«بنیاد ملی بازیهای رایانهای»، دور دوم حمایت سیستماتیک خود از بازی سازان را در قالب طرح «ساختار حمایت همگرا» آغاز کرد. در این طرح حمایتی به تیمها و شرکتهای بازی ساز با توجه به رتبه و فعالیتشان بین 15 تا 200 میلیون تومان اعتبار بلاعوض برای دریافت خدمات از 40 شرکت خدمات دهنده بازیسازی اختصاص مییابد که بسته به فعالیت آنها این مبلغ قابل افزایش است.» این بخشی از صحبتهای محمدعلی سید حسینی، معاون حمایت بنیاد ملی بازیهای رایانهای است. با وی درباره این طرح و حمایتهای بنیاد به گفتوگو نشستهایم که میخوانید.
هدف از اجرای دور دوم «ساختار حمایت همگرا» چیست؟
هدف از این طرح حمایت از بازی سازان است تا بتوانند با دریافت خدمات، محصول خود را تولید کرده وارد بازار داخلی و بین المللی کنند. از طریق این ساختار، هر تیم و شرکتی که استحقاق و شایستگی دریافت حمایت داشته باشد از این حمایت ها که نسبتاً پایدار است، بهصورت سیستماتیک بهرهمند میشود.
این طرح از چه زمانی آغاز شد؟
این طرح از سال 97 شکل گرفته و دور اول آن در سال 98 اجرایی شد. دور دوم همگرا از بهمن ماه سال گذشته (98) بهصورت اعلان عمومی برای عضویت در این ساختار آغاز شد تا بازی سازان بتوانند براساس شایستگی خود در این ساختار عضو و حائز رتبه شده و از حمایتهای آن در طول سال 99 بهرهمند شوند.
در دور دوم چه تعداد متقاضی برای دریافت حمایتها ثبتنام کرده و چه تعداد پذیرفته شدند؟
در این دور 120 تیم و شرکت بازیسازی ثبتنام کردند که بعد از بررسیها و ارزیابیهای دقیق و جامع، 68 تیم بازیسازی به عضویت ساختار حمایتی همگرا درآمده و حائز رتبه شدند. در مجموع در مدت دو سال تاکنون 130 شرکت و تیم بازیسازی عضو این سامانه شده و خدمات دریافت کرده یا در حال دریافت خدمات هستند.
به رتبهبندی و سطحبندی اشاره کردید متقاضیان به چه سطحهایی تقسیمبندی میشوند؟
در ساختار حمایتی همگرا، اعضا در 4 بخش سطحبندی شدهاند. سطح یک شامل شرکتهای بزرگ بازیسازی هستند. سطح دو و سه از طریق فراخوان سالانه با ارزیابیهای انجام شده و کسب امتیاز در این سطح قرار میگیرند و سطح 4 را تیمهای بازیسازی مستعد که عموماً در جشنوارهها و رویدادها حائز عنوان شدهاند، تشکیل میدهند. البته هر سال امکان اضافه شدن اعضا به هر 4 سطح ساختار حمایتی همگرا وجود دارد.
ملاک انتخاب تیمها و شرکتهای بازی ساز برای دریافت حمایتها چه بود؟
اول اینکه مخاطبان و بازار ملاک قرار میگیرد بهطوری که بازیهایی که درآمد بیشتری دارند، امتیاز بیشتری دریافت میکنند و میزان مخاطب بازیها هم از طریق دو مجموعه معتبر یعنی کافه بازار و تپسل ارزیابی میشود از سوی دیگر، کیفیت تولید بازیها، توجه به معیارها و ارزشهای فرهنگی جامعه، توانمندی تیمها و شرکتهای بازی سازی، دستاوردها و افتخارات بازی سازان و دریافت جوایز در طول سالهای فعالیت شان از جمله معیارهای دیگر است.
نحوه حمایت از بازی سازان چگونه است؟
در این طرح از بازی ساز که تولید کننده بازی است، با تخصیص اعتبار حمایت میکنیم. بدین ترتیب که در مرحله پیشاتولید، تولید یا پساتولید به تولیدکنندگان بر اساس ارزیابیها خدمات متنوعی از سوی خدمات دهندگان خارج از بنیاد ارائه میدهیم. به عبارتی در این مسیر بخش عمدهای از هزینهها را همگرا متقبل میشود و هیچ پول نقدی بهصورت مستقیم در اختیار بازی سازها قرار نمیگیرد و آنها میتوانند با اعتبار تخصیص یافته خدمت مورد نیاز خود را از ارائه دهندگان خدمات خریداری کرده و دریافت کنند.
میزان اعتباری که برای تیمها و شرکتهای بازی ساز در نظر گرفته شده، چقدر است؟
متناسب با رتبهای که تیمها و شرکتهای بازیسازی کسب میکنند، اعتبار پایهای بین 15 تا 200 میلیون تومان به آنها تعلق میگیرد. به عبارتی کسانی که دارای رتبه ققنوس و شیردال هستند، اعتبار بیشتری نسبت به رتبههای هدیوش، یوز و غزال دریافت میکنند. این اعتبار سالانه (فروردین تا اسفندماه 99) است و هر زمانی که شرکتها و تیمها نیاز داشته باشند میتوانند از منابع حمایتی استفاده کنند. در اعطای حمایت ها نیز به روز هستیم و در نهایت بعد از سه هفته از درخواست نهایی بازی سازان، اعتبارها تخصیص مییابد و میتوانند خدمات مورد نیاز خود را از ارائه دهندگان خدمات خریداری کنند.
