شیوع ابتدایی ویروس کرونا در چین، باعث ایجاد اختلال در زنجیره جهانی تأمین گردید، اما هنگامی¬که این شیوع به مرحله همه¬گیری جهانی رسید و افراد زیادی را در کشورهای مختلف، مبتلا کرد؛ پیشبینی عواقب این فراگیری جهانی، بسیار دشوارتر گردید.
به گزارش نشریه ارتباطات ، کنفرانس جهانی موبایل (کنفرانسی تأثیرگذار در صنعت مخابرات) ازجمله اولین گردهمایی¬های مهم صنعت مخابرات بود که بهعنوان بخشی از اقدامات حفاظتی در مقابل شیوع این ویروس، لغو گردید. درحالیکه کارکنان بیشتری به دورکاری روی آورده¬اند، این صنعت با دورنمای اقدامات دیرهنگام و از دست دادن فرصت¬های مشارکت، روبرو خواهد بود.
اما از طرف دیگر صنایع فناوری و ارتباطی برای کمک به مهمترین موضوع یعنی حفظ سلامتی مردم، فرصتهایی را پیش روی خود می¬دیدند. این صنایع می¬توانند از طریق کمک به شرکتها در راستای تسهیل استفاده از فناوری ویدئوکنفرانس، کمک به دولتها در راستای انتشار اطلاعات صحیح در مورد این ویروس به شهروندان و نیز استفاده از فناوری¬های هوشمند برای مبارزه با همهگیری ویروس، از فرصتهای پیش رو استفاده کند.
در ادامه به بررسی ۵ شیوه تأثیرگذاری ویروس کرونا بر صنعت ارتباطات و فناوری خواهیم پرداخت:
۱ – اولین و مشخصترین تأثیر اقتصادی شیوع کرونا، بروز اختلال وسیع در فرایند زنجیره تولید است
تعداد زیادی از شهروندان شهرهای چین بهعنوان کشوری که ویروس کرونا اولین بار در آنجا شیوع پیدا کرد، به این بیماری دچار شده و بسیاری نیز خود را قرنطینه کرده بودند. این امر منجر به تعطیلی نسبی و کامل برخی شرکتها و کارخانهها گردید که محصولات تعدادی از آنها مورداستفاده شرکتهای برجسته فناوری برای تولید کالاها و محصولات بود. بهعنوانمثال، شرکت اپل (Apple) به دلیل آنکه فاکسکون (Foxconn) تولیدکننده اصلی شرکت، بخش عمدهای از تولید خود در چین را متوقف کرده بود، در زمینه عرضه آیفون با کمبود مواجه شده بود.
بر اساس برآوردهای مینگ چی کاوو (Ming – Chi Kuo) – تحلیلگر اپل و به نقل از MacRumors، این امر درنهایت منجر به کاهش قابلتوجه محمولههای آیفون، به میزان ۱۰% در بازه زمانی چهارماهه اول، خواهد شد. درحالیکه اغلب شرکتها از طرحهای احتمالی استفاده می¬کنند که عمدتاً بر پایه افزایش تولید در مناطقی است که ویروس شدت کمتری در آنجا دارد، گسترش سریع ویروس کرونا در جهان، تعیین مناطقی که کمترین تأثیر را از این ویروس گرفته¬اند، با دشواری مواجه شده است. حتی با فرض حل این مشکل، نیز نمی¬توان منابع و حجم اقتصاد چین را بهسادگی، تکرار کرد. در بخش اقدامات ابتکاری مرتبط با صدور کالاهای ساخت چین، شاهد سرمایه¬گذاری میلیاردها دلار در بخشهای پیشرفته تولیدی، ازجمله تجهیزات مخابراتی و نیمهرسانا از ناحیه دولت بوده¬ایم.
۲ – شیوع ویروس کرونا موجب لغو چندین کنفرانس مهم فناوری گردید و این امر نیز بهنوبه خود سبب از دست رفتن چندین فرصت مشارکت و تبادلنظر خواهد شد.
