شیوع کووید 19 هرچند دردسرهای زیادی برای جهان ایجاد کرده و درنتیجه آن، عملاً اقتصاد جهان با بحرانهای جدی مواجه شده اما برند چینی هوآوی از این وضعیت بیشترین بهره را گرفته است؛ برندی که پس از یک دهه موفق شد در بازار فروش تلفن هوشمند از اپل و سامسونگ پیشی بگیرد و صدرنشین شود .ازآنجا که چین زودتر از بقیه کشورهای جهان موفق به ترمیم اقتصاد خود پس از موج گسترده کرونا شد، هوآوی نیز موفق شد رقبای قدرتمندش را پشت سر بگذارد و در سه ماهه دوم سالجاری میلادی بیشترین میزان فروش تلفن هوشمند را به نام خود ثبت کند.
تعبیر یک رؤیا
هرچند پیش از این به نظر میرسید بهدلیل تحریمهای امریکا رؤیای هوآوی برای صدرنشینی هرگز تعبیر نخواهد شد اما پاندمی کرونا، زمینه ساز تحقق این رؤیا شد و عملاً هوآوی به بزرگترین فروشنده تلفن هوشمند جهان تبدیل شد. طبق گزارش محققان کمپانی پژوهشی Canalys، گوشیهای هوآوی برای نخستین بار پس از 10سال موفق شدند اپل و سامسونگ را کنار بزنند. بن استنتون از پژوهشگران ارشد مؤسسه Canalys (یک کمپانی سنگاپوری و از پیشتازان تحقیق در بازار تکنولوژی در جهان که از سال 1998 تاکنون تحقیقات جامع و قابل اعتمادی در این عرصه انجام داده است) معتقد است این، نتیجه شگفت انگیزی است که کمتر تحلیلگری در سال گذشته میتوانست آن را پیشبینی کند و درواقع اگر موضوع شیوع ویروس کووید 19 پیش نیامده بود هوآوی هرگز در جایگاه امروز قرار نمیگرفت. هوآوی با همه قوا از بهبود سریع وضعیت اقتصادی چین در دوران پساکرونا کمک گرفته تا حداقل برای مدتی، سلطان بلامنازع بازار تلفن همراه جهان باشد. طبق این گزارش، چین نخستین کشوری است که درگیر ویروس کرونا شد و بالطبع صنعت تلفن هوشمند آن هم بشدت ضربه دید ولی ازسوی دیگر نخستین کشوری هم به شمار میرود که دوران قرنطینه را پشت سر گذاشته و به وضعیت عادی بازگشته است. ازسوی دیگر توانمندی این کشور در سرعت دادن به ترمیم اقتصاد پساکرونا نسبت به امریکا، اروپا، امریکای جنوبی و هندوستان، هوآوی را بهعنوان کمپانی برتر تلفن همراه چین در وضعیتی مناسب قرار داده است طوری که فاصله یک دهه هوآوی با سامسونگ در بازار فروش برداشته شد و عملاً هوآوی از سامسونگ پیشی گرفت تا تاجدار بازار تلفن همراه شود.
در این گزارش آمده است، درمجموع میزان فروش تلفنهای هوشمند جهان در سه ماهه دوم سال 2020، کاهشی 27درصدی را نسبت به مدت مشابه سال 2019 تجربه کرده است و هر سه برند هوآوی، سامسونگ و اپل بهدلیل شیوع کرونا با کاهش میزان فروش مواجه شدهاند اما این میزان کاهش فروش برای هوآوی کمتر از بقیه بوده است. درحالی که هوآوی در سه ماهه دوم سالجاری 55.8میلیون دستگاه تلفن هوشمند به فروش رسانده که نشان از کاهش 5درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد این رقم برای سامسونگ به 53.7میلیون دستگاه تلفن هوشمند رسیده که نشان میدهد این برند محبوب در جهان با کاهش 30درصدی میزان فروش مواجه شده است. طبق این گزارش، درحال حاضر هوآوی 19درصد سهم فروش را در بازار تلفن هوشمند جهان به خود اختصاص داده درحالی که سهم سامسونگ از این بازار بهدلیل شیوع کرونا و از دست رفتن بازارهای کلیدی این برند ازجمله هندوستان، برزیل، بخشهایی از اروپا و امریکا تنها 17درصد است و این موضوع حتی بر میزان فروش سری گلکسی S20 نیز تأثیر گذاشته است.
