چند میدی دنبالت کنن؟
بعد از حضورش در یک برنامه تلویزیونی، تماس فعالان فضای مجازی با او شروع میشود؛ از فروشنده صفحه با دنبال‌کننده‌های بالا گرفته تا افزایش فالوور و پشتیبانی از صفحه‌هایش در شبکه‌های اجتماعی؛ هر کدام هم بسته‌های قیمتی خودشان را عرضه می‌کنند.
هیاس حسینی مدرک درجه یک هنری دارد و دوره‌های تکنیک نوین شیشه‌گری را زیر نظر اساتید شیشه ایتالیا گذرانده است. او اخیرا در یک برنامه تلویزیونی استعدادیابی شرکت کرده و بعد از حضور در این برنامه، فعالان مجازی بسیاری با او برای افزایش فالوور یا فروش صفحه با دنبال‌کننده‌های بالا تماس گرفته‌اند.
اما این هنرمند به ایسنا می‌گوید به افزایش فالوور خریدنی اعتقادی ندارد: «یکی با من تماس گرفت و گفت یک صفحه با ۱۰۰K فالوور برای فروش دارم. فکر می‌کنم حدود ۶ میلیون تومان هم قیمت داد که من نپذیرفتم. اما تعداد فالوورهای صفحه‌ام بعد از پخش دومین اجرایم در این برنامه تلویزیونی استعدادیابی به صورت هدفمند افزایش پیدا کرد. گرچه قبلا برخی صفحه‌ام را گذری فالو می‌کردند و بعد از مدتی پشیمان می‌شدند اما حالا آنهایی که فالو می‌کنند، پست‌های مختلفم را می‌بینند، لایک می‌کنند و حتی سوال هم می‌پرسند. یعنی آنهایی که می‌دانند چه می‌خواهند صفحه‌ام را پسندیده‌اند و من حدود ۳۰۰۰ پیام از طرف کسانی که فالوام کرده‌اند، داشتم.»
او ادامه می‌دهد: «به عقیده من هر کسی با یک دیدگاه وارد برنامه‌های استعدادیابی میشود چون معمولا این برنامه‌ها پربیننده‌اند. اما بعد از حضور در این برنامه‌ها تماس‌ها شروع می‌شوند. افرادی که در فضای مجازی فعالیت می‌کنند؛ از فروشنده صفحه در شبکه‌های اجتماعی گرفته تا افزایش دنبال‌کننده و پشتیبانی از صفحه شرکت‌کننده‌های یکی از برنامه‌های تلویزیونی در برابر هک و … . معمولا قیمت بسته‌های خود را از طریق پیامک ارسال می‌کنند. تعدادشان هم زیاد است و فکر می‌کنم به این علت سراغ شرکت‌کننده‌های این برنامه می‌آیند چون جامعه ما سلبریتی‌محور شده است و این پیام را می‌دهند که فقط به فکر خودت باش چون اگر سلبریتی شوی به هر طریقی می‌توانی برای خودت درآمدزایی کنی.»
این هنرمند معتقد است: «وقتی یک شاخ اینستاگرام یا سلبریتی ساده به راحتی می‌تواند از فضای مجازی پول دربیاورد پس در کنار آن شغل‌هایی هم برای فروش ممبر و این دست کارها رواج پیدا می‌کند و زیاد میشود. می‌بینیم که بسیاری از سلبریتی‌های معروف یک استوری را مثلا ۲۰ میلیون تومان می‌فروشند و تبلیغ می‌کنند. وقتی در یک جامعه، رشد علمی و صنعتی اهمیت زیادی نداشته باشد این اتفاق‌ها زیاد می‌افتد زیرا آدم‌ها معمولا دوست دارند یک جا بنشینند و راحت پول در بیاورند. جامعه هم این روش را به آدم‌ها یاد می‌دهد.»
