به گفته جمال عرف معاون سیاسی وزیر کشور یکی از ابهامات باقی مانده شورای نگهبان از سالهای قبل تا کنون به امنیت صندوقها و برگزاری الکترونیکی انتخابات مربوط میشود.
معاون سیاسی وزیر کشور در خصوص اینکه چشمانداز برگزاری انتخابات الکترونیکی و میزان موفقیت این روش در انتخابات قبلی گفت: انتخابات 25 فرایند دارد و تا الآن 24 فرایند کاملاً الکترونیکی انجام میگیرد، فقط در بحث فرایند اخذ رأی یعنی صندوق الکترونیکی تا الآن نتوانستیم با شورای نگهبان به توافق برسیم. در بند 12 سیاستهای کلی انتخابات که مقام معظم رهبری ابلاغ کردند، بر استفاده از فناوریهای نوین در اخذ و شمارش آرا تصریح شده است و این تکلیفی بهعهده ما بهعنوان مجری و بهعهده ناظر نیز هست که این بند اجرا شود.
وی افزود: شورای نگهبان نسبت به امنیت صندوقی که الآن داریم پرسشهایی دارند و