ژاپن استفاده از تلفن همراه در پیاده‌روها را ممنوع کرد
برای نخستین بار در جهان، مقامات شهر «یاماتو» در ژاپن قانونی را وضع کردند که به موجب آن استفاده از تلفن همراه هنگام پیاده روی در خیابان‌ها ممنوع است. گردشگرانی که این روزها به شهر یاماتو سفر می‌کنند، هنگام پیاده شدن از ایستگاه قطار این شهر تابلوهای بزرگی را پیش روی خود می‌بینند که روی آن در مورد ممنوعیت جدید استفاده از تلفن همراه خبر داده است. روی این تابلوها نوشته شده «استفاده از تلفن همراه در تمام مسیرهای پیاده روی اطراف جاده‌های عمومی، میادین و پارک‌های محلی ممنوع است» و در حالی که تنها مدت کوتاهی از زمان اجرای این قانون در شهر یاماتو می‌گذرد، شهروندان از آن استقبال کرده‌اند.
این طرح ابتکاری همان اتفاقی است که مقامات محلی با خوشحالی از آن یاد می‌کنند و در کنفرانس‌های مطبوعاتی اخیر اعلام کردند اجرای آن برای دیگر شهرها هم مورد نیاز است. ژاپنی‌ها می‌گویند طرح جدید به مردم کمک می‌کند با خیال راحت در خیابان‌ها حرکت کنند و از فضای پیرامون خود لذت ببرند ولی چرا یاماتو قصد دارد رفتار ساکنان خود را تغییر دهد و این اتفاق چه مزایایی به همراه خواهد داشت؟
این جا موبایل ممنوع
این روزها خیابان‌های ژاپن تعداد زیاد افرادی را در خود جا داده است که با سرهای خمیده به سمت گوشی تلفن همراه مشغول پیاده روی هستند و در بسیاری از موارد هنگام عبور از خیابان توجهی به علائم رانندگی ندارند. به همین خاطر در بسیاری از خیابان‌های اصلی شهرهای بزرگ ژاپن تابلوهایی با علامتگذاری مخصوص نصب شده است. این تابلوها که با رنگ سبز و قرمز مشخص شده‌اند پیاده‌روها را به دو قسمت تقسیم می‌کنند. در یک قسمت از پیاده‌رو کلمه sumãtofon به معنی «تلفن همراه» و با رنگ قرمز نوشته شده است که نشان می‌دهد افرادی که قصد دارند حین راه رفتن در گوشی خود گشت و‌گذار کنند باید از این قسمت پیاده‌رو حرکت کنند. در بخش دیگر کلمه aruki به رنگ سبز و به معنی «راه رفتن» نوشته شده است که نشان می‌دهد افراد بدون داشتن تلفن همراه در دست، بهتر است از این قسمت عبور کنند ولی شرایط در شهر یاماتو به گونه‌ای دیگر تعریف شده است.
ژانویه امسال مقامات «یاماتو» مطالعه‌ای را در مورد دو مکان شلوغ در این شهر انجام دادند و متوجه شدند 12 درصد از شش هزار عابر پیاده ثبت شده در این اماکن، هنگام راه رفتن تلفن همراه خود را در دست دارند و در حال تماشای نمایشگر دستگاه موبایلی هستند.
«ساتورو اوهیکی» شهردار یاماتو به‌عنوان مهم‌ترین شخصی که قانون جدید را به تصویب رساند طی یک کنفرانس مطبوعاتی در این خصوص گفت: «این اتفاق بسیار خطرناک است. ایده اولیه برای تقسیم‌بندی پیاده‌رو کارآمد بود، ولی هم اکنون نیازمند آن هستیم که به‌صورت کاربردی‌تر عمل کنیم. چندی پیش طرح اولیه برای ممنوعیت استفاده از تلفن همراه در پیاده‌روها را مطرح کردیم. در نظرسنجی‌های بعدی مشخص شد هشت نفر از هر 10 شهروند یاماتو از این ایده حمایت می‌کنند و بنابراین تصمیم نهایی بر آن شد که استفاده از گوشی هنگام پیادهروی ممنوع شود.»
در نخستین روزهای اجرای قانون ممنوعیت استفاده از گوشی هنگام پیادهروی، این شهر تعداد معدودی از مأموران با جلیقه‌های ویژه را در اختیار گرفت تا تابلوهای هشدار دهنده برای عدم استفاده از موبایل را در دست بگیرند و توضیحات لازم را در اختیار شهروندان بگذارند. این افراد همچنین لوح‌های فشرده حاوی قوانین جدید را در اختیار مردم قرار دادند. با وجود این، هم اکنون که همه‌گیری ویروس کرونا مردم را نگران کرده است مدیران این شهر به‌دنبال نیروهای متخصص می‌گردند تا ضمن اعلام توصیه‌های بهداشتی، موارد لازم برای عدم استفاده از گوشی هوشمند را هم به آنها گوشزد کنند.
