عددها دروغ نمیگویند؛ ما در عصر میلیاردرها زندگی میکنیم. چهار سال پیش مردم آمریکا اولین رئیسجمهور میلیاردرشان را انتخاب کردند. از آن زمان تاکنون ۲۰۰ نفر یا کمی بیشتر از ثروتمندترین مردم آمریکا- که ۰۰۰۰۶/ ۰درصد از کل جمعیت این کشور را تشکیل میدهند- شاهد رشد یک تریلیون دلاری ثروت و داراییهایشان بودهاند.
۵۰ میلیاردر اول آمریکا- که اغلب مدیران و بنیانگذاران بزرگترین شرکتهای تکنولوژی هستند- در دوره ترامپ توانستهاند ۸۰ درصد از این رشد ثروت را به خودشان اختصاص بدهند و جالب اینکه بعضی از آنها حالا در دسته مهمترین منتقدان رئیسجمهور فعلی قرار دارند. حالا یک بار دیگر مردم آمریکا باید رای بدهند و رئیسجمهور جدیدشان را انتخاب کنند. نتیجه این انتخاب نهتنها وضعیت آینده آمریکا، بلکه روند رشد یا سقوط بزرگترین داراییهای این کشور را هم تعیین میکند. قدرتهایی که این ثروت زیاد را در دست افراد کمی نگه داشتهاند، از مدتها پیش از انتخابات در تلاش هستند تا بتوانند نتیجه انتخابات را به نفع خودشان سوق بدهند. فارغ از نتیجه انتخابات روز سهشنبه، این عوامل- بهخصوص تغییرات تکنولوژیکی- همچنان شرایط اقتصادی و سیاسی آمریکا را شکل خواهند داد. با این همه بعضی از ثروتمندترین مردم آمریکا در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ، ثروتمندتر شدند و بسیاری از آنها این روزها ماهرانه تلاش میکنند تا بتوانند با پیروزی احتمالی جو بایدن هم ثروتشان را حفظ کنند.
تغییرات بزرگ
«کیمبرلی کلاسینگ» استاد اقتصاد دانشگاه رید با اشاره به قانون مالیات که در سال ۲۰۱۷ وضع و به نفع شرکتها و ثروتمندان شد، میگوید: «ترامپ مسوول بسیاری از عوامل بلندمدتی نیست که باعث تغییرات بزرگ و نابرابری شدند. هرچند تغییرات سیاسی که در دوره ترامپ به وجود آمدند این شرایط را بدتر کرد.» با این اوصاف ثروت خالص آمریکاییهایی حاضر در فهرست میلیاردرهای بلومبرگ که در شب انتخابات سال ۲۰۱۶ کمتر از ۸/ ۱ تریلیون دلار بود، تا هفته گذشته به بیش از ۸/ ۲ تریلیون دلار رسیده است. اعضای این فهرست روزانه از میان ۵۰۰ نفر از ثروتمندترین مردم جهان رتبهبندی میشوند و حالا آمریکاییهای ثروتمند ۱۶۶ جایگاه آن را در اختیار دارند.
سهم بیشتری از این رشد سرمایه و ثروت در دوران ریاستجمهوری ترامپ، نصیب ثروتمندانی شده است که بعضی از آنها چندان محبوب رئیسجمهور وقت نیستند؛ افرادی مانند جف بزوس بنیانگذار شرکت بزرگ آمازون که ترامپ او را «جف بوزو» صدا میزند و در این دوران چیزی در حدود ۱۲۱ میلیارد دلار بهدست آورده است. این درحالی است که در چهار سال اخیر جایگاه ثروتمندان فعال در بخشهای انرژی، املاک و شرکتهای صنعتی (بخشهای مورد علاقه ترامپ) در فهرست میلیاردرهای بلومبرگ، در مجموع تنزل پیدا کرده که البته این اتفاق تا حد زیادی بهخاطر شیوع ویروس کرونا بوده است.
رشد ثروت فعالان صنعت تکنولوژی
بیشترین سود میلیاردرهای آمریکایی در این دوره از بازار سهام بوده که بهطور ثابت رشد کرده است. از شب انتخابات سال ۲۰۱۶ تا سهشنبه این هفته که دور جدید انتخابات ریاستجمهوری آمریکا برگزار میشود، شاخص S&P ۵۰۰ تا ۶۷درصد بازدهی داشته است که شامل سود سهام هم میشود. این درحالی است که شاخص نزدک که بیشتر سهام شرکتهای تکنولوژی در آن عرضه میشود، در همین دوره بازدهی ۱۲۵ درصدی داشته است. تا زمان همهگیری ویروس کرونا، کارمندان آمریکایی هم توانسته بودند در دولت ترامپ سودی نه چندان زیاد اما قابلتوجه را بهدست بیاورند. شیوع این ویروس شکاف و نابرابری را بیشتر و بیشتر کرد تا جایی که میلیونها نفر شغلشان را از دست دادند و حتی بازار سهام هم به آن واکنش نشان داد. این درحالی است که تعداد کمی از میلیاردرها- بهخصوص آنهایی که در شرکتهای بزرگ تکنولوژی مشغول بهکار هستند- از این تغییرات سریع، سود بسیار زیادی کردند.