او اعتقاد دارد که «تمایل ما ایرانی‌ها برای پول درآوردن راحت، پیشینه تاریخی دارد و مربوط به حالا نمی‌شود. جامعه ما کمتر به صنعتی‌شدن فکر کرده است و بیشتر به فکر فروش یک شیء کاذب بوده است تا از طریق آن پول دربیاورد. بخشی از کار فضای مجازی هم همین موضوع است. به همین دلیل هم به سمت افزایش فالوور می‌روند.»
این هنرمند، افزایش دنبال‌کننده‌ها در فضای مجازی را باعث ایجاد غرور کاذب می‌داند و می‌گوید: «برای مثال من با یکی از شرکت‌کننده‌های همین برنامه استعدادیابی تلویزیونی تماس گرفتم و گفتم شماره مربی‌تان را ندارم، بگو با من تماس بگیرد کارش دارم. دو روز بعد شماره مربی‌اش را برایم فرستاد و نوشت او گفته اگر کارش داری خودت تماس بگیر. این موضوع نشان می‌دهد فرد بعد از شرکت در یک برنامه تلویزیونی دچار توهمی شده است که حتی حاضر نیست یک تماس ساده برقرار کند چون فکر می‌کند غرورش آسیب می‌بیند.»
او پیش از حضورش در تلویزیون هم پیشنهادهایی برای افزایش فالوور داشته است: «یکی از دوستانم به من پیشنهاد داد که تعداد فالورهایم را افزایش دهم زیرا نمایش یک عدد بزرگ در صفحه‌ام بار روانی دارد! اما من نپذیرفتم چون دوست ندارم به مخاطبانم دروغ بگویم. من همینم که هستم. قطعا همه ما ایراداتی داریم اما در این زمینه دوست ندارم به مخاطبانم دروغ بگویم. از طرفی رشته‌ای که من در آن فعالیت می‌کنم، ظرفیت خاص خودش را دارد. اما معتقدم آنهایی که تماس می‌گیرند، مخاطبان خود را می‌شناسند و خیلی خوب می‌دانند با چه کسانی تماس بگیرند که برای این کار راحت‌تر هزینه کنند. به عقیده من کسانی که این کار را انجام می‌دهند تیمی قوی از کارشناسان و روانشناسان دارند. «پیر بوردیو» جامعه‌شناس فرانسوی کتابی با عنوان «تمایز: نقد جامعه‌شناختی قضاوت دربارهٔ سلایق» دارد که در آن می‌گوید همه مردم و قشر پایین سعی می‌کنند خودشان را به قشر بالاتر نزدیک کنند. به همین دلیل روی پوشش و گفتارشان کار می‌کنند و حتی به ظاهر، خودشان را شبیه بالاشهری‌ها می‌کنند. در فضای مجازی هم چنین است. افراد سعی می‌کنند تعداد فالور یا دنبال‌کننده‌های صفحه‌هایشان را به اندازه یک فوتبالیست یا سلبریتی بالا ببرند تا بگویند برای خودشان کسی هستند. بیشتر افرادی که در برنامه‌های استعدادیابی تلویزیونی شرکت می‌کنند یک آهنگ یا کار را با تکرار زیاد انجام می‌دهند و ایده و اندیشه‌ای برای گسترش و بسط دادن آن ندارند. خودشان هم می‌دانند بعد از مدتی استعدادی که دارند تکراری یا تمام میشود و به عبارتی ماندگار نیست.»
این هنرمند اضافه می‌کند: «به عقیده من افرادی به سمت خرید و افزایش فالوور می‌روند که می‌دانند دانششان ظرف و اندازه دارد و باید از همین طریق پول دربیاورند و نمی‌توانند کارشان را ارتقاء دهند. برخی از کارها هم نمی‌تواند برای یک جامعه مفید باشد. مگر یک خواننده چند نفر را می‌تواند مشغول به کار کند؟ استعداد واقعی را کسی دارد که بتواند در جامعه‌اش حرکت مثبتی انجام دهد و اشتغال‌زایی کند یا نگاه جدیدی به جامعه خود بدهد.»