البته باید توجه داشت که پیش از این هم شهرهای دیگر برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، محدودیت‌هایی را برای استفاده از تلفن همراه حین پیادهروی اعمال کرده بودند. به‌عنوان مثال مدیران شهر ایلسان کره جنوبی به تازگی چراغ‌های چشمک‌زن و پرتوهای لیزری را در گذرگاه‌های جاده‌ای نصب کرده‌اند که در مورد استفاده از موبایل در فضاهای شلوغ هشدار می‌دهد. در شهر چونگ‌کینگ چین نیز برای افرادی که مشغولیات زیادی با گوشی خود دارند مسیرهای ویژه در نظر گرفته شده است و برخی کشورهای غربی هم گام‌هایی در این زمینه برداشته‌اند. در هاوایی امریکا جایگاه‌های ویژه در اماکن شلوغ نصب شده است که افراد با تلفن همراه خود می‌توانند بدون هرگونه نگرانی در آن بنشینند ولی شهر یاماتو به شهروندان خود اعلام کرده است که اجازه استفاده از گوشی در مسیرهای پیادهروی را ندارند و البته در فاز نخست اجرای این قانون هیچ گونه جریمه‌ای برای افراد متخلف در نظر گرفته نشده است.
معتادان موبایلی
سازمان بهداشت جهانی (WHO) براساس آخرین بررسی‌های خود تخمین زده است که استفاده از تلفن همراه احتمال بروز حوادث رانندگی را چهار برابر افزایش می‌دهد. مقامات بلندپایه در استرالیا نیز اعلام کردند 9 درصد از تمام تصادفات جاده‌ای منجر به مرگ به‌دلیل حواس پرتی راننده و استفاده همزمان از تلفن همراه رخ می‌دهد. در کشور ژاپن نیز شرکت مخابراتی «ان‌تی‌تی دوکومو» در یک مطالعه مجزا به این نتیجه رسید که عابران پیاده، هنگام خیره شدن به نمایشگر تلفن همراه 95 درصد توجه خود به محیط پیرامون و خطرات احتمالی در خیابان را از دست می‌دهند.
از ژاپن به‌عنوان کشوری با فرهنگ جمع گرایانه یاد میشود و عبارت wa در زبان ژاپنی به معنی «هارمونی» این مسأله را بیان می‌کند که نظر یک گروه مهم‌تر از بیان نظرات فردی است. به همین دلیل است که در جریان همه‌گیری ویروس کرونا تمامی شهروندان این کشور با ماسک در خیابان‌ها تردد می‌کردند و دولت ژاپن چندی پیش اعلام کرد در برخی شهرها حتی یک نفر بدون ماسک در خیابان‌ها دیده نشده است.
همچنین این مسأله واضح است که شهروندان ژاپنی به‌خوبی از خطرات مربوط به استفاده از تلفن‌های همراه هنگام راه رفتن آگاه هستند. براساس نتایج حاصل از نظرسنجی که سال گذشته در این کشور انجام شد، 96.6 درصد از 562 کاربر ژاپنی صاحب تلفن همراه اعلام کردند که استفاده از این دستگاه موبایلی حین راه رفتن در خیابان خطرناک است، 13.2 درصد توضیح دادند که به خاطر این رفتار با حوادث مختلف از جمله تصادف مواجه شدند و 9.5 درصد هم اظهار داشتند که به خاطر راه رفتن با موبایل در خیابان‌ها دچار جرح و آسیب‌دیدگی شدند.
شرکت «ان‌تی‌تی دوکومو» یک شبیه‌سازی رایانه‌ای انجام داده است تا نشان دهد اگر 1500 نفر از ایستگاه قطار شیبویای شهر توکیو خارج شوند و در گذرگاه مقابل آن که شلوغ‌ترین مسیر پیادهروی جهان محسوب میشود با تلفن همراه خود مشغول باشند چه اتفاقی می‌افتد. نتایج این شبیه‌سازی نشان داد دوسوم این افراد نمی‌توانند بدون بروز حادثه از این گذرگاه عبور کنند، برای 446 نفر از آنها برخورد انسان با انسان رخ می‌دهد و 103 نفر از آنها به زمین پرتاب می‌شوند.
ممنوعیتی که هم اکنون برای استفاده از تلفن همراه در مسیرهای پیادهروی شهر یاماتو اعمال شده است همه گروه‌های سنی از جوانان تا کهنسالان ساکن این شهر را تحت پوشش قرار می‌دهد.
اوهکی شهردار یاماتو بر این باور است که این قانون به همه شهروندان کمک می‌کند تا تلفن همراه را به‌عنوان ابزاری که می‌تواند به دیگران هم آسیب برساند، در اماکن شلوغ کنار بگذارند و رفتارهای خود را مطابق با هنجارهای اجتماعی تنظیم کنند. در کل باید توجه داشت این قانون به گونه‌ای طراحی نشده است که در فاصله زمانی چند روز نتیجه آن نمایان شود و ژاپنی‌ها معتقدند که از این طریق می‌توانند فرهنگ استفاده بهتر از تلفن همراه را به نسل بعد آموزش دهند. ضریب نفوذ تلفن همراه در کشور ژاپن 91 درصد اعلام شده است و پیش‌بینی میشود در سال 2025 میلادی از هر 100 ژاپنی 95 نفر آنها گوشی هوشمند داشته باشند. همچنین احتمال می‌رود جمعیت کشور ژاپن از 126 میلیون نفر اعلام شده در سال 2019 میلادی به 124 میلیون نفر در سال 2024 کاهش یابد.