با تمام اینها اما اثرگذاری یک رئیسجمهور یا هر سیاستمدار دیگری بر روندهای قدرت و اقتصاد میتواند محدود باشد. جالب است بدانید که از اواخر دهه ۱۹۷۰، میزان داراییهای ثروتمندترین مردم آمریکا رشد کرده است. براساس بررسیهای مختلف انجام شده در این زمینه، ارزش داراییهای یک درصد از ثروتمندترین مردم آمریکا نیم برابر شده است. این درحالی است که ارزش داراییهای یکدهم درصد این جمعیت این کشور که تعدادشان به کمتر از ۲۰۰ نفر میرسد، از ۲۰ میلیون دلار تا بیش از دو برابر هم رشد کرده است. متوسط ثروت هر دو گروههای یک درصدی و یکدهم درصدی در سالهای اخیر همچنان افزایش پیدا کرده است. اما سهم نهایی آنها از کل ثروت آمریکا که در دوره دوم ریاستجمهوری باراک اوباما ثابت ماند، در دوره ترامپ حتی تا ۹۹ درصد هم افزایش داشته است. جالب آنجاست که ارزش داراییهای میلیاردرهای بسیار ثروتمند با سرعت غیرقابل پیشبینی در این دوره افزایش پیدا کرده است.
به عقیده بعضی از کارشناسان و تحلیلگران، ترامپ همچنان طرفداران زیادی از میان آن جمعیت یک درصدی آمریکا دارد، چون بسیاری از حامیان و طرفداران او در چند سال اخیر توانستهاند ثروت قابلتوجهی بهدست بیاورند. «استفان شوارزمن» همبنیانگذار شرکت خصوصی Blackstone که در بازار سهام فعال است، توانسته در این سالهای اخیر ارزش داراییهایش را تا دو برابر کند و در نهایت به ۱۸ میلیارد دلار برساند. در واقع، آمارها نشان میدهند میلیاردرهای فعال در بازارهای مالی از زمان آخرین انتخابات ریاستجمهوری تا بهحال شاهد رشد ۳۹ درصدی یا ۱۲۰ میلیارد دلاری ثروت و داراییهایشان بودهاند.
اعداد معنادار
موضوع عجیب و جالبتوجه آن است که تعداد زیادی از آنهایی که در دوره ریاستجمهوری ترامپ عملکرد خوبی داشته و سود چشمگیری هم بهدست آوردهاند، حالا از رقیب او حمایت میکنند. بررسی آمارهای ارائه شده در این زمینه نشان میدهد در واقع بسیاری از بزرگترین حامیان مالی کمپینهای انتخاباتی جو بایدن از سیلیکونولی میآیند؛ جایی که ساکنانش ثروت قابلتوجهی در طول چهار سال گذشته بهدست آوردهاند.
بعضی از مهمترین حامیان مالی کمپین کاندیدای دموکرات شامل «داستین موسکویتز» همبنیانگذار شرکت فیسبوک-که ثروتش در دوره ترامپ با رشد ۳۲ درصدی به ۱۶ میلیارد دلار رسیده- و مدیرعامل سابق شرکت گوگل یعنی «اریک اشمیت»- که ارزش خالص داراییهایش با افزایش ۶۱ درصدی در این چهار سال به ۴/ ۱۷ میلیارد دلار رسیده- هستند. در این میان «لورن پاول جابز» همسر استیو جابز هم که ثروتش در دوره ریاستجمهوری ترامپ به حدود دو برابر رسیده است، یکی از مهمترین حامیان مالی کمپینهای انتخاباتی جو بایدن به حساب میآید.
حالا ترامپ از عملکرد خود حسابی دفاع میکند و مدعی است که توانسته عنوان «بزرگترین اقتصاد تاریخ» را دوباره به آمریکا بازگرداند. او در این مورد گفته است: «در دوره ریاستجمهوری من و کاملا برعکس چیزی که در دوره باراک اوباما اتفاق افتاد، نابرابری و شکاف طبقاتی تا حد چشمگیری کاهش پیدا کرده است. سیاستهای من باعث سود و افزایش سرمایه افرادی شده است که بیشترین نیاز را به آن داشتند.» بررسی آمارها نشان میدهد کارمندان آمریکایی تا پیش از همهگیری ویروس کرونا و بیماری کووید-۱۹ در این کشور، شاهد افزایش درآمدها و البته کاهش نرخ بیکاری بودهاند. بهطور کلی، متوسط درآمد ماهانه خانوارهای آمریکایی در سال گذشته میلادی با رشد ۸/ ۶درصدی به ۶۸ هزار و ۷۰۳ دلار رسیده است. این در حالی است که این میزان در سالهای اول و دوم ریاستجمهوری ترامپ به ترتیب رشد ۸/ ۱ و ۵/ ۰درصدی داشته است.