حدود سه روز به پایان مهلت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به ۵ کسبوکار فعال در حوزه تجارت الکترونیکی برای حذف کالاهای قاچاق از روی پلتفرمهایشان باقیمانده است. چهارشنبه هفته گذشته ستاد به این کسبوکارها فرصت یک هفتهای داده بود تا کالاهای قاچاق خود را از روی سایت حذف و امکان شناسایی کالای قاچاق را روی پلتفرمهای خود فراهم کنند در غیر اینصورت این سایتها فیلتر خواهند شد. در نگاه اول به نظر میرسد این کسبوکارها چنین سیستمی را راهاندازی نکردهاند یا سیستمشان مورد تایید ستاده نبوده؛ اما آنها اعلام کردند که پیشتر هم سیستم ثبت آگهی و فروش اجناس با شناسه کالای معتبر را راهاندازی کرده بودند و کالاهای قاچاق را هم از روی سایتشان حذف کردهاند و تنها در این دوره زمانی باید مشکلات فنی و چند مورد جزئی برای بهبود سیستم را رفع کنند.
در جلسه دوم مهرماه، ستاد مرکزی ستاد مبارزه با کالای قاچاق و ارز به دیوار، شیپور، ایسام، ایمالز و ترب برای حذف کالاهای قاچاق از روی پلتفرمها و همچنین امکان تعریف شناسه کالا روی بسترهایشان یک هفته فرصت داده بود.
پیش از این به کسبوکارهای آنلاین تا ۱۰ مرداد فرصت داده شده بود تا براساس دستورالعمل «دریافت شناسه برای کالای لوازم خانگی موجود در بازار و انبارها» امکان شناسایی کالای قاچاق از غیر قاچاق را در زیرمجموعه خود فراهم کنند.
حالا دراین مورد علی واثقی، مدیرعامل ایمالز، موتور جستوجوی کالا، در گفتوگو با پیوست اعلام کرد که مشکل سایت ایمالز تبلیغ سایت بانهای بود و آنها همان روز این بنر را حذف کردند. او گفت: «ما پس از پایان مهلت اولیه، سیستم خود را پیادهسازی و آگهیهایی که شناسه معتبر نداشتند را غیرفعال کرده بودیم؛ اما مشکل ما یک بنر در سایت بود که تبلیغ یک سایت بانهای را میکرد. ما هم این بنر را همان روز حذف کردیم.»
او ادامه داد: «برای اینکه از زیرساختهای خود برای حذف کالای قاچاق از روی بستر خود مطمئن شویم، در این چند روز همکارانمان دوباره سایت را بررسی کردند تا اگر موردی بود حذف کنند و البته موارد خاصی نیز وجود نداشت. برخی از فروشندگان هم شناسه کالا را به اشتباه وارد کرده بودند که با کمک تیم ما مسائل حل شد.»
به گفته واثقی، پس از راهاندازی سیستم و عدم ثبت آگهیها بدون شناسه کالا، ۳۰ درصد کالاها روی سایت به عنوان کالای موجود ثبت شد و ۷۰ درصد کالاها را یا خودشان حذف کردند یا فروشندگان دیگر نتوانستند بدون شناسه کالا اجناس خود را ثبت کنند.
فرایند ماشینی را به فرایند انسانی تبدیل کردیم
ایسام از دیگر سایتهایی بود که از فرصت یک هفتهای برای برطرف کردن زیرساختهای لازم برای حذف کالای قاچاق برخودار شده بود. سام مدنپور، مدیرعامل این سایت با اعلام اینکه آنها پیشتر این سیستم را راهاندازی کرده بودند به پیوست، گفت: «هر فروشندهای که میخواهد کالای خود را در ایسام ثبت کند، باید در بخش مشخصی شناسه کالای دستگاه خود را وارد کند، شناسه کالا به صورت خودکار در وبسرویس ستاد، استعلام میشود. البته در این مرحله کالا تایید نمیشود و در لیست انتظار قرار میگیرد تا اپراتور انسانی به صورت دقیق شناسه را با برند و مدل مطابقت دهد و بعد کالا تایید و منتشر میشود. تقریبا با این روش خطا به صفر میرسد.» او تاکید کرد که برای اجرایی شدن این فرایند اپراتورهای انسانی خود تقریبا چهار برابر کردهایم.
