مشکل جدید بازی‌سازان؛ حذف بدون اطلاع از مارکت‌ها
مشکلات و مصائب بازی‌سازان در ایران پایانی ندارد. اگر از مشکلات همیشگی چون دانلود غیرقانونی بازی‌ها توسط کاربران داخلی، تحریم‌ها و قطع دسترسی‌ها بگذریم، چند هفته‌ای است که بازی‌سازان با مشکل تازه‌ای روبرو شدند؛ چالشی چون حذف از مارکت‌های آنلاین فروش اپلیکیشن بدون اخطار قبلی یا دریافت اخطار از کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه برای حذف بازی برای انجام اصلاحات. این مشکلات سبب شده تا کمیسیون بازی و سرگرمی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای با بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در هفته‌های اخیر جلساتی را برگزار کند. به گفته حسین مزروعی، رئیس کمیسیون بازی و سرگرمی سازمان نصر در این جلسات در مورد صدور مجوزها و بحث چگونگی نظارت بر بازی‌ها به عنوان حداقل درخواست‌های بازی‌سازان از بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به عنوان نهاد متولی بازی‌های رایانه‌ای مطرح شده است. هر چند در جلسات قول مساعد همکاری از سمت بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای داده شده؛ اما نگرانی بابت این اتفاق‌ها در میان بازی‌سازان همچنان وجود دارد.
حسین مزروعی، رئیس کمیسیون بازی و سرگرمی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، در گفت‌وگو با پیوست در مورد مشکل جدید بازی‌سازان مبنی بر حذف بازی‌های آنها از روی مارکت‌های آنلاین بدون اخطار قبلی، اعلام می‌کند که مشخص نیست این حذف از مارکت‌های ایرانی به چه دلیل اتفاق می‌افتد.
براساس اظهارات او به همین خاطر کمیسیون بازی و سرگرمی سازمان نصر تهران در هفته گذشته به صورت مرتب برای برطرف کردن این مشکل جلساتی با بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای برگزار کرده است. مزروعی در خصوص برگزاری این جلسات به پیوست گفت: «نگرانی بازی‌سازان را طی هفته‌های اخیر با مدیرعامل بنیاد، معاونت نظارت بنیاد، دادستانی و کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در جلسانی مطرح کردیم.»
او ادامه داد: «در این جلسات بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از دستورالعملی به تاریخ ۹۸/۱۰/۱۰ به شماره ۲۶۴۳۵۰ برای صدور مجوز فعالیت نشر بازی‌های رایانه‌ای صحبت کردند که پیشتر ابلاغ شده بود؛ اما اجرایی نمی‌شد و حالا بنیاد تصمیم گرفته این دستورالعمل را اجرا کند. در ابتدا غافلگیر شدیم و اعلام کردیم که کاش در تدوین این دستورالعمل بازی‌سازان هم نقش داشتند. سپس اصرار داشتیم تا این دستورالعمل را معلق کنند و از ابتدا دستورالعمل جدیدی تدوین کنیم؛ اما معاونت نظارت بنیاد اصرار داشتند که این دستورالعمل تاکنون اجرایی نشده و این تخلف محسوب میشود و با پیشنهاد ما موافقت نکردند. پس سعی کردیم این دستورالعمل را کمی تعدیل کنیم.»
دستورالعمل صدور مجوز نشر بازی‌های رایانه‌ای در شش صفحه با همکاری بنیاد ملی بازی و وزارت ارشاد تنظیم و تدوین شده و مواردی چون مرجع صادرکننده مجوز، فرآیند صدور مجوز و مقرراتی دیگر چون چگونگی واگذاری مجوز و نحوه بازرسی و نظارت بر بازی‌ها را مشخص کرده است. براین اساس بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به عنوان مرجع صادرکننده مجوز تعیین شده و در بخش «فرآیند صدور مجوز» تولیدکنندگان بازی باید در پنج مرحله برای دریافت مجوز اقدام کنند. طبق دستورالعمل دیگری که در هفت صفحه به نام «صدور پروانه انتشار بازی رایانه‌ای» تدوین شده، تولیدکنندگان ایرانی باید پس از ارزیابی و تخصیص رده‌بندی به بازی، پروانه انتشار دریافت کنند. این ارزیابی هم توسط شورای رده‌بندی صورت می‌گیرد. طبق این دستورالعمل‌ها حدود هشت ماه فرآیند دریافت مجوز به طول می‌انجامد و دریافت مجوز پیش از انتشار و طولانی شدن روند دریافت مجوز باعث نگرانی بازی‌سازان شده است و همچنین در شورای رده‌بندی نماینده‌ای از بازی‌سازان یا کمیسیون بازی وسرگرمی وجود ندارد که این موضوع هم مورد اعتراض بازی‌سازان است.
بازی‌سازان نگران از ادامه فعالیت خود در بازار
کمیسیون بازی سازمان نصر به نمایندگی از بازی‌سازان در جلسات مشترک خود با بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای که طی هفته اخیر برگزار شده، سعی کرده تا بخشی از درخواست‌های بازی‌سازان را مطرح کند، دغدغه‌هایی که در این مدت مانع از فعالیت مناسب آنها شده است. از جمله این درخواست‌ها می‌توان به این اشاره کرد که بازی‌سازان خواسته‌اند که برای ارزیابی و ممیزی عرف جامعه و چارچوب سایر رسانه‌‌ها در نظر گرفته شود و سخت‌گیری‌های بیشتری اعمال نشود. همچنین روند پاسخگویی و زمان‌بندی به‌گونه‌ای باشد که روند تولید و چابکی بازی‌سازان با مشکل مواجه نشود و در جلسات رده‌بندی سنی بازی‌ها یک نفر از اعضای کمیسیون بازی و سرگرمی به نمایندگی از بازی‌سازان حضور داشته باشند. از سوی دیگر اگر مشکلی در بازی وجود داشت و مجوز بازی تایید نشد دلایل به صورت شفاف به تولیدکننده اطلاع داده شود و فرصت کافی برای اصلاحات در نظر گرفته شود.
مزروعی با اشاره به تک‌تک درخواست‌های مطرح شده در جلسات کمیسیون بازی سازمان نصر با بنیاد ملی بازی، روند مجوزدهی به بازی‌سازان را از نگرانی‌های عمده آنان اعلام کرد. او در مورد مباحث مطرح شده در جلسه گفت: «بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای تاکید داشت که براساس دستورالعمل هربازی پیش از انتشار در مارکت‌ها، باید از بنیاد مجوز دریافت کند. ما در این جلسات استدلال کردیم که دریافت مجوز به این صورت امکان‌پذیر نیست و روند رو به رشد بازی‌سازی را با اختلال مواجه می‌کند و پیشنهاد دادیم که از روش‌های استانداردی که در دنیا اجرا می‌شوند،بهره ببریم.»
به گفته مزروعی، این کمیسیون درخواست داشت تا بازی‌سازان پس از انتشار یک ماه فرصت داشته باشند تا مجوزهای خود را دریافت کنند و بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای هم در صحبت‌هایش قول مساعد داد تا با هماهنگی با وزارت ارشاد این کار را انجام دهند. او همچنین تاکید کرد: «یکی از مجوزهایی که بازی‌سازان باید دریافت کنند، بحث مجوز رده‌بندی سنی است که براساس دستورالعمل کل پروسه دریافت این مجوز باید ۷ روز به طول بیانجامد که از نظر ما نباید این فرآیند طولانی باشد و بازی‌ساز معطل شود. در صحبت‌هایی که با بنیاد ملی بازی‌ها هم داشتیم آنها هم قبول کردند که باید این روند تغییر کند.»
براساس گفته‌های مزروعی یکی دیگر از درخواست‌های کمیسیون این بود تا مسائلی چون روند ممیزی بازی‌ها، مدارک لازم برای صدور مجوز، فرآیندهای دریافت مجوز باید با هماهنگی کمیسیون و بازی‌سازان باشد و بنیاد ملی بازی‌ها کلیت این موضوع را نیز پذیرفت.
او همچنین در صحبت‌های خود به برگزاری جلسات با کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اشاره کرد و گفت: «در هفته‌های اخیر از سوی کمیته تعیین مصادیق به مارکت‌ها اخطار داده می‌شد تا برخی بازی‌ها را حذف کنند. در صورتی که اگر بازی‌ها باید اصلاح شوند، باید این اخطار به تولیدکنندگان بازی ارسال می‌شد نه مارکت‌ها. در جلسات خود با کمیته این موضوع را مطرح کردیم و آنها هم پذیرفتند . البته کمیته در جلسات اعلام نکرد که مصادیقی که باعث شد بازی‌ها حذف شوند چیست و در جلسه‌ای که با حضور معاونت نظارت بنیاد ملی و دادستان برگزار شد، کمیته تعیین مصادیق بازی‌سازان پذیرفت تا از این پس بازی‌سازان لیست اصلاحات و مشکلات و دلیل حذف بازی را از بنیاد دریافت کنند. یعنی یک نهاد مرجع و متولی بازی‌ها شود که این اتفاق مثبتی است.»
او با بیان اینکه در جلسات تمام درخواست‌های کمیسیون به صورت شفاهی مورد موافقت بنیاد ملی بازی‌ها قرار گرفته است؛ اما مشخص نیست آیا عملی میشود یا خیر، درمورد روند برگزاری جلسات و پیگیری‌ها گفت: «در جلسات به ما اعلام کردند که به صورت مثبتی با کمیسیون و بازی‌سازان تعامل خواهند کرد؛ اما آنطور که بنیاد ملی اعلام کرد به خاطر شیوع کرونا و شدت گرفتن آن برگزاری جلسات به صورت حضوری امکان‌پذیر نیست. البته ما همچنان پیگیر هستیم و همچنان نگرانی‌ها وجود دارد که دوباره مسائل و مشکلات برای بازی‌سازان تکرار شود. آنچه اهمیت دارد این است که بنیاد به قول‌هایی که به ما دادند، عمل کنند.تقاضا داریم تا روندها شفاف‌تر شود و بازی‌سازان احساس کنند که بنیاد ملی پشتیبان آنها است.»