زیرساختی که راه عبور از تحریم را هموارتر ساخت
در هفت سالی که گذشت اقداماتی اساسی در زمینه توسعه زیرساخت‌های ارتباطی به انجام رسید و دسترسی میلیون‌ها نفر به اینترنت پر سرعت و تلفن همراه مهیا شد.
دولت در هفت سال گذشته، دستاوردهای چشمگیری را در عرصه فناوری ارتباطات و توسعه فناوری‌های اطلاعاتی ارتباطی به دست آورده است. این تلاش‌ها باعث شده است تا اینترنت پرسرعتی که پیش از روی کار آمدن دولت یازدهم، دُر گرانبهایی بود و تنها عده‌ای محدود از آن برخوردار می‌شدند، راه خود را حتی به روستاهای دورافتاده باز کند. در نتیجه همین اقدامات بود که اکنون روستاهای دورافتاده کشور می‌توانند از امکاناتی برخوردار باشند که در شهرهای بزرگ نیز به چشم می‌خورد.
اقدامات دولت در زمینه توسعه شبکه تلفن همراه کشور نیز شایسته تقدیر است. سیم کارت‌هایی که قیمتی نجومی داشتند و تنها قشر بالا و متوسط جامعه، آن هم تنها با حضور در صف‌های طولانی، قادر به تهیه آن بودند، بسیار ارزان و در دسترس شده‌اند. با توسعه شبکه تلفن همراه و افزایش فعالیت اپراتورها، تلفن همراه اکنون به ضریبی نفوذی معادل ۱۴۴ درصد جامعه دست یافته است و به صورت متوسط، هر ایرانی صاحب ۱.۵ سیم کارت تلفن همراه است. توسعه شبکه آنتن‌های تلفن همراه در کشور نیز چشمگیر بوده است. جاده‌هایی که اغلب نقاط کور آنتن‌دهی تلفن همراه تلقی می‌شدند، امروز تا ۹۴ درصد زیر پوشش تلفن همراه رفته‌اند و تلفنی‌های همراهی که به دشواری خدمات اینترنت را مخاطبان خود ارائه می‌دادند، پس از توسعه فناوری‌های نسل سوم و چهارم، اکنون آماده ورود به دوره نسل پنجم شده‌اند. نکته جالب توجه آن است که حتی تحریم‌ها نیز نتوانستند راه دولت برای افزایش ضریب نفوذ تلفن همراه متوقف کننده و ۳۰ درصد از این افزایش ضریب نفوذ، متعلق به سه سال گذشته است که کشور با تحریم مواجه بوده است.
اعداد و ارقام گویای اقدامات اساسی دولت در بخش گسترش شبکه‌های فناوری اطلاعات است. بطور مثال در سال ۱۳۹۲، ضریب نفوذ اینترنت در کشور معادل ۳۱.۴ درصد بود. اما این عدد امروز غیرقابل مقایسه با گذشته است. ضریب نفوذ کلی اینترنت پهن باند در کشور در سال ۱۳۹۹ و بر طبق آخرین آمار «سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی» به ۹۸.۳۳ درصد و ضریب نفوذ اینترنت پرسرعت سیار به ۸۷.۲۸ درصد رسیده است. این اعداد نشان از آن دارد که بخش اعظم جامعه ایرانی، امروزه به اینترنت پر سرعت دسترسی دارد و می‌توانند از امکانات آن بهره‌مند شوند. گسترش ضریب نفوذ اینترنت در ایران، تنها به شهرهای بزرگ محدود نشده است. دولت یازدهم و دوازدهم توانسته است این نفوذ را در روستاها نیز گسترش دهد. بنابر آمار رسمی، در حالی که در سال ۱۳۹۲ کمتر روستایی در کشور به اینترنت پهن دامنه متصل بود، تعداد روستاهایی دارای دسترسی به اینترنت پرسرعت تا سال ۱۳۹۸ به ۳۰۷۷۹ روستا رسیده است.
اما گسترش اینترنت پهن دامنه و افزایش ضریب نفوذ تلفن همراه، تنها اقدامات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت تدبیر و امید نبوده است. اکنون طرح‌های بزرگ دیگری همچون گسترش اتصال مدارس کشور به شبکه اینترنت به ۹۵ درصد، راه‌اندازی نخستین منطقه آزاد ICT کشور تا آذرماه، راه‌اندازی گیت‌هاب‌های ایرانی در آینده نزدیک، رونمایی از اَبَر رایانه «سیمرغ» تا پایان سال جاری و اجرای گسترده طرح‌های فیبر نوری، از جمله دیگر برنامه‌های در حال اجرا در بخش توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور بوده است. همچنین به گفته «محمدجواد آذری جهرمی» بخش عمده‌ای از مسئولیت‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حوزه زیرساخت ارتباطی شبکه ملی اطلاعات انجام شده است؛ مسئله‌ای که دغدغه رهبر انقلاب و سایر مسئولان اجرایی است.
به رغم وجود تحریم‌های یکجانبه آمریکا، امسال نیز سالی بود که زیرساخت‌های فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی توسعه بیش از پیشی پیدا کردند. افتتاح مرکز داده اقماری شبکه ملی اطلاعات، خدمات ابر سراسری، تلاش برای تحقق شعار هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی، اتصال هزار روستای بالای ۲۰ خانوار دیگر به شبکه ملی اطلاعات، اجرای فاز اول توسعه چهار میلیون VDSL و یک‌میلیون پورت FTTH ، رونمایی از مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات، توسعه سرویس NTP شبکه ملی اطلاعات، توسعه VDSLو پروژه DNS، تنها بخشی از دستاوردهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در سال جدید بود.
در نتیجه همین دستاوردهای گسترده بوده که ده‌ها شرکت دانش‌بنیان در هفت سال گذشته پا به عرصه وجود گذاشته‌اند. بطور حتم بسیاری از فعالیت‌ها در کشور همچون توسعه درگاه‌های تجارت الکترونیک، توسعه بانکداری الکترونیک، گسترش شبکه تاکسی‌های اینترنتی، گسترش شرکت‌های فعال در حوزه سرگرمی و پخش سینمای خانگی، فعالیت گسترده شهروندان در کسب و کارهای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، رونق خرید و فروش سهام در بورس و ده‌ها فعالیت دیگر به خصوص در شرایط تحریمی بدون این زیرساخت‌ها هرگز ممکن نبود.
اقدامات دولت یازدهم و دوازدهم در بخش فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی و توسعه زیرساخت‌های این بخش، نشان از اراده دولتی دارد که تمام تلاش خود را برای رفع نیازهای مردم به کار گرفته است و به افق‌های بلند پیش رو نگاه می‌کند. به رغم آن که دولت در سال پایانی فعالیت خود قرار دارد، اما هم اکنون ده‌های طرح دیگر در دست اجرا و بطور حتم دولت قادر است موفق‌تر از گذشته به راه خود ادامه دهد و شبکه ملی اطلاعات و بخش فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی را توسعه دهد.