اقتصاد فضای مجازی؛ پیشران رشد اقتصادی پایدار
طبق یافته های تحقیقاتی، اقتصاد دیجیتال و فضای مجازی را می توان پیشران رشد اقتصادی کشور و ضامن توسعه اقتصادی، افزایش بهره وری و ایجاد اشتغال پایدار دانست.
بررسی تحولات چهار دهه اخیر نشان می دهد طی این مدت، جهان با تحولات قابل ملاحظه اقتصادی روبرو بوده است؛ این تحولات شامل جهانی شدن اقتصاد و به تبع آن افزایش رقابت در نتیجه بهبود کارایی و بهره وری در عرصه اقتصاد و همچنین انتقال اقتصاد صنعتی به اقتصاد مبتنی بر دانش و فناوری است. این تحولات مبتنی بر خلق نوآوری ها در تولید محصولات جدید در سیلیکون ولی است. به اذعان اقتصاددانان، این تحولات خیره کننده در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات، عامل اصلی رشد اقتصادی بوده است. از این رو می توان اقتصاد دیجیتال را پیشرو و پیشران اقتصاد در دنیا دانست. بررسی و تحلیل انقلاب صنعتی چهارم (انقلاب در فناوری اطلاعات و ارتباطات) و نقش پیشرانی آن در اقتصاد برای کشورهای در حال توسعه بسیار مهم است، با در نظر گرفتن این موضع که حتی فازهای گذشته انقلاب صنعتی هنوز به بسیاری از کشورها نرسیده است.
** اقتصاد دیجیتال، ضامن رشد اقتصادی
انقلاب در فناوری اطلاعات و ارتباطات، امکان افزایش مستمر و پایدار رشد اقتصادی و ایجاد بازارهای بهم پیوسته را ایجاد کرده است. به دلیل امکان ایجاد و گسترش بسیاری از کسب و کارها بر پلتفرم های دیجیتالی با سرمایه خرد، فرصت های کار آفرینی و خوداشتغالی افزایش یافته و در نتیجه موجب رشد اقتصادی شده است. در این باره مطالعات انجام شده در مورد تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته که در سال های اخیر انجام شده است بر تأثیر این عامل تاکید داشته اند. برای نمونه مطالعات انجام شده در انگلیس نشان می دهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات از طریق تاثیرگذاری بر بازار کار و با سازماندهی سرمایه انسانی موجب افزایش رشد اقتصادی شده است.
** سهم 10 درصدی تولید ناخالص داخلی کره جنوبی از اقتصاد دیجیتال
بررسی ها نشان می دهد فناوری اطلاعات و ارتباطات در تولید ناخالص داخلی کشورها سهم مهمی دارند به طوری که میانگین بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات معادل 5 و نیم درصد از تولید ناخالص داخلی این کشورها را تشکیل می دهد. این سهم در اقتصاد کره جنوبی برابر 10.7 درصد تولید خالص داخلی است. در مقایسه اقتصاد دیجیتال در ایران از سهمی معادل 4.4 درصد از تولید ناخالص داخلی برخوردار است. این نشان می دهد که اقتصاد مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران از ظرفیت رشد و توسعه بالایی برخوردار است. البته در سیاست گذاری ها باید توجه داشت که وضع موجود در بخش اقتصاد دیجیتال محور در ایران دارای ویژگی هایی مانند سهم پایین سرمایه در محصولات، کاربرد محدود فناوری اطلاعات، وابستگی شدید به واردات کالاهای سرمایه ای دیجیتالی، پایین بودن انگیزه نوآوری و پذیرش فناوری های نوین، عدم توازن بین عرضه و تقاضای خدمات دیجیتالی و سهم به نسبت پایین اقتصادی دیجیتالی در ارزش افزوده کل کشور می باشد.
** ایجاد اشتغال؛ از پیامدهای مثبت اقتصاد دیجیتال است
ایجاد اشتغال از آثار و دستاوردهای مهم اقتصاد دیجیتال است و در کشورهای مختلف فناوری اطلاعات و ارتباطات، مشاغل فراوانی را ایجاد کرده است. برای نمونه در سال 2008، شرکت اپل برنامه نویسان و توسعه دهندگان برنامه های کاربردی را دعوت کرد که برای آیفون، اپلیکیشن ها و برنامه های کاربردی تهیه کنند. در سال 2015، اقتصاد اپ جهانی بیش از 100 میلیارد دلار ارزش افزوده ایجاد نموده و از صنعت فیلم سازی که بیش از یک قرن سابقه فعالت اقتصادی و گردش مالی داشت، سبقت گرفت. این افزایش ثروت ایجاد شده توسط فناوری، موجب اشتغال و تقاضای گستره تری را برای محصولات و کسب و کارهای جدید مبتنی بر انقلاب صنعتی چهارم ایجاد کرده است.
** افزایش تولید با فناوری اطلاعات و ارتباطات
امروزه تقریبا تمامی دانشمندان، صاحبنظران و سیاستمداران بر نقش مهم فناوری اطلاعات و ارتباطات و اهمیت روز افزون آن در اقتصاد اتفاق نظر دارند. به کار گیری فناوری اطلاعات و ارتباطات با کاهش هزینه ها و افزایش سرعت تدارک عوامل تولید، امکان افزایش تولید بدون نیاز به افزایش هزینه ها را فراهم می کند. برخورداری از چنین ویژگی موجب شده کاربرد آن در تمامی بخش های اقتصادی نظیر صنعت و معدن، خدمات، کشاورزی و دیگر بخش های اقتصادی گسترش قابل ملاحظه ای پیدا کند. اغلب مطالعات انجام شده در این باره، این ادعا که فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تولید، اشتغال، بهره وری و سایر متغیرهای اقتصادی تاثیر مثبت داشته، تایید کرده اند.