همزمان با افزایش التهاب انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده آمریکا، بحث رأی گیری الکترونیکی در رسانه ها و شبکه های مجازی داغ شده است. به همین دلیل در این گزارش به بررسی این نوع خاص از انتخابات می پردازیم.
این روزها بحث انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا موضوع اصلی محافل سیاسی این کشور و بسیاری از دیگر مناطق جهان است. در این میان دانلد ترامپ و جو بایدن دو نامزد این رقابت بارها یکدیگر را به تقلب و استفاده از ابزارهای غیر قانونی متهم کرده اند و شاید یکی از موضوعات اصلی مورد مناقشه در این میان، نوع برگزاری انتخابات ایالات متحده امریکا باشد که به دلیل شرایط خاص همه گیری کرونا، به رأی دهندگان اجازه رأی دادن به طور الکترونیکی و از طریق پست را داده است.
ترامپ بارها در سخنرانی های خود بایدن را به تقلب در این رابطه متهم کرده و اساس رأی گیری الکترونیکی را زیر سؤال برده است. باید توجه داشت که در این گزارش توجه اصلی بر ساز و کار رأی گیری الکترونیکی و جنبه های مثبت و منفی این نوع از اخذ رأی بوده و انتخابات کشور خاصی مانند ایالات متحده آمریکا مد نظر قرار نداشته و تنها به طور مختصر به بررسی سازوکار و ساختار این نوع رأی گیری خواهیم پرداخت.
رأی گیری الکترونیکی نوعی خاص از رأی گیری است که در آن از ابزارهای الکترونیکی برای اجرای بخشی یا تمام انتخابات استفاده شده و می تواند شامل مواردی چون ثبت رأی یا شمارش آرا باشد.
به همین دلیل بر اساس نوع و ساختار انتخابات الکترونیکی، ممکن است از دستگاه های رأی گیری الکترونیکی مستقل (EVM) یا رایانه های متصل به اینترنت استفاده شود. این فرایند ممکن است نیازمند بهره برداری از طیف وسیعی از خدمات اینترنتی شده و میزان دخالت انسان در این نوع از انتخابات کاملاً وابسته به سیاست های از پیش تعیین شده توسط مجریان این رویداد است.
در حقیقت انتخابات الکترونیکی ممکن است محدود به علامت گذاری یک برگه رأی بوده یا یک سیستم جامع ورودی و ضبط آرا، رمزگذاری داده ها و انتقال آنها به سرورها و تلفیق و جدول بندی نتایج انتخابات را تشکیل دهد.
مهمترین مواردی که در رأی گیری الکترونیکی باید مورد توجه قرار گیرد، امنیت، دقت، یکپارچگی، سرعت، حفظ حریم خصوصی رأی دهندگان، قابلیت کنترل و قابلیت دسترسی و نظارت نهادهای ناظر هستند. از جمله مهمترین مزایای این روش رأی گیری می توان به قابلیت اجرای آن در مقیاس نامحدود و در تمامی مناطقی که تحت پوشش تلفن و اینترنت قرار دارند اشاره کرد که به نسبت رأی گیری سنتی که در آن میلیون ها برگه کاغذ استفاده می شود، آسیب های زیست محیطی بسیار کمتری دارد.
فناوری رأی گیری الکترونیکی می تواند شامل کارتهای پانچ شده، سیستم های رأی گیری با اسکن نوری و کیوسک های تخصصی رأی دهی از جمله سیستم های رأی گیری الکترونیکی ضبط مستقیم خودکار، یا DRE باشد. معمولاً رأی های ارائه شده در این روش از طریق اینترنت و خطوط تلفن منتقل می شوند.
از جمله دیگر نقاط قوت رأی گیری الکترونیکی، سرعت شمارش بسیار زیاد آرا بوده و در این روش امکان مشارکت همه افراد از جمله معلولین و افراد ساکن در مناطق دور دست نیز فراهم می شود.
از سوی دیگر باید توجه داشت که سیستم های رأی گیری الکترونیکی مبتنی بر نرم افزار هستند و به همین دلیل این نوع از رأی گیری همواره در خطر نفوذ هکرها و رخ دادن تقلب در انتخابات قرار دارد.
از سوی دیگر برخی منتقدین می گویند در این روش رأی گیری، شمارش آرا توسط ماشین ها انجام شده و این فرایند به طور کامل از تسلط و نظارت انسان خارج است بنابراین نمی توان به این عملیات اعتماد کرد.
این منتقدین استدلال می کنند که برای رأی گیری الکترونیکی باید از سخت افزارها و نرم افزارهایی استفاده کرد که بالاخره توسط یک شرکت ساخته و آماده شده اند و این موضوع آن ها را زمینه ساز سو استفاده خواهد کرد زیرا سازندگان این برنامه ها و تجهیزات به همه جزئیات و نقاط ضعف و قوت محصول خود آگاه بوده همواره این خطر وجود دارد که نتایج ارائه شده توسط رایانه های تجاری توسط شرکت تهیه کننده ماشین های رأی گیری تغییر کنند و در این شرایط هیچ تضمینی برای جمع آوری و گزارش دقیق نتایج وجود ندارد.
موارد ذکر شده باعث شده است که در حال حاضر استفاده از رأی گیری الکترونیکی در انتخابات همچنان یک موضوع بحث برانگیز باقی مانده و برخی از کشورها مانند هلند و آلمان به این نتیجه برسند که انتخابات الکترونیکی غیرقابل اعتماد بوده و به همین دلیل استفاده از آن را متوقف کرده اند.
نقطه ضعف دیگر روش رأی گیری الکترونیکی، موضوعی است که از آن با عنوان شکاف دیجیتالی یاد می شود. در این نوع رأی گیری، کسانی که به اینترنت دسترسی ندارند امکان حضور در انتخابات را از دست خواهند داد اما همچنان مساله اصلی پیش رو در انتخابات الکترونیکی، بحث روانشناختی اعتماد است. در این نوع مدرن انتخابات، رأی دهندگان با این تردید رو به رو هستند که رأی آنها توسط عوامل مختلفی مانند بدافزارها، ویروس یا هکرها هنگام انتقال به سرورهای دولتی تغییر کند.
در خاتمه باید توجه داشت که این روش انتخابات هنوز یک روش نسبتا نوین و جدید بوده ممکن است در آینده با از بین بردن و به حداقل رساندن ضعف های موجود، به طور گسترده ای مورد توجه و استفاده کشورهای مختلف قرار گیرد اما ان چه بدیهی است، این واقعیت است که در حال حاضر نقاط منفی و چالش های رای گیری الکترونیکی از نقاط قوت آن بیشتر ارزیابی می شود.