ازجمله مهمترین کنفرانس¬های حوزه فناوری می¬توان به کنفرانس جهانی تلفن همراه (Mobile World Congress) اشاره کرد که قرار بود از ۲۴ تا ۲۷ فوریه در شهر بارسلونا برگزار گردد و به علت نگرانی از ویروس کرونا، لغو گردید. این گردهمایی، رخدادی مهم و اساسی در صنعت ارتباطات بهحساب میآید که بهنوبه خود موجبات ارتباط نزدیک مهمترین شرکتهای فعال در زمینه ارتباطات، آگاهی از جدیدترین ابتکارات و ابداعات و نیز ایجاد مشارکتهای جدید اقتصادی می-گردد. به دنبال شیوع ویروس کرونا، چندین شرکت، برنامه¬های خود را برای حضور در این گردهمایی، مورد بازبینی قرار دادند؛ اما با تداوم شیوع ویروس، شرکتهای زیادی نیز برنامههای خود را برای حضور در این کنفرانس، کاملاً لغو کردند.
بهغیراز لغو کنفرانس جهانی تلفن همراه (MWC)، به این موارد نیز می¬توان اشاره کرد. لغو کنفرانس توسعه اف ۸ و نیز اجلاس جهانی بازاریابی شرکت فیس بوک، تغییر رخداد آتی ابری گوگل (Google Cloud Next) به رخدادی آنلاین و نیز تغییر وضعیت کنفرانس توسعه شرکت آی بی ام (IBM) به پخش آنلاین، کنفرانسی که سال گذشته با حضور ۳۰ هزار نفر برگزار شده بود. رویهمرفته، بر اساس برآوردهای مرکز Predict HQ و به نقل از نشریه رکورد (Record) لغو رخدادهای عمده دنیای فناوری و اطلاعات موجب زیان مستقیم اقتصادی بیش از ۱ میلیارد دلاری شده است.
وجود گزینه های آنلاین در کم کردن از تأثیرات منفی لغو کنفرانس های مختلف، مؤثر بوده است اما بااینحال، صنایع فناوری بهاحتمال فراوان درنتیجه از دست دادن فرصتهای تجاری حضوری، دورهای از رکود نوآوری و ابداعات را تجربه خواهند کرد. شرکتکنندگان در کنفرانس¬ها در مقایسه با زمانی که می¬توانستند شخصاً در رخدادها شرکت داشته باشند، در حضور آنلاین، از فرصتهایی متفاوت برخوردار خواهند بود. بهعنوانمثال، بازاریابها در هنگام برگزاری گردهمایی آنلاین بازاریابی جهانی فیس بوک در مقایسه با برگزاری حقیقی این رخداد، با مشکلات بیشتری برای مطرح کردن بهترین ایده-های خود با دیگران برخوردار خواهند بود. باوجوداینکه ارزیابی کمی این قبیل برخوردهای تصادفی یا جلسات غیررسمی شبکهای، مشکل است اما بدون تردید تأثیرات آن در صنایعی که درگیر این امر هستند، مشهود خواهد بود.
۳ – نیاز روزافزون به تعاملات از راه دور در دوران همهگیری جهانی ویروس کرونا، نیاز به فناوری ۵G را برجسته¬تر نمود و بهطور بالقوه فرایند دستیابی به این فناوری را در درازمدت تسهیل نمود.
