آمریکا از دلار به عنوان سلاحی در سیاست خارجه خود استفاده میکند و قدرت این سلاح در گرو میزان استفاده از آن است؛ اما رمزارزها تهدیدی برای این مسئله محسوب میشوند و شاید پکن بتواند به عنوان پیشتاز در این زمینه کنترل ساختار مالی جهان را به دست گیرد.
به نقل از پایگاه خبری آسیای جنوبی، آمریکا بیش از پیش برای تهدید و فشار بر دیگر کشورها به استفاده از قدرت اقتصادی خود روی آورده است. برای مثال فشار شدید اقتصادی آمریکا بر ایران باعث رکود عمیق اقتصادی شده است، اقدامی که دولت ترامپ از آن به عنوان کارزار «فشار حداکثری» یاد میکند.
بازده این تحریمهای اقتصادی به چندین فاکتور مهم بستگی دارد و مهمترین آنها جایگاه حفظ نقش حداکثری دلار به عنوان ارز ذخیره در جهان و البته توانایی واشنگتن در کنترل جریان پرداختیها است.
بسیاری از کشورها ازجمله ایران، چین و روسیه در پاسخ به این نقش پررنگ دلار در سیستم مالی جهان به دنبال جایگزینی برای آن هستند. اما به نظر میرسد که برای این راه حل به یک بانک مرکزی یا ارز رایج دیگری روی نیاوردهاند؛ رشد پذیرش رمزارزها و توسعه سیستمهای بلاکچین تهدیدی برای هژمونی دلار محسوب میشود.
ونزوئلا که شدیدا تحت تحریم آمریکا قرار دارد در فوریه سال ۲۰۱۸ تلاش کرد رمزارزی را برای مقابله با تورم شدید ناشی از تحریمها صادر کند. البته رمز ارز پترو که با پشتوانه نفت صادر شد به شدت شکست خورد اما این تجربه توجه دیگر کشورها را به صدور رمزارز ملی جلب کرد. همان سال ایران نیز اعلام کرد که قصد دارد با صدور رمزارز ملی یک زیرساخت مالی تازه بدون وابستگی و نفوذ تحریمهای آمریکا تشکیل دهد.
ایران به سرعت در این زمینه پیشرفت کرد. در ژانویه سال گذشته این کشور چارچوب قانونی «نسخه ۰.۰» را ارائه کرد که رمزارزهای بینالمللی را به رسمیت شناخته و معامله آنها را مجاز میداند اما استفاده از آنها برای پرداختهای داخلی را ممنوع کرده است. اوایل امسال قانونگذاران ایرانی فروش مجوزهای استخراج رمزارز را قانونی اعلام کردند و بیش از هزار مجوز از سوی وزارت صنعت صادر شد و بسیاری از این مجوزها به شرکتهای بینالمللی از جمله شرکتهای ترکیهای اعطا شد.
در ماه آوریل شرکت ترکیهای آیماینر پروژه مزرعه استخراج رمز ارزی را با ۶ هزار دستگاه و با هزینه ۷.۳ میلیون دلار در منطقه سمنان آغاز کرد. این حجم از سرمایهگذاریها نشان دهنده پتانسیل بالای این صنعت است که پیش بینی شده تا ۸.۵ میلیارد دلار برای اقتصاد ایران ارزش به دنبال داشته باشد.
پکن مسیر متفاوتی را پیش گرفته است. چین در حال حاضر بیش از نیمی از توان استخراج رمزارزها در جهان را تامین میکند. با اینکه پکن دومین قدرت اقتصادی جهان است اما یوان هنوز به حدی که باید معامله نمیشود و این مسئله برای سلطه چین خطری جدی است. در عین حال روی آوردن چین به یک رمزارز ملی میتواند مشکلی جدی برای آمریکا ایجاد کند.
حجم بازار داخلی چین، شهرت فراوان پرداخت موبایلی در چین و البته غلبه این کشور بر بازار جهانی ممکن است به پذیرش سراسری «رمزارز یوان» منتهی شود.
چین مطمئنا با چنین ابزاری میتواند الگوی مخارج شهروندان و الگویهای ناهنجار را زیر نظر داشته باشد. درنتیجه قانونگذاران چینی ابزار دیگری برای مبارزه با صنعت بانکداری سایه که بالغ بر ۸.۴ تریلیون دلار ارزش دارد، در اختیار خواهند داشت و به شدت اقتصاد را کنترل خواهند کرد.
از طرف دیگر ایران نیز قصد دارد به جای استفاده داخلی از ارزهای دیجیتال که باعث ناپایداری اقتصاد آن خواهد شد، از رمزارز خود در بازار جهانی انرژی استفاده کند.
آمریکا برای ادامه سلطه دلار بر بازار جهانی باید فورا در زمینه دلار دیجیتال گامهای لازم را بردارد اما تا به امروز هنوز تلاشهای لازم صورت نگرفته است و حتی بحث درمورد مجاز دانستن ارز دیجیتال نیز هنوز ادامه دارد.
تا به اینجای جنگ تجاری بیشتر توجهات روی هواوی متمرکز بوده است اما مسئله مهمتر کنترل ساختار مالی جهان است زمینهای که چین تا امروز در آن پیشتاز است.