صفحه‌های فروش مربوط به خرید ممبر فیک و واقعی، اد اجباری و ویوی ایرانی و خارجی کم نیستند و هر کدام هم قیمت خاص خودشان را دارند. این صفحه‌ها با یک سرچ ساده قابل دسترسند و پکیج‌های قیمت خود را عرضه می‌کنند. مثلا قیمت فالوور ارزان از ۱۷ هزار تومان شروع میشود و به ۳۴۰ هزار تومان هم می‌رسد. قیمت فالوورهای خارجی و ایرانی هم فرق می‌کند. ۵۰۰۰ فالوور خارجی ۳۲۰ هزار تومان و ۱۰ هزار فالوور، ۶۴۰ هزار تومان است. ۵۰۰۰ فالوور ایرانی هم ۲۴۰ هزار تومان قیمت دارد و این رقم به تناسب افزایش تعداد فالوورها بیشتر میشود و به ۴۵۰ هزار تومان می‌رسد. البته برخی از سایت‌ها قیمت‌های پایینی هم دارند و برای ۱۰۰۰ فالوور فیک ۱۳ هزار تومان یا برای ۵۰۰ فالوور فیک ۷۰۰۰ تومان می‌گیرند و حتی برای آن، فالوور هدیه هم دارند!
اما نکته‌ای که وجود دارد این است که هیچکدام از سایت‌های عرضه‌کننده این امکانات، شماره تماس یا آدرسی از خود ننوشته‌اند و تنها راه دسترسی مشتری بعد از واریز مبلغ، یک آی‌دی تلگرام یا ایمیل است. البته یکی دو موردی هم پیدا می‌شوند که از طریق پیامک، مشتری‌هایشان را پشتیبانی می‌کنند.
معمولا افراد با این تفکر فالوور می‌خرند که یک‌شبه، راه صدساله را بروند تا فروششان بیشتر شود و به سود کلانی برسند و معتقدند کاربران، جذب کانال‌ها یا صفحه‌هایی با فالوور پایین نمی‌شوند. برخی از خریدارهای فالوور که صفحه‌هایشان کاری است هم در فروش یا کسب و کار خود نتیجه خاصی احساس نکرده‌اند و معتقدند بعد از مدتی فالوورهایی که خریده‌اند ریزش داشته است. یکی از آنها به ایسنا می‌گوید: «چند بار برای تبلیغ صفحه‌ام هزینه کردم. حتی فالوور هم خریدم اما نتیجه خاصی نداشت.»
پویا لشگری که لیسانس الکترونیک دارد و در حال حاضر در حوزه آی‌تی با یکی از شرکت‌های اپراتور تلفن همراه کار می‌کند، درباره راه‌های افزایش فالوور به ایسنا می‌گوید: «از چند راه می‌توان فالوورها یا همان دنبال‌کننده‌های صفحه را افزایش داد. در واقع این کار یک قرارداد نانوشته است. برخی تبادل می‌کنند و صفحه یکدیگر را تبلیغ می‌کنند که شخصی است و فردی که فالوورهای زیادی دارد اگر دوست داشته باشد یک صفحه را تبلیغ می‌کند. برخی دیگر هم با ایمیل یا شماره‌های مختلف، اکانت‌های زیادی می‌سازند و با استفاده از آن تعداد دنبال‌کننده‌های یک صفحه را بالا می‌برند در حالی که این اکانت‌ها هیچ فعالیتی ندارند. در واقع این کار به درد کسی می‌خورد که کارش را در اینستاگرام تازه شروع کرده است. روش دیگری که وجود دارد ساخت صفحه‌های تقلبی مختلف به اسم یک برنامه تلویزیونی یا هر چیز پرطرفدار است. افراد هم بدون آنکه صفحه اصلی را از غیر اصلی بررسی کنند، شروع به فالو می‌کنند و این کار موجب میشود ناخواسته تعداد فالوورهای یک صفحه تقلبی هم بالا برود و بعد از مدتی که آن صفحه فروش می‌رود، مطالب دیگری جایگزین میشود. آنهایی هم که فالو کرده‌اند، قطعا یک یا دو صفحه را دنبال نمی‌کنند و صفحه‌های زیادی را هر روزه می‌بینند و اصلا متوجه نمی‌شوند صفحه‌ای که قبلا فالو کرده‌اند اکنون چه محتوایی بارگذاری می‌کند. حتی برخی از صفحه‌هایی که با فالوورهای بالا به فروش می‌رسند، با بارگذاری عکس یا فیلم‌های غیراخلاقی دنبال‌کننده جمع می‌کنند.»
