اما و اگرهای وب سایت‌های فعال در حوزه سلامت
امروزه با نگاهی به گستره وب‌سایت‌های فارسی‌زبان، می‌توان متوجه شد که سایت‌های زیادی در خصوص موضوع سلامت به فعالیت مشغول هستند. اما چنین سایت‌هایی تا چه حد توانسته‌اند به نیازهای واقعی جامعه پاسخ دهند؟ محققان طی پژوهشی، به این سؤال پاسخ داده‌اند.
اینترنت را می‌توان یک شبکه جهانی از رایانه ها دانست که در ابتدا از به هم پیوستن شبکه‌های نظامی و دانشگاهی ایجاد شد و رفته‌رفته جهت مقاصد مختلف ازجمله علمی، تجاری و ارتباطی مورد استفاده قرار گرفت.
با ظهور اینترنت و به‌ویژه با شکل‌گیری شبکه جهانی وب، انقلاب بزرگی در ارائه خدمات اطلاع‌رسانی به کاربران به وقوع پیوست، به‌طوری‌که استفاده روزافزون از وب و اینترنت موجب گسترش شبکه‌های بین‌المللی شد و هم‌اکنون حجم وسیعی از اطلاعات از طریق شبکه جهانی وب قابل دسترسی است. گسترش اینترنت تغییر رفتار اطلاع‌یابی و تغییر رویکرد کاربران درزمینه نیازهای اطلاعاتی را موجب شده است.
به گفته محققان و صاحب‌نظران، یکی از حوزه‌هایی که تحت تأثیر این تغییر قرار گرفته است، حوزه سلامت است. به‌طوری‌که اطلاعاتی که افراد با استفاده از فناوری اطلاعات نظیر اینترنت به دست می‌آورند، موجب ایجاد تغییر در رفتارهای بهداشتی‌شان شده است.
به‌علاوه، این تغییر رفتار به شکلی است که طبق تحقیقات بیش از نیمی از بیماران قبل از رفتن به پزشک، به جستجوی اطلاعات مرتبط با وضعیت بهداشتی و درمانی‌شان در اینترنت می‌پردازند. همچنین این مطالعات بیانگر این واقعیت هستند که تغییر در رفتارهای اطلاع‌یابی سلامت به حدی است که بخش عظیمی از بزرگ‌سالان ایالات متحده امریکا و بیش از نیمی از بزرگ‌سالان اروپا به‌صورت آنلاین از اطلاعات بهداشتی و پزشکی موجود در اینترنت استفاده می‌کنند و این میزان روزبه‌روز در حال افزایش است.
همه این حقایق جالب توجه، گروهی از محققان دانشـگاه علـوم پزشـکی جندی‌شاپور اهـواز را ترغیب کرده است تا در این خصوص مطالعه‌ای را انجام دهند. در این مطالعه، وضعیت ارائه خدمات سلامت از طریق اینترنت به فارسی‌زبانان مورد بررسی واقع شده است.
در این پژوهش توصیفی، 619 وب‌سایت فارسی‌زبان ارائه‌دهنده خدمات سلامت، بررسی شده‌اند و اطلاعات مستخرج از آن‌ها، به کمک نرم‌افزارهای آماری تجزیه‌وتحلیل شده است.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که اینترنت یک بستر بسیار مناسب و آماده برای ارائه خدمات متنوعی در حوزه سلامت برای ایرانیان و فارسی‌زبانان است. بااین‌وجود، هنوز ارائه پاره‌ای از خدمات سلامت از این طریق، ازجمله خدمات تشخیصی و درمانی، نیاز به توسعه و توجه بیشتری دارد.
در این رابطه، علی‌محمد هادیانفر، اسـتادیار انفورماتیـک پزشـکی گـروه فنـاوری اطلاعات سلامت دانشـگاه علـوم پزشـکی جندی‌شاپور اهـواز و سه همکار دیگرش در این پژوهش می‌گویند: «بررسی‌های ما نشان می‌دهد که بیش‌ترین درصد خدمات ارائه‌شده توسط وب‌سایت‌های فارسی‌زبان مربوط به خدمات اطلاع‌رسانی با حدود 94 درصد و کم‌ترین درصد مربوط به ارائه خدمات درمانی با نزدیک به 3 درصد بوده است».
این محققان می‌افزایند: «ازنظر شیوه ارتباط با کاربران، حدود 82 درصد از وب‌سایت‌ها به‌صورت آفلاین با کاربران در ارتباط بودند و از حیث طریقه ارتباط با کاربران، پرسش و پاسخ با 61 درصد، بیش‌ترین و ارتباط از طریق تصویر و ویدئوکنفرانس با یک درصد، کم‌ترین درصد را داشتند. همچنین ارائه خدمات پوست و زیبایی با حدود 18 درصد، بیش‌ترین خدمات ارائه‌شده توسط وب‌سایت‌های فارسی‌زبان بوده‌اند».
طبق اطلاعات به‌دست‌آمده از این پژوهش مفید و ارزشمند، «وب‌سایت‌های ارائه‌کننده خدمات سلامت فارسی‌زبان درزمینه خدماتی مثل خدمات تشخیصی و درمانی، کمتر توسعه‌یافته‌اند و بیشتر به خدماتی نظیر خدمات اطلاع‌رسانی و مشاوره پرداخته‌اند و این بیانگر این است که درزمینه تشخیص و درمان به‌درستی به نیاز کاربران پاسخ داده نمی‌شود و باید وقت و هزینه بیشتری صرف این حوزه گردد».
ضمناً این پژوهش نشان داد که درصد وب‌سایت‌هایی که خدماتشان را به‌صورت آفلاین عرضه می‌کنند بسیار بیشتر از وب‌سایت‌هایی است که عرضه خدمات در آن‌ها به‌صورت آنلاین است و همچنین ارائه‌دهندگان خدمات سلامت به مقوله ذکر مشخصات اطلاعات درج‌شده بسیار کم‌توجه هستند.
این مطالب که در مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران منتشر شده‌اند، بدون شک می‌توانند در راه‌اندازی استارت آپ های جدید در حوزه سلامت و همچنین بهبود وضعیت سایت‌های موجود، نقش قابل توجهی داشته باشند.