سرعت بسیار بالای فناوری ۵G، ارتباطات نزدیک به لحظه و افزایش تراکم ارتباطی، آن را به هدف اصلی تعاملات از راه دور تبدیل کرده است که بهویژه در هنگام افزایش ملاحظات در مورد شیوع این ویروس، به دغدغه اول بسیاری از سازمان ها و شرکتها تبدیلشده است. برای تشکیلات مختلف اقتصادی، دو موضوع مهم پزشکی از راه دور (telehealth) و تله کنفرانس (teleconference) در زمان همهگیری ویروس کرونا، اهمیت فراوانی یافتهاند و ما معتقد هستیم که وابستگی روزافزون به این قبیل حوزهها، جاذبه فناوری ۵G را بیشتر خواهد کرد:
پزشکی از راه دور (Telehealth)
قابلیتهای فنی این فناوری جدید، امکان تشخیص، درمان و سایر اقدامات را برای پزشکان، بدون نیاز به حضور فیزیکی در کنار بیماران فراهم میکند. قبلاً شاهد این قبیل موارد استفاده از فناوری ۵G برای مبارزه با ویروس کرونا در چین بودهایم. در ماه ژانویه، شرکت مخابراتی ZTE و شرکت مخابرات دولتی چین (China Telecom)، سیستمی مجهز به فناوری ۵G طراحی کردند که از طریق برقراری ارتباط بین پزشکان در بیمارستان وست چاینا (West china) و کادر درمانی ۲۷ بیمارستان دیگر که میزبان بیماران مبتلا به این ویروس بودند، امکان ارائه مشاوره و درمان ویروس کرونا را فراهم کردند.
با توجه به قابلیتهای فناوری ۵G در بسط و توسعه دسترسی به خدمات و تخصص¬های ارائهشده توسط بیمارستان¬ها و نیاز روزافزون به این امر، پیشبینی می¬شود که بیمارستان¬های بیشتری خواستار برخورداری از فناوری ۵G برای بهرهمندی از مزایای این فناوری جدید باشند.
تله کنفرانس:
بسیاری از کارفرمایان به دلیل روی آوردن کارکنان به دورکاری به علت نگرانیهای بهداشت عمومی، به استفاده بیشتر از ابزار و امکانات تله کنفرانس از قبیل Microsoft Teams،Google Hangouts و Zoom روی آورده¬اند. معتقد هستیم که استفاده هرچه بیشتر کارفرمایان از این قبیل ابزار و امکانات در هنگام همهگیری ویروس کرونا، موجبات تقویت هرچه بیشتر ارتباطات ۵G در خانهها و نیز در محل کار را فراهم میکند و درعینحال ارزش هرچه بیشتر ابزار و امکانات تله کنفرانس را برای شرکتها، مشخص خواهد کرد. علت این امر، آن است که فناوری ۵G میتواند ارتباطی حقیقی و پیوسته را فراهم کند که امروزه با بهرهگیری از امکانات مرسوم ارتباطات سیمی (wired connections) امکان دستیابی بدان فراهم نیست.
۴ – ویروس کرونا می¬تواند موارد استفاده احتمالی از واقعیت مجازی (virtual reality) در شرکت¬ها را برجسته نموده و بدین طریق میزان درک و فهم ما از این فناوری را افزایش دهد.
شیوع ویروس کرونا موجب شد تا شرکتهای بزرگی نظیر اپل، گوگل و مایکروسافت به کارکنان خود توصیه و یا آنها را مجبور کنند تا در خانه به انجام وظایف محوله خود بپردازند. علاوه بر این، شرکتهایی نظیر آمازون، سفرهای غیرضروری کارکنان را به مناطق آلوده به این ویروس نظیر چین، ایتالیا و حتی مناطقی در داخل خاک امریکا محدود کردند. درحالیکه انجام این قبیل موارد در زمان همهگیری بیماری، صحیحترین اقدامات می¬باشد، می¬تواند مانعی بر سر راه فرصتها و تلاشهای جمعی برای آموزشهای حضوری محسوب گردد. هراندازه که این قبیل موانع و مشکلات بیشتر نمایان میشود، شرکتها به دنبال روشهایی برای رفع موانع کار کارکنان خواهند بود و یکی از این روشها، احتمالاً واقعیت مجازی (VR) خواهد بود.
