مدیرکل آموزش و تحصیلات تکمیلی سازمان همکاریهای فضایی آسیا-اقیانوسیه (اپسکو) با اشاره به مشارکت ایران در طراحی و ساخت ماهوارههای کوچک دانشجویی با اپسکو، از قول مساعد چین برای پرتاب این ماهوارهها در سال آینده میلادی خبر داد.
محمد ابراهیمی، عضو پژوهشگاه فضایی ایران در وبینار "آموزش فضایی در منطقه آسیا-اقیانوسیه" با اشاره به همکاریهای ایران با سازمان همکاریهای فضایی آسیا-اقیانوسیه (اپسکو)، افزود: اعضای این سازمان متشکل از کشورهای "بنگلادش"، "چین"، "ایران"، "مغولستان"، "پاکستان"، "پرو"، "تایلند" و "ترکیه" است که با همکاری اعضا برنامههای مشترکی برگزار میشود که از آن جمله میتوان به برنامه آموزش مشترک از طریق انجام پروژه اشاره کرد.
وی ادامه داد: در طی این برنامه مجموعه ماهوارههای کوچک ساخته میشود که در این راستا طراحی و ساخت ۳ ماهواره کوچک و مکعبی دانشجویی از سوی تیمهای عضو این سازمان در دستور کار قرار دارد که از این تعداد ۲ مورد ماهواره مکعبی و یک مورد ماهواره میکرو است.
ابراهیمی، وزن ماهواره میکرو این پروژه را ۳۰ کیلوگرم و وزن ماهواره مکعبی را ۴ تا ۵ کیلوگرم ذکر کرد و یادآور شد: در طراحی و ساخت این ماهوارهها همه اعضای اپسکو مشارکت دارند و هدف از طراحی این ماهوارها ارائه آموزشهای عملیاتی از طراحی تا کاربرد، انجام تست و استفاده مشترک از این ماهوارهها است.
مدیرکل آموزش و تحصیلات تکمیلی سازمان همکاریهای فضایی آسیا-اقیانوسیه، خاطر نشان کرد: در طراحی و ساخت ماهوارههای دانشجویی، ۳ دانشگاه از کشورهای چین و ترکیه تعیین شدند و ۳ دانشگاه از ایران شامل دانشگاه صنعتی امیرکبیر، خواجه نصیر و شریف با دانشگاههای چین در اجرای این برنامه مشارکت دارند.
وی با تاکید بر اینکه سه دانشگاه ایرانی در طراحی و ساخت زیر سیستمهای ماهوارههای کوچک فعال هستند، ادامه داد: بخش هدایت و کنترل ماهواره از سوی دانشگاه خواجه نصیر، بخش مخابراتی از سوی دانشگاه شریف و بخش دوربین در دانشگاه امیرکبیر طراحی میشود. هدایت و مدیریت این پروژه بر عهده کشور چین است.
وی اضافه کرد: نمونه فضایی این ماهواره به پایان رسیده است که امیدواریم این ماهواره در ماه ژوئن سال ۲۰۲۱ پرتاب شود.
به گفته این عضو هیات علمی پژوهشگاه فضایی، سازمان فضایی چین قول مساعد داده که این ماهوارههای دانشجویی را در سال آینده میلادی پرتاب کند.
ابراهیمی با تاکید بر اینکه کشورهای چین و پاکستان در زمینه ساخت ماهواره مکعبی فعال هستند، اظهار کرد: ۷۰ تا ۸۰ درصد این پروژه پیشرفت داشته و نمونه فضایی آن در حال آماده سازی است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فضایی با اشاره به طراحی و ساخت ماهواره کوچک در ترکیه با همکاری تایلند، خاطر نشان کرد: این پروژه به دلیل شیوع کرونا با محدودیتهایی مواجه شده است.
وی ابراز امیدواری کرد که این ماهوارهها تا ۳ ماه آینده برای انجام تستهای تجمعی و آماده سازیهای بعدی برای پرتاب ارائه شود.
مدیرکل آموزش و تحصیلات تکمیلی سازمان همکاریهای فضایی آسیا-اقیانوسیه هدف از طراحی و پرتاب ماهوارههای دانشجویی را تنها ساخت آن ندانست، بلکه ارائه آموزشهای عملیاتی نام برد و گفت: کشورهای ترکیه، چین و ایران در بخش سخت افزاری این پروژه مشارکت داشتند و هزینههای دورههای آموزشی از طریق حق عضویتی است که کشورهای عضو سازمان اپسکو پرداخت میکنند.
وی اضافه کرد: بر این اساس تلاش داریم برنامه ساخت ماهواره مکعبی را به عنوان برنامه دائمی اپسکو ادامه دهیم و پرتاب این ماهوارهها به صورت رایگان باشد.
ابراهیمی با اشاره به استقبال برخی از شرکتهای خصوصی برای پرتاب ماهواره، ابراز امیدواری کرد که شرایطی فراهم شود که بتوانیم از این ظرفیتها استفاده کنیم.
مدیرکل آموزش و تحصیلات تکمیلی سازمان همکاریهای فضایی آسیا-اقیانوسیه (اپسکو) در بخش دیگری از سخنان خود به چالشهای آموزش در حوزه فضایی اشاره کرد و گفت: ما با تحولات زیاد این حوزه مواجه هستیم؛ از این رو دائما مراکز آموزش فضایی در دنیا به نیروهای متخصص این حوزه نیازمند هستند.
وی پیشبینی آب و هوا، مدیریت بحران و ناوبری ماهوارهای را از جمله کاربردهای فناوریهای فضایی دانست و یادآور شد: این در حالی است که نادانستههای ما درباره فضا بسیار است، از این رو شاهدیم که دائما محتوای آموزشی این حوزه در حال تغییر است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فضایی ایران، تبدیل کردن دستاوردهای حوزه فضایی به فناوری را از دیگر چالشهای این حوزه دانست و ادامه داد: در کشورهای مختلف از جمله ایران دانشگاهها و موسسات آموزشی زیادی در حوزه فضایی راهاندازی شده است، ولی بسیاری از دستاوردهای آنها نتوانسته است به نیازهای این حوزه پاسخ دهد و نیاز است دانش فضایی تولید شده در جهت رفع نیازها باشد.