بازی سازان در این طرح چه خدماتی دریافت میکنند؟
خدمات در این سامانه به دو دسته خدمات داخلی و صادراتی تقسیم میشود و 40 شرکتی که در این طرح حضور دارند خدماتی شامل «تبلیغات، بازاریابی و نشر»، «حمایت های مرتبط با محل اشتغال و استقرار»، «حضور در رویدادهای تجاری»، «استفاده از دورههای آموزشی»، «حضور در رویدادهای پژوهشی»، «استفاده از خدمات زیرساختی»، «خدمات مشاوره و منتورینگ» و… را با تخفیف به بازی سازان ارائه میدهند.
چه نهادها و بخشهایی برای ارائه خدمات بهتر به بازی سازان همکاری دارند؟
در این طرح مرکز تعاملات بینالمللی علم و فناوری ریاست جمهوری (زیر مجموعه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری) برای حمایت از صادرات، ستاد توسعه نرم و هویت ساز و دبیرخانه توسعه زیست بوم شرکتهای خلاق با هدف کمک به رشد این صنعت و ستاد توسعه اقتصاد دیجیتال معاونت علمی و فناوری در حیطه فناوریهای نوین بازیسازی مشارکت دارند.
به بخش صادرات اشاره کردید در این حوزه چه اقدامهای مؤثری صورت گرفته است؟
در دور دوم ساختار حمایتی همگرا، حمایتهای داخلی را از حمایتهای صادراتی جدا کردیم و در واقع مشوقهایی را برای صادرات تدارک دیدیم. اول اینکه تا سقف 200 میلیون تومان اعتبار برای بخش صادرات در نظر گرفتیم که حتی قابل افزایش است. سعی کردیم بومیسازی بازیهای داخل را (مانند ترجمه، صدا گذاری، طراحی کاراکترها و موسیقی بومی آن مناطق و…) برای بازی سازها تسهیل کنیم تا بتوانند بازیهای خود را بهصورت منطقهای و جهانی منتشر کنند.با همکاری مرکز تعاملات بینالمللی علم و فناوری ریاست جمهوری در حال راهاندازی کارگزاریهای صادراتی هستیم تا نه تنها زمینه انتقال درآمدهای دلاری بازی سازان را به داخل کشور فراهم کنند، بلکه بتوانند مذاکره با شرکتهای ناشر خارجی را تسهیل کرده و امکان عرضه بازیهای ایرانی را در فروشگاههای خارجی مهیا کنند. از طرف دیگر اجرای کمپینهای تبلیغاتی از طریق بازیهای ایرانی را نیز فعال کردیم.
از کدام استانها از حمایتها بیشتر استقبال کردهاند؟
سال گذشته 60 درصد بازی سازان این ساختار در تهران بودند اما امسال نزدیک 40درصد در تهران و بقیه در دیگر استانها فعال هستند.
با توجه به شیوع بیماری کرونا هم اکنون وضعیت صنعت بازیسازی چگونه است؟
تحقیقات ما نشان میدهد صنعت بازیسازی کمتر از سایر صنایع خلاق و فرهنگی دچار لطمه شده است. پیمایشی را «دایرک» (مرکز تحقیقات بازیهای دیجیتال) که ذیل بنیاد ملی بازیهای رایانهای فعالیت میکند، در میان تیمها و شرکتهای بازی سازی فعال در کشور انجام داده، نشان میدهد، تنها 20 درصد از تیمها و شرکتهای بازیسازی با شیوع بیماری کرونا در کشور دچار افت درآمد شدهاند، 36 درصد تغییری نداشتهاند و 44درصد افزایش درآمد را در این دوران تجربه کردهاند.
بازی سازان با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم میکنند و آیا ساختار حمایت همگرا بهدنبال رفع این مشکلات است؟
یکی از مشکلات اصلی این صنعت، خدمت وظیفه عمومی بازی سازان است. بازی سازان تیمی را که به زحمت تشکیل دادهاند به علت سربازی رفتن اعضایش براحتی از هم میپاشد و نمیتوانند به کار خود ادامه دهند و کسب و کار آنها از بین میرود که در حال رفع این مشکل هستیم. از سوی دیگر برخی از نیروهای خبره در این صنعت، درحال مهاجرت هستند. بنابراین با کمبود نیروی متخصص در حوزه بازیسازی مواجه هستیم، از اینرو بهدنبال آموزش نیروی مهارت دیده در این حوزه هستیم. تأمین مالی پروژههای بازی سازان از دیگر مشکلات است و سعی داریم سرمایهگذاران را با برگزاری رویدادهایی با این صنعت چابک آشنا کرده و آنها را جذب کنیم.