یک نقطه عطف متزلزل
اما آیا هوآوی میتواند برای مدتی طولانی در این جایگاه باقی بماند و همچنان به پیشتازی خود در بازار تلفن هوشمند جهان ادامه دهد؟ تحلیلگران معتقدند پیشبینی وضعیت بازار تلفن هوشمند در سالجاری چندان راحت نیست و تا زمانی که درمان مناسب یا واکسن مؤثر علیه کووید 19 عرضه نشود نمیتوان اظهارنظر قطعی داشت. اما همگی متفق القول بر یک موضوع تأکید دارند و معتقدند هوآوی برای مدت زیادی درجایگاه نخست باقی نمیماند و دیر یا زود باید این صدرنشینی را فراموش کند. با این حال این پیشگامی، یک نقطه عطف برای این کمپانی چینی محسوب میشود که بشدت تحت فشار امریکا قرار دارد و دامنه این تحریمها به تبعیت از امریکا به سایر کشورها نیز کشیده شده است. یکی از مواردی که تحلیلگران بهعنوان دلیل موقتی بودن صدرنشینی هوآوی عنوان میکنند این است که تحریمهای امریکا در تجارت بینالمللی هوآوی تأثیرگذار بوده و این برند را مجبورکرده بیشتر بر بازار داخلی چین تمرکز کند. فروش تلفنهای هوشمند برند هوآوی در بازارهای خارج از چین در سه ماهه دوم سالجاری میلادی کاهشی 27درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است در حالی که این برند در بازار داخلی چین نه تنها با رکود یا کاهش فروش مواجه نشده بلکه رشد 8درصدی فروش را هم تجربه کرده است. هوآوی 70درصد از فروش بازار چین را به خود اختصاص داده درحالی که سهم سامسونگ از این بازار تنها یک درصد بوده است. میزان فروش سامسونگ در سایر بازارهای دنیا ازجمله برزیل، هند و اروپا و امریکا که از کرونا بشدت تأثیر گرفته و ضربه خوردهاند هم وضعیتی بهتر ازاین ندارد. «مو جیا» یکی از تحلیلگران مؤسسه Canalys معتقد است ماندگاری در این رده کار چندان راحتی برای هوآوی نخواهد بود و ماندن در بازار چین هم نمیتواند ضامن موفقیت دائمی هوآوی باشد.
دردسرهای هوآوی
با افزایش تنشهای تجاری امریکا و چین و اعمال تحریمهای جدید علیه هوآوی، این برند نه تنها در بازار امریکا جایی ندارد بلکه بهدلیل ممانعت از بهره گرفتن از سیستم عامل اندروید و سرویسهای مختلف گوگل، با وجود صدرنشینی امروزش همچنان در انتظار کاهش فروش 20درصدی محصولاتش به سر میبرد و میداند که این وضعیت، موقتی است. با اینکه هوآوی سیستم عامل HarmonyOS را بهعنوان نمونه بومی رونمایی کرد اما بهدلیل برتری اندروید در جهان، به نظر نمیرسد این سیستم عامل شانس زیادی برای هوآوی به همراه بیاورد. این برند مطرح چینی همچنین اپ استور و اکوسیستم ویژه و منحصربهفرد خود را توسعه داده اما قطعاً در خارج از مرزهای چین کاربران به گوشیهایی بدون سرویسهای گوگل ازجمله گوگل درایو، گوگل مپ، یوتیوب، جیمیل و… چندان روی خوش نشان نمیدهند.
امریکا همچنین به هوآوی اجازه نمیدهد از تراشههای کمپانی تایوانی TSMC -که بزرگترین تولیدکننده تراشه در جهان محسوب میشود – در محصولاتش استفاده کند و همین موضوع هم هوآوی را بویژه برای ساخت گوشیهای پرچمدارش با دردسرهای جدی مواجه کرده است. تحلیلگران معتقدند با توجه به مجموع این موارد انتظار نمیرود هوآوی بتواند مدت زیادی بر این مسند تکیه بزند مگر اینکه تحریمهای امریکا به نوعی برداشته شود. یکی دیگر از مواردی که پژوهشگران مؤسسه Canalys به آن اشاره کردهاند احتمال خطر از ناحیه شیائومی است. به گفته تحلیلگران ازآنجا که هوآوی سالانه 6میلیارد دلار در حوزه پژوهش و تحقیقات تلفن همراه هزینه میکند و این رقم بالاتر از هزینه تحقیقات سایر برندهاست، باید مراقب رقیب خود شیائومی هم باشد، چراکه هوآوی بهدلیل نداشتن سرویسهای گوگل نمیتواند بازارهای خارجی را چندان پوشش دهد اما شیائومی فعلاً این مشکل را ندارد و برخی هم احتمال میدهند که شیائومی بتدریج میتواند مشتریهای بالقوه هوآوی را در جهان جذب خود کند.
امیدهای بربادرفته هوآوی در فناوری5G
مشکلات هوآوی فراتراز این موارد است؛ بهعنوان مثال رویترز در گزارشی آورده است آخرین تحریمها و محدودیتها علیه هوآوی، این کمپانی را با ضرر 25میلیارد دلاری مواجه خواهد کرد.هرچند این کمپانی چشم امید فراوانی به تجهیزات5G داشت اما امریکا برای دسترسی این کمپانی به تراشههای مورد نیاز موانعی ایجاد کرده و همراه کردن متحدانش برای استفاده نکردن از این تجهیزات هم خود مزید بر علت شده است. ازسلسله کشورهایی که همکاری خود درزمینه تجهیزات5G را با هوآوی قطع کردند میتوان به بریتانیا اشاره کرد که ماه قبل اعلام کرد این عدم همکاری تا سال 2027 ادامه خواهد داشت؛ موضوعی که هوآوی را بشدت ناامید کرد. امریکا هوآوی را متهم کرده که از تجهیزات ارتباطی خود برای جاسوسی از مردم امریکا و سایر کشورها و کمپانیها بهره میگیرد و از سال 2012 بسیاری از کمپانیهای امریکایی از استفاده تجهیزات ارتباطی این شرکت چینی منع شدند. درسال 2019 بعد از فرمان دونالد ترامپ هوآوی در لیست سیاه امریکا قرار گرفت و این ممنوعیت فعلاً تا سال 2021 ادامه دارد. البته هوآوی همه این اتهامات را رد کرده و هرگونه همکاری با دولت چین برای جاسوسی را انکار کرده است.