از مدتها قبل شرکتها، واقعیت مجازی (VR) را بهعنوان ابزاری برای بهبود آموزش کارکنان، میشناختند اما ویروس کرونا را میتوان بهعنوان نقطه محرکی برای برخی شرکتها جهت اجرا عملی این فناوری دانست. بر اساس ارزیابیهای صورت گرفته توسط مرکز پرکینز کوی (Perkins Coie) تقریباً نیمی (۴۹%) از پاسخدهندگان تجاری به دنبال استفاده از واقعیت مجازی (VR) و دیگر امکانات و ابزار مربوطه برای منعکس کردن شرایط حقیقی آموزش هستند.
درصورتیکه کارکنان در خانه بمانند، از طریق آموزشهایی که در منزل نیز به آنها دسترسی دارند- که قبلاً تنها در محل کار به آنها دسترسی داشتند، میتوانند مهارتهای خود را تقویت کرده و بهروز نگهدارند. بهعنوانمثال، یک کارشناس فنی میتواند بدون نیاز به خروج از منزل، ابزار و تجهیزات فنی را بررسی و در صورت لزوم تعمیر کند. علاوه بر این، جلسات بیشتری را میتوان از راه دور، از طریق فناوری واقعیت مجازی (VR) برگزار کرد که طی آنها، کارکنان میتوانند نظر بهتری نسبت به ایدههای پیچیده نظیر طرحهای اولیه داشته و این نظرات را با دیگران سهیم شوند – ۲۰% از کارکنان، ارتباط و تشریکمساعی را بهعنوان بزرگترین چالش خود در فرایند دورکاری (کار از راه دور) میدانند.
۵- سرمایهگذاریها در زمینه فناوریهای شهر هوشمند، رو به افزایش خواهد بود بهگونهای که این قبیل فناوریها، اعتبار خود را بهعنوان ابزاری ارزشمند در مدیریت بحران به اثبات رسانیدهاند.
شهرهای مختلفی در سراسر جهان در تلاش برای کاستن از تأثیرات ویروس کرونا، از فناوریهای شهر هوشمند استفاده کردهاند. پلیس در چین با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین که مجهز به حسگرهای حرارتی هستند به دنبال شناسایی افرادی هستند که دچار تب هستند. دولت کره جنوبی، برنامه¬ای را درگوشیهای هوشمند طراحی کرده تا از طریق آن افرادی که در قرنطینه خانگی هستند با مددکاران اجتماعی در ارتباط بوده و از این طریق بتوانند گزارش پیشرفت خود را ارائه داده و سؤالات و ابهامات خود را مطرح کنند. دولت استرالیا با ایجاد یک ربات چت، به سؤالات شهروندان پاسخ داده و از پخش و انتشار اطلاعات نادرست در این مورد جلوگیری کرده است.
درحالیکه این قبیل اقدامات و راهحلها دارای تأثیرات زیادی هستند، همگی آنها در چهارچوب مفهوم شهرهای هوشمند جای میگیرند و فضای مناسب و ارزشمندی را برای سرمایهگذاری در مواقع بروز بحران، فراهم میآورند. سهم عمده¬ای از راهحلهای مرتبط با شهر هوشمند، بهمنظور حمایت از فعالیتها و اقدامات روزمره در یک شهر، طراحی و برنامهریزی می-شوند؛ اما این زیرساختهای اساسی را- حال چه در رابطه با ارتباطات شهری، سیستمهای نظارتی یا بسترهای ارتباطی شهروندان، باشند – میتوان در هنگام شیوع ویروس کرونا، برای نیل به اهداف دولت به هنگام بروز بحران، مورداستفاده قرار داد.
بر اساس برآوردهای Business Insider Inteligence میزان سرمایهگذاری در زمینه شهر هوشمند از ۱۳۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به ۲۹۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید. درصورتیکه راهحلهای مرتبط با پدیده شهر هوشمند، در کاستن از همهگیری مؤثر واقع شوند، دولتها حتی انگیزه و اشتیاق بیشتری برای سرمایهگذاری بیشتر در این زمینه خواهند داشت و این امر نیز بهنوبه خود فرایند استفاده از راهحلها را تسریع خواهد کرد