او با اشاره به اینکه پیش از آن تطابق شناسه با مدل و برند به صورت اتوماتیک انجام میشد و الان نیروی انسانی این تطبیق را انجام میدهد افزود: «ما در ایسام تمام فروشندگانی که به لحاظ گمرکی مشکل داشتند، مانند فروشندگان بانه و بوشهر و زاهدان را از لیست فروشندگان حذف کردیم.» او ادامه داد: «در این مدت تقریبا ۳ هزار فروشنده را غیرفعال و ۳۰ هزار کالا را از روی بستر ایسام حذف کردیم.»
مدنپور در مورد اینکه چرا ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به آنها فرصت یک هفتهای داد، گفت: «در جلسهای که با ستاد داشتیم این موضوع مطرح شد که در وب سرویسی که استعلام میگرفتیم، یکسری مشکلات فنی وجود داشت و خیلی دیر پاسخگو بود. یکسری ابهاماتی هم در خصوص اینکه کدام کالاها شامل درج شناسه کالا میشوند و کدام کالاها شامل چنین شناسهای نمیشوند، وجود داشت. بانک اطلاعاتی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تکمیل نیست، البته ستاد سعی کرده تا این بانک را تکمیل کند.» به گفته مدنپور، آنها مشکلات خود را با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز حل کردهاند و حالا میتوانند این تضمین را بدهند که دیگر کالای قاچاقی در ایسام وجود ندارد.
مشتریان سیستم را دور میزنند
سایت شیپور، پلتفرم آنلاین نیازمندی هم پیش از این اعلام کرده بود که سیستم سازوکار ثبت آگهی لوازم خانگی با شناسه کالا معتبر را راهاندازی کردهاند. حال نیما اشرفزاده، مدیراجرایی شیپور در گفتوگویی با پیوست با تاکید براینکه این سیستم راهاندازی شده است، عنوان کرد که در جلسه با ستاد چند مورد را برای بهبود سیستم بیان کردند.
او در این مورد گفت: «به ما گفتند که برند را با شناسه تطبیق دهیم. چون یکسری مشتریان ما سیستم سایت را دور میزنند و شناسه کالای دیگر را وارد میکردند. الان تقریبا اقدامات لازم برای سیستم جدید انجام شده است. این سیستم جدید نسبت به سیستم پیشین در بحث درج شناسه کالا سختگیرانهتر است.»
او افزود: «البته همچنان معتقد هستیم در حوزه نیازمندیهای آنلاین راهاندازی این سیستم بسیار دشوار است چون مشتریان راههای بسیاری برای دور زدن این سیستم دارند. دور زدن آنها باعث دردسر ما میشود و هرزمان باید نظارت و دقت خود را افزایش دهیم.»
اشرفزاده با اشاره به اینکه با اجرایی شدن این کنترلها میزان آگهیهای آنها کاهش یافته است گفت: «پیش از این در دستهبندی لوازم خانگی در بخش وسایل برقی خانه و آشپزخانه بیش از ۴۰ هزار آگهی داشتیم و پس از اجرای یک سری تغییرات تعداد این آگهیها به ۱۸ هزار کاهش یافت و در شرایط فعلی نیز از ۱۸ هزار آگهی به ۱۴ هزار آگهی رسیدیم و باقی آگهیها را حذف کردیم.» او ادامه داد: «ما منتظر بودیم تا اعتبار آگهیهایی که شناسه کالا ندارند، به پایان برسد تا بهصورت خودکار از روی سیستم حذف شوند اما از ما خواستند پیش از پایان اعتبار، آنها را حذف کنیم و ما نیز آنها را حذف کردیم.»