او ادامه می‌دهد: «اگر دقت کرده باشید برخی اکانت‌ها با عکس‌های غیراخلاقی کامنت‌های غیرمرتبطی در صفحه شخصیت‌های معروف یا خبرگزاری‌هایی که دنبال‌کننده زیادی دارند، می‌گذارند و از این طریق فالوور جمع می‌کنند. اکثر این صفحه‌ها هم بعد از مراجعه بسته‌اند و باید درخواست داد تا صاحب صفحه شما را فالو کند. برای افزایش فالوور راه‌های درستی هم وجود دارد و به فعالیت افراد بستگی دارد. مثلا با فالو کردن صفحه‌های مورد علاقه‌تان، اینستاگرام صفحه فرد را به دیگران پیشنهاد می‌کند. صفحه‌هایی که ریپورت‌ها یا گزارش‌های کمی دارند یا زیاد لایو یا همان برنامه‌های زنده را دارند در سرچ‌های اینستاگرام بیشتر دیده می‌شوند.»
لشگری می‌گوید: «بیشتر افرادی که طرفدار شبکه‌های اجتماعی‌اند هم تعداد دنبال‌کننده برایشان مهم است. از طرفی صفحه افراد در شبکه‌های اجتماعی نوعی ویترین برای آنها محسوب میشود بویژه اگر صفحه‌ای باشد که فرد با آن کار می‌کند. افراد هم بعد از ورود به هر صفحه اولین چیزهایی که می‌بینند عکس پروفایل و تعداد دنبال‌کننده‌هاست. این روزها مردم منتظرند یک موضوع عجیب و غریب ببینند تا آن صفحه را فالو کنند و با عکس‌ها و فیلم‌هایی که منتشر میشود سرگرم شوند. از طرفی اینستاگرام منبع خوبی برای کسب درآمد است و برخی سلبریتی‌ها از تبلیغات در این فضا درآمدهای خوبی دارند. چند وقت پیش هم تصاویر برخی از آنها و درآمدهایشان در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد. تبلیغات هم به سفارش‌دهنده بستگی دارد. اگر فرد سلبریتی خودش در تبلیغ حضور داشته باشد، قطعا قیمت هم افزایش پیدا می‌کند. این کار آنقدر پرسود و درآمد است که برخی از آنها مدیر برنامه و تبلیغات دارند! البته برخی از سلبریتی‌ها با خلاقیت و طنازی از این کار پول درمی‌آورند و برای آن زحمت می‌کشند و مثل برخی نیستند که با انتشار مطالب غیراخلاقی فالوور جمع کنند یا از این طریق درآمدزایی داشته باشند. پیش از این اپلیکیشن‌هایی وجود داشتند که از طریق آنها می‌شد شماره‌های مجازی کشورهای مختلف را به صورت رایگان برای خود کرد که این کار بعد از افزایش تقاضا متوقف شد.»
گرچه بعد از فیلترینگ تلگرام خرید و فروش ممبر در این پیام‌رسان بی‌رونق شده اما به نظر می‌رسد تب و تاب خرید و فروش فالوور در اینستاگرام همچنان بالاست و به گفته لشگری حتی برخی از سلبریتی‌ها و بازیگران هم برای این کار تمایل نشان می‌دهند. اما یکی از راه‌های شناخت فالوورهای فیک از اصلی در اینستاگرام تطبیق لایک‌های یک پُست با تعداد فالوورهاست و اصولش این است که از هر ۴۰۰۰ فالوور حداقل ۱۵۰۰ نفر یک پُست را لایک کنند؛ در غیر این صورت فالوورهای صاحب صفحه، تقلبی است.