توسعه کیفی ارتباطات؛ الزام شرایط پیش‌رو
نگاهی به آمار مقایسه‌ای شاخص‌های ارتباطی و فناوری اطلاعات بخش، نشان از جهشی صعودی دارد که اعداد آن حداقل در بازه زمانی ۵ ساله رشدی چشمگیر داشته است. با افزایش مشترکین تلفن همراه از ۷۰ میلیون نفر در سال ۹۵ به ۱۲۱ میلیون نفر در سال ۹۹، ضریب نفوذ ۱۴۴ درصدی تلفن همراه در کشور رقم خورده است. با ارتقای شبکه اپراتورهای تلفن همراه به نسل سه و چهار و ارایه خدمات داده تلفن همراه بر بستر گوشی‌های هوشمند، مشترکین پهن باند سیار نیز در میان آمار و اطلاعات حوزه ICT جایی برای خود باز کرده و تعدادشان از ۳۳ میلیون نفر در سال ۹۵ به ۷۳ میلیون نفر در سال جاری رسیده است و در کنار مشترکین پهن باند ثابت ضریب نفوذ ۹۸ درصدی اینترنت پهن باند را رقم زده‌اند.
تعداد روستاهای دارای پوشش شبکه ملی اطلاعات از ۲۵ هزار روستا در سال ۹۵ به ۵۴ هزار روستا در سال ۹۹ رسیده و ۹۴ درصد از جاده‌های اصلی و فرعی کشور تحت پوشش تلفن همراه قرار گرفته‌اند.
تغییر این آمار و ارقام نشان از تحقق هدف توسعه کمی و پوشش سراسری ارتباطات در چند سال گذشته دارد روندی که اکنون یا (در یکسال گذشته) با اشباع بازار، حرکتی آهسته به خود گرفته است و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی را بر آن داشته همزمان با در هم تنیدگی بیشتر ارتباطات و فناوری اطلاعات با زندگی روزمره مردم با تغییر رویکرد توسعه کمی به توسعه کیفی، اولویت‌های دیگری را برای خود ترسیم کند. توسعه‌ای که شفافیت، افزایش کیفیت سرویس¬ها، پاسخگویی مطلوبتر به مردم از الزامات آن است. بر همین اساس سامانه‌هایی چون "دسترسی پهن باند ثابت خانگی (XDSLPULS.ir)" و "نت‌سنج پلاس (netsanjplus) "، راه‌اندازی شد تا بتواند به مشترکان حق انتخاب بیشتری بدهد و با امکان مشاهده و ارزیابی مقایسه‌ای کیفیت سرویس اینترنت، نحوه پشتیبانی و وضعیت پوشش اپراتورها، نقش آنها را در نظارت بر ارایه‌دهندگان خدمات حوزه ICT پُر رنگتر کند. درکنار بازنگری در فرایندهای سامانه ثبت و پاسخگویی به شکایات مردمی ۱۹۵ و کاهش مدت زمان رسیدگی به شکایات از ۱۸ به ۴ روز در طول ۴ سال گذشته، "کمیته عالی حفاظت از حقوق مصرف کننده" در تیرماه سال ۹۸ ایجاد شد تا به درخواست¬های تجدید¬نظر شاکیان حوزه ICT در سامانه ۱۹۵ رسیدگی شود.
اجرایی کردن رمز یکبار مصرف برای احراز هویت کاربران در هنگام خرید یا فعال‌سازی سیمکارت، الزام قانونی اپراتورها به ارایه خدمات ارزش افزوده در قالب بسته‌های اعتباری، پیش‌بینی کدهای دستوری مختلف در جهت غیر فعال‌سازی مصرف آزاد اینترنت و دریافت صورتحساب کارکرد خطوط تلفن ثابت، راه‌اندازی سامانه ارزیابی و رتبه‌بندی دفاتر پیشخوان خدمات دولت و ICT روستایی و …. از دیگر اقداماتی است که در یکسال گذشته در راستای ایجاد شفافیت در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات و تقویت فضای رقابتی سالم بین اپراتورها انجام شده تا خدمات حوزه ICT با کیفیت بهتر به کاربران ارایه شده و زمینه سوء استفاده احتمالی متخلفین را کاهش دهد.
با توجه به شیوع ویروس کرونا، نقش شبکه ملی اطلاعات در زیرساخت‌های کشور از جمله زیرساخت‌های مورد نیاز آموزش بسیار پُر رنگ شده است. در همین راستا توسعه دسترسی در حوزه پهن باند ثابت شبکه ملی اطلاعات در دستور کار جدی این سازمان برای یکسال آینده است.
کشورمان ایران در این برهه بیش از هر زمان دیگر شاهد اثرات منفی اقتصادی تحریم¬های ظالمانه‌ای است که بر ما تحمیل شده؛ شرایطی که عرصه را بر فعالان بازار ICT تنگتر کرده و هزینه‌های ارایه سرویس کیفی را افزایش داده است. اما از سوی دیگر همت و تلاش ما را بعنوان بخشی از بدنه دولت در به کارگیری ظرفیت‌ها و توانمندیهای داخلی نیز بالاتر برده است. امید که همه دست‌اندرکاران امور همچون گذشته از این گذر تاریخی سربلند بیرون رفته و برگ دیگری از تاریخ این مرز و بوم با دستاوردهایی ماندگار ورق بخورد.