با توجه به گسترگی فعالیت شرکت ملی پست در سطح کشور درآمد این شرکت چگونه است؟
نعمتی: علاوه بر فعالیت سایر نیروها این شرکت ۱۲ هزار نفر نیروی پیمانکار دارد که در مناطق کم‌برخوردار مشغول فعالیت هستند.به طوری که به ازای توزیع هر مرسوله یک مبلغ متغیر را دریافت می کنند به این معنی که درآمد آنها بر اساس میزان کاری است که انجام می دهند از طرفی باید بگویم این شرکت دارای ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر نیروی بازنشسته است.
* در دوران شیوع بیماری کرونا همه کشور را پوشش دادیم/رشد ۱۶۰ درصدی ظرفیت ترافیکی
درباره نحوه خدمت رسانی به مردم در دوران شیوع کرونا توضیح دهید؟
نعمتی: باید بگویم شرکت ملی پست نخستین شبکه ارتباطی کشور است که در ابتدای شیوع کرونا با شرایط روانی که حاکم بود اما هیچ یک از دفاتر پستی تعطیل نشدند حتی تصمیم بر این بود که برای پیشگیری از این بیماری به شهر قم سرویس ندهیم اما مسؤولان ارشد کشوری مخالفت کرده و گفتند باید خدمات پستی ارائه شود. به طور کلی در دوران بیماری کرونا نه تنها شهر قم بلکه همه کشور را پوشش دادیم در واقع با تشکیل ستاد بحران تجهیزات مورد نیاز خدمت رسانی را تأمین کردیم که این کاربا تأمین چندین مرتبه اعتبار مالی انجام شد.در شهرها کارگروه بحران شکل گرفت و اقدامات ویژه‌ای در راستای ارائه خدمات پستی انجام شد که با رشد ۱۶۰ درصدی ظرفیت ترافیکی همراه بودیم . خرید و فروش الکترونیکی در استان های کشور یکی از مهم ترین عوامل این افزایش ترافیک بود.
*برای ارتقاء خدمات به مردم نیازمند آماده سازی زیرساخت هستیم
آیا چشم اندازی برای پیشرفت در شرکت ملی پست دارید؟
نعمتی: در تمام دنیا روند تغییر پست از برنامه های اصلی آنها در راستای پیشرفت و استفاده از تکنولوژی است اما شرکت ملی پست ایران نیزگام های خوبی برای ارتقاء خدمات به مردم برداشته است که البته در این مسیر نیازمند آماده سازی زیرساخت هستیم زیرا بستر کار شرکت پست فیزیکی و دشوار است که باید سکوی ما با شرایط روز تغییر کند.
* در گذشته ترافیک پستی با یک قبض بود اما الان با یک بسته ۱۰ کیلویی جا به جا می شود
کدام شهر در ابتدای شیوع کرونا نیاز به خدمات بیشتر و فوق العاده داشت؟
نعمتی: بیشتر شهرهای کشور در ایام کرونا در اسفندماه از خدمات پستی بیش از گذشته استفاده می کردند در واقع حجم افزایش مرسولات پستی تا حد قابل توجهی رشد پیدا کرده بود اما به طور مثال برای مشهد ۶۰ کامیون در یک روز ارسال مرسولات داشتیم که در این رابطه ناوگان خودرویی شهر خراسان رضوی را تقویت کرده و متناسب با ظرفیت کار را شروع کردیم. البته باید به این نکته اشاره کنم که در گذشته ترافیک پستی با یک قبض بود اما الان با یک بسته ۱۰ کیلویی جا به جا شده که حتما با خودرو انجام می شود و دیگر با موتورسیکلت انجام نمی‌شود.در حال حاضر به طور متوسط ظرفیت ترافیک ما ۸ است البته در کشورهای صنعتی بالای ۵۰ است.
*از ایده های استارتاپی که منجر به ترافیک پست شود حمایت می کنیم/ فضای کار مناسب در اختیار استارت آپ های فعال گذاشتیم
اولویت شرکت ملی پست در سال جهش تولید چیست؟
نعمتی: یکی از ماموریت های ما این است که سکوی فعالیت تجارت الکترونیک در کشور باشیم تا بتوانیم با کمک همه فعالان حوزه ارتباطات تحولی در این رابطه ایجاد کنیم. در حال حاضر در این رابطه برای هر استان یک زیرساخت تعریف کردیم به این معنی که فضای کار مناسب در اختیار استارت آپ های فعال گذاشتیم تا با فعالیت در حوزه پست، ایده ما را ارائه داده و عملیاتی کنند چراکه از ایده هایی که منجر به ترافیک پست شود حمایت می کنیم و این آمادگی وجود دارد که اگر بخواهند همکاری شان را به طور مستمر با شرکت پست ادامه دهند وضعیت مناسبی را برای آنها محیا کنیم.
آیا از عملکرد فعالیت های مختلف پست ارزیابی انجام می شود؟
نعمتی: بله ، به طور مستمر ارزیابی عملکرد را در سطح کشور در دستور کار داریم زیرا شرکت ملی پست درآمد هزینه‌ای دارد که توسط واحد اجرایی نیروها و خدمات پستی ارزیابی می‌شوند.البته باید بگویم ۴ آیتم ترافیک هر استان ـ هزینه شرکت ـ کیفیت ـ شاخص درآمدی از معیارهای مورد توجه شرکت پست است.
