سند باکس بانک مرکزی به مرحله اجرایی رسید
ایجاد یک سندباکس از سوی بانک مرکزی جزو اولین ایده‌هایی بود که در حیطه تشکیل سندباکس‌ها و محیط‌های آزمون مطرح شد و حتی هیات دولت نیز در مصوبه‌ای بانک مرکزی را ملزم کرد تا اقدام به ایجاد یک سندباکس کند. حال پس از گذشته دو سال از مصوبه هیات دولت و با شکل‌گیری کارگروه محیط های آزمون، سندباکس بانک مرکزی به مرحله اجرایی رسیده است و طبق گفته مدیر اداره زیرساخت بانک مرکزی پیاده‌سازی آن براساس برنامه و جدول زمانی پیش می‌رود.
هر چند بانک مرکزی برای اجرایی کردن مصوبه دولت در خصوص ایجاد سندباکس برای کسب و کارهای نوآور که در تاریخ ۱۳ آبان ماه ۹۷ تصویب و ابلاغ شده بود اقدام به برگزاری مناقصه کرد؛ اما در نهایت به دلیل اینکه هیچ کدام از شرکت‌‌کنندگان از خصوصیات مورد نظر این رگولاتور پولی کشور برخوردار نبودند، اجرایی شدن این سندباکس از سوی خود بانک مرکزی پیگیری شد.
حال مدیر اداره زیرساخت بانک مرکزی اعلام می‌کند که برای پیاده‌سازی و نهایی کردن محیط آزمون در بانک مرکزی ۶ مرحله طراحی شده است که مرحله اول آن آماده‌سازی محیط آزمون است. رضا بیات ترک در گفت وگو با پیوست بدون اینکه اشاره‌ای به زمان نهایی شدن فاز اولیه ایجاد سندباکس بیاندازد گفت: «تا کنون تمامی زمان‌بندی‌های پیش‌بینی شده برای اجرای این پروژه طبق برنامه پیش رفته است.»
مرحله آماده سازی، پذیرش، بازبینی مدارک، طراحی آزمون و پیاده‌سازی آزمون و در نهایت خروج از محیط آزمون چرخه ای است که برای تشکیل و پذیرش و در نهایت خروج کسب وکارهای نوآور یا ایده‌های خلاقانه در نظر گرفته شده و با توجه به این مراحل تعیین شده بانک مرکزی در حال پیگیری اجرایی شدن محیط آزمونی است که طبق مصوبه هیات دولت ملزم به ایجاد آن است.
بیات ترک تاکید کرد که در فاز اول باید ساختار سندباکس شکل بگیرد و کمیته‌ها و قوانین عمومی مربوط به سندباکس مشخص شود پس از آن است که مرحله پذیرش فین‌تک‌ها آغاز میشود.
این عضو کارگروه مدیریت یکپارچه محیط‌های آزمون در پاسخ به این سوال که آیا اولین پذیرش‌ها مربوط به کسب وکارهای فعال در حوزه بلاک‌چین و رمزارزها خواهد بود گفت: «هم‌اکنون در حال طراحی مدل پذیرش ایده‌ها و کسب و کارها هستیم، برای این منظور سه مدل در نظر گرفته شده‌است که بسته به شرایط مدل پذیرش را مشخص خواهیم کرد.»
بانک مرکزی و بورس پیش از تشکیل کارگروه مدیریت یکپارچه محیط‌های آزمون و تصویب و ابلاغ دستورالعمل سندباکس‌ها اقدامات اولیه برای ایجاد و راه‌اندازی سندباکس‌ها را در زیرمجموعه خود فراهم کرده بودند چرا که بسیاری از ایده‌های نوآورانه فین‌تک در این دو بخش مطرح می‌شد و این رگولاتورهای حوزه پولی و مالی نیز برای اینکه بتوانند این فناوری‌ها و کسب و کارهای نوآورانه را به‌گونه‌ای هدایت کنند، مقدمات ایجاد سندباکس را در زیرمجموعه خود فراهم کردند.
