این روزها در روستاها نیز اینترنت نقش پررنگی دارد، چرا که استفاده از دولت الکترونیک، آموزش مجازی، فروش محصولات روستایی و صنایع دستی از طریق پلتفرمهای اینترنتی و… همه نیاز به یک بستر ارتباطی دارد. هر چند با آغاز به کار دولت تدبیر و امید رساندن اینترنت جزو اولویتهای اول وزارت ارتباطات به حساب آمد و در حال حاضر نیز بیش از 80 درصد روستاها به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند با این حال برخی از روستاها هنوز از فراهم نبودن زیرساختهای ارتباطی برای اتصال به اینترنت محروم هستند. دراین رابطه با«مهرداد ترابیان» مجری طرح ارتباطات روستایی وزارت ارتباطات به گفتوگو نشستیم که میخوانید.
در حال حاضر چه تعداد از روستاهای کشور از اینترنت پرسرعت برخوردار هستند؟
طبق برنامه ششم توسعه کشور و در راستای اجرای عدالت اجتماعی، دولت موظف است دسترسیها و امکاناتی را که در شهرها وجود دارد در اختیار مردم روستاها نیز قرار دهد تا بتوانند از طریق شبکه ملی اطلاعات خدمات (الکترونیک، آموزش، سلامت، کشاورزی، بهداشت و…) دریافت کنند؛ در همین راستا، وزارت ارتباطات نیز مکلف شده است که دسترسی به اینترنت را برای ۸۰ درصد جمعیت روستایی کشور که عمدتاً روستاهای بالای ۲۰ خانوار هستند، فراهم کند و در حال حاضر ۴۰ هزار روستای بالای ۲۰ خانوار در کشور وجود دارد و 90 درصد آنها به پهنای باند دسترسی داشته و به اینترنت متصل هستند.
قرار است تا پایان دولت چه تعداد روستا به اینترنت متصل شوند؟
اگر اعتبارات به ما اجازه دهد و با مشکلاتی نظیر کرونا و تحریم بیش از این روبهرو نشویم، قصد داریم تا پایان سال تمام روستاهای بالای 20 خانوار را بهصورت صد درصدی به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات متصل کنیم.
دولت یازدهم و دوازدهم چقدر در توسعه اینترنت روستایی و دسترسی به شبکه ملی اطلاعات نقش داشته است؟
هیچ دولتی به اندازه دولتهای یازدهم و دوازدهم به توسعه ارتباطات روستایی توجه نداشته است در مدت زمان سه سال، پهنای باند که تنها در ۳۲ درصد از روستاها اجرا شده بود به 90 درصد رسید. به عبارتی ابتدای دولت 18 هزار و 100 روستا یعنی 45 درصد از روستاها به اینترنت متصل بودند که هماکنون 90 درصد از روستاها یعنی 35 هزار و 123 روستا به اینترنت متصل شدهاند.
با وجود تمام تلاشی که دولت برای اتصال روستاها به اینترنت انجام داده ، هنوز برخی از روستاهای استانهایی مانند سیستان و بلوچستان، کردستان، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد به اینترنت متصل نشده اند؟
عمده مشکل این روستاها برای دسترسی به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات بحث جغرافیایی منطقه است. فاصله زیاد روستاها و پراکندگی بسیار بالای آنها در استانی مانند سیستان و بلوچستان دلیل کندی کار است. گاهی فاصله بین شهرها و روستاها و حتی روستاها با یکدیگر در این استان به کیلومترها میرسد و برای رسیدن از یک روستا به روستای دیگر گاهی باید 7 ساعت پیمود. این روستاها به فیبرکشی و تجهیزات زیادی نیاز دارند و بسیار هزینهبر است از طرف دیگر این روستاها دارای جمعیت بسیار اندکی هستند و روستایی هم در نزدیکی آنها نیست که از امواج رادیویی این تجهیزات برای دسترسی به اینترنت استفاده کنند. هرچند تاکنون فقط در سیستان و بلوچستان بیش از 500 کیلومتر فیبرنوری راهاندازی شده است و در حال انجام کار است. در روستاهای کوهستانی نیز بهدلیل صعبالعبور بودن و نبودن جاده دسترسی به نوعی امکان انتقال تجهیزات و فیبر وجود ندارد. مهمتر اینکه در هر دو بخش جغرافیایی با اینکه روستاها برق دارند اما در موقعیتی که باید سایتها نصب شوند جاده و برق وجود ندارد. وزارت ارتباطات نیز اعتباراتی برای برقرسانی و جاده در اختیار ندارد تا در این دو بخش هزینه کند. بنابراین روستایی که 20 تا 30 خانوار دارد برای اتصال به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات نیاز به بیش از 5 میلیارد تومان تأمین اعتبارات دارد. بنابراین اگر برق و جاده و در عین حال اعتبارات مورد نیاز تأمین شود میتوانیم تا پایان سال این روستاها را نیز به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات متصل کنیم.
برای اتصال بقیه روستاها به اینترنت به چه میزان تأمین اعتبار نیاز دارید؟
سازمان برنامه و بودجه تا پایان سال باید وزارت ارتباطات را حداقل 2 هزار میلیارد تومان تأمین اعتبار کند تا 10 درصد از روستاهای باقیمانده و دورافتاده نیز به اینترنت متصل شوند. البته استفاده از فرکانس ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتز هم هزینهها را کاهش میدهد. اگر این فرکانس در اختیار ما قرار بگیرد با منابع کمتر وسرعت بیشتر میتوانیم روستاها و جادهها را به اینترنت متصل کنیم.
بعضی از روستاها به اینترنت اتصال دارند اما از کندی آن گلایه دارند علت چیست و برای رفع آن چه اقدامهایی صورت گرفته است؟
ما کندی و قطعی اینترنت بهصورت کلی در روستاها نداریم و وزارت ارتباطات وضعیت اینترنت روستاها را مانیتورینگ میکند. ممکن است بهصورت مقطعی اشکال و کندی در اینترنت در روستاها براساس میزان استفاده وجود داشته باشد. به هر حال این روزها مصرف اینترنت در روستاها نیز دو برابر شده است ولی با مانیتورینگی که انجام میدهیم اگر کندی و اختلالی در اینترنت روستایی وجود داشته باشد با تغییر نسل آن را بهبود میبخشیم. برخی روستاها به اینترنت نسل سوم متصل هستند اگر با کندی مواجه شوند اینترنت آنها را به نسل 4 تبدیل میکنیم.
فیلمی منتشر شده مبنی بر اینکه روستای «مال ملا» کهگیلویه و بویراحمد که به روستای بورسی شهرت دارد، با مشکل کندی اینترنت مواجه است در صورتی که اتصال به اینترنت راه حضور در بورس این روستا و روستاهای دیگر است. برای اینکه دغدغه روستاییان رفع شود وزارت ارتباطات چه برنامهای برای رفع مشکل این قبیل روستاها دارد؟
این روستا از گذشته به اینترنت ثابت خانگی ADSL متصل بوده است و هماکنون مشکلی برای ارائه اشتراک به مشترکان جدید نیز وجود ندارد. با پیگیریهایی که انجام دادیم این روستا مشکل کندی اینترنت ندارد بلکه مشترکان میخواهند از اینترنت تلفن همراه استفاده کنند که البته در این حوزه امکان اتصال به اینترنت تلفن همراه ایرانسل وجود دارد ولی برخی از روستاییان مشترک همراه اول هستند و هنوز این اپراتور در این روستا فعال نیست. البته برای اینکه فعلاً دسترسی به اینترنت مشترکان همراه اول نیز برقرار شود از اپراتور دوم خواستیم تا امکان برقراری رومینگ را برای مشترکان همراه اول این روستا فراهم کند تا از اینترنت استفاده کنند تا همراه اول نیز اینترنت خود را در این روستا فعال کند. حتماً میدانید که دولت تصدیگری نمیکند و تنها با سرمایهگذاری ای که انجام میدهد برای رساندن اینترنت به روستاها از بخش خصوصی یعنی اپراتورهای اول و دوم کمک گرفته است.
ساکنان روستایی مثل روستای رضاآباد سمنان که به بومگردی و فروش صنایع دستی معروف است بهدلیل مشکلاتی که در این روستا وجود دارد برای به روزرسانی کانال و سایتهای خود باید حتما به شهر مراجعه کنند علت چیست؟
این روستا دارای 79 خانوار است. من مشخصاً از این روستا بازدید کردم متأسفانه مشکل این روستا این است که تجهیزات بهکار رفته در استان سمنان نوکیا است و بیش از دو سال است که این شرکت به کشور ما جنسی نفروخته است از اینرو مشکل وجود دارد. ولی قول میدهم تا قبل از پایان سال مشکل این روستا حل شود.
با شیوع کرونا، آموزش مجازی یکی از دغدغههای اصلی بهشمار میرود شما برای تسهیل در آموزش مجازی در روستاها چه تدابیری به کار گرفتهاید؟
وزارت ارتباطات در شهرها و روستاها دسترسی به اینترنت پرسرعت و شبکه ملی اطلاعات را فراهم کرده است. بنابراین نباید مشکلی در مبحث آموزش مجازی وجود داشته باشد و اگر هم مشکلی باشد همانطورهم که قبلاً گفتم با مانیتورینگ متوجه کندی و اختلال اینترنت میشویم و با تغییر نسل مشکل را برطرف میکنیم از سوی دیگر 30 درصد از مدارس کشور کمتر از 6 دانشآموز دارند. طبق مذاکراتی که با آموزش و پرورش داشتیم مقرر شده بهدلیل اندک بودن دانش آموزان این روستاها، کلاسها با رعایت پروتکلهای بهداشتی بهصورت حضوری برگزار شود یا از آموزش مجازی صدا و سیما و… استفاده کنند. ولی خبر خوبی که وزارت ارتباطات برای این تعداد از دانشآموزان دارد این است که قرار است تا شهریورماه تمام این مدارس را به اینترنت متصل کنیم تا دانشآموزان با رعایت پروتکلهای بهداشتی و حضور در مدارس از آموزش مجازی شبکه شاد استفاده کنند.