* ۴۲ میلیون رکورد اطلاعات کلان کشوری را داریم
مهم ترین ویژگی شرکت ملی پست چیست؟
نعمتی: این شرکت همراه با تنوع خدمات ، بهترین بانک اطلاعاتی را در اختیار دارد به طوری که ۴۲ میلیون رکورد اطلاعات کلان کشوری را داریم که هر ۶ ماه به روزرسانی میشود و در بسیاری از اتفاقات و فعالیت سیاسی اجتماعی قابل استفاده است البته در بانک اطلاعاتی باید به استاندارد برسیم به این معنی که از آدرس شهر به محل مورد نظر می رسیم که این روش و سبک بانک اطلاعاتی را از کشور استرالیا گرفتیم.
* اجرای طرح کارت هوشمند ملی برای معلولان و جانبازان به صورت سیار انجام میشود
چرا روند توزیع کارت جدید هوشمند ملی با کندی انجام می شود؟
نعمتی: طرح کارت هوشمند ملی با همکاری وزارت کشور و پست و شهرداری‌‌ها انجام می شود به طوری که این کار براساس نقشه با مقیاس نیم‌متر است.یکی از خدمات شرکت پست، مربوط به کارت هوشمند ملی است که ثبت‌نام اولیه، اخذ مدارک و اسکن مدارک از طریق شرکت پست برای ثبت‌احوال ارسال شده تا تولید کارت هوشمند افراد انجام شود که سپس پس از تولید کارت های ملی افراد در اختیار شرکت پست قرار می‌گیرد و در مرحله بعد ماموران پستی به انطباق کارت با مدارک اصلی می پردازند و کارت هوشمند را به مالک آن تحویل می دهند.البته اجرای این طرح برای موارد خاص معلولان و جانبازان سیار انجام میشود.که تاکنون کارت هوشمند ملی نزدیک به ۲۰ میلیون نفر از مردم توسط پست توزیع شده است.
آیا شرکت ملی پست در ارائه خدمات همچنان شعار سرعت و دقت را رعایت می کند؟
نعمتی: بله ، سرعت مرسولات پستی در۳ زمان مشخص و براساس مصوبه قیمت سازمان تنظیم مقررات اجرا می شود به طوری که حمایت از مصرف‌کننده ، ارائه کیفیت خوب، پیشتاز و ویژه با تعهد زمانی ۷۲، ۴۸ و ۲۴ ساعت همچنان انجام می شود.
* تغییر تعرفه ها در نیمه دوم سال افزایش می‌یابد
افزایش قیمت شرکت ملی پست چقدر است؟
نعمتی: درسال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ نزدیک به ۱۵ درصد افزایش تعرفه داشتیم، البته یکسال قبل از آن افزایش تعرفه نداشتیم که در این زمینه تأخیر داشته ایم. از طرفی باید بگویم شرکت ملی پست خیلی از خدمات خود را برون‌سپاری کرده است. در حال حاضر تعرفه هر بسته ۵ هزار و ۲۰۰ تومان است و امسال هنوز افزایش تعرفه انجام نشده است و تغییر تعرفه ها در نیمه دوم سال افزایش می‌یابد.
* طرح شناسه صاپست یک آدرس اعتباری است
درباره طرح شناسه صاپست توضیح دهید؟
نعمتی: طرح شناسه صاپست یک آدرس اعتباری است که در آن آدرس و تلفن در سامانه ثبت شرکت پست با یکدیگر تلفیق میشود به طوری که براساس شناسه که برای مشتری تعریف می شود مرسوله به آدرس مشخص شده ارسال خواهد شد.افراد می توانند با ثبت تلفن خود در سایت شرکت پست مشخصات هویتی و آخرین آدرس را به صورت آنلاین تغییر دهند.از طرفی افرادی هم که فاقد آدرس سکونتی هستند می توانند از طریق شماره ۱۹۳ نزدیکترین محل پستی را برای ارسال مرسولات خود معرفی کنند و بسته خود را تحویل بگیرند که البته گردشگران خارجی از این خدمت بیشتر استفاده می کنند.
عملکرد شرکت ملی پست را چگونه ارزیابی می کنید؟
نعمتی: اگر بخواهم عملکرد شرکت پست را در قالب نمره ارزیابی کنم با توجه به فعالیت های گسترده ای که انجام می دهد نمره ۲۰ می‌دهم زیرا در مجموعه شرکت پست کم کاری وجود ندارد و نسبت به سایر نهادها از نظر حقوق و مزایا درقبال فعالیتی که انجام می دهد قابل مقایسه نیست.
وضعیت شرکت ملی پست از لحاظ اقتصادی چگونه است؟
نعمتی: کمکی به این شرکت نمی‌شود و بیشترین درآمد آن مربوط به نقاط برخوردار مانند تهران و کلانشهرها است.اما پست به شهرهایی مثل ایلام و سیستان و بلوچستان با توجه به خدمتی که برای ارسال مرسولات پستی انجام می شود توجیه اقتصادی ندارد. در این رابطه باید بگویم شرکت ملی پست باید در روند فناوری حرکت کند تا بتواند خدمات بهتر و جدیدتری به مردم بدهد مثل کشور های صنعتی با کیفیت و به روز باشد.این در حالی است که سال گذشته قبوض کاغذی حذف شد و ظرفیت ترافیکی ما کاهش یافت و در مقابل خدمت خودرویی که بخش عمده ما را شامل می‌شد به خاطر تحریم انجام نشد همچنین خرید و فروش مسکن کمرنگ شده و سندی انجام نشد و این موضوع هم باعث کاهش ترافیک شد اما برای جبران کاهش ظرفیت ترافیکی در حوزه خرید و فروش اینترنتی فعال‌تر شدیم.