بیات ترک در خصوص چگونگی مدل پذیرش در سندباکس بانک مرکزی گفت: «در یک مدل نحوه ورود از سمت بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری خواهد بود که در نظر دارند یک ایده نوآورانه را به مرحله اجرایی در آورند و طبق آن سرویسی به مشتریان خود ارائه دهند؛ از سویی ممکن است مدل پذیرش براساس نوآوری‌هایی باشد که هر کدام از کسب و کارهای فعال در این حوزه ایجاد کرده‌اند و در مدل دیگر پذیرش ممکن است براساس نوع فناوری بکارگرفته شده از سوی هر کدام از بخش‌ها باشد. به طور مثال از فناوری هوش مصنوعی برای ارائه یک سرویس استفاده شده باشد یا اینترنت اشیا.»
او تاکید کرد که هنوز مشخص نشده است که کدام از این مدل‌ها مبنای پذیرش در سندباکس خواهد بود؛ اما طبق هر مدلی که برای پذیرش انتخاب شود، طبیعی است که آزمونی طراحی میشود تا هر کدام از این ایده‌ها یا فناوری‌های نوآور در محیط آزمون و سندباکس بتوانند برای مدتی فعالیت کنند.
مدیر اداره زیرساخت بانک مرکزی گفت: «پس از ارزیابی و پذیر ایده‌ها و کسب و کارهای نوآور در سندباکس بر اساس هر کدام از ایده‌ها آزمونی طراحی میشود و طبق آن کسب و کار می‌تواند فعالیت کندو پس از طی کردن دوره آزمون می‌تواند از محیط سندباکس خارج شود.» طبق گفته او در این دوره مشخص میشود که آیا این نوع خدمت یا فناوری نوآورانه قابل ارائه خواهد بود یا نیازمند چه تغییرات یا چه مجوزهایی است.
او در پاسخ به این سوال که آیا فقط کسب و کارها یا ایده‌هایی مورد پذیرش قرار می‌گیرند که مجوز یا قانونی برای فعالیت آنان وجود ندارد گفت: «نوآوری اولین ویژگی‌ایی است که برای پذیرش در سندباکس‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد، از سویی شاید یک ایده نوآورانه مطرح شود اما از سویی با یک مطالعه تطبیقی در قوانین پس از مدتی مشخص شود که می‌توان با تشابه‌سازی برخی از قوانین را برای این فناوری سا سرویس نوآروانه نیز بکار گرفت.»
او افزود: «البته بی‌شک اگر فعالیت جدید مشخص شود که نیازمند تدوین قوانین و مقررات یا صدور مجوزی است حتما اقدامات لازم در این زمینه انجام خواهد گرفت.»
او همچنین در پاسخ به این سوال که در مرحله اول چه مدل ایده‌ها یا کسب وکارهایی را پذیرش خواهید کرد گفت: «با توجه به محدودیت‌هایی که با آن مواجه هستیم در نظر داریم در مرحله اول ایده‌ها یا کسب و کارهایی را در سندباکس بپذیریم که از نظر بعد شناختی و قوانین به آن تسلط بیشتری داریم و امکان طراحی آزمون برایمان وجود دارد پس از این دوره سایر فناوری‌ها نیز پذیرش خواهند شد.»
عضو کارگروه سندباکس در پاسخ به این سوال که آیا سندباکس بانک مرکزی برای فعالیت باید از کارگروه سندباکس نیز مجوزی دریافت کند گفت: «ما براساس مصوبه هیات وزیران در حال فعالیت و آماده‌سازی سندباکس هستیم از سویی ما به صورت مستمر در کارگروه سندباکس نیز حضور داریم و اگر نیاز به هماهنگی در این خصوص وجود داشته باشد هماهنگی‌های لازم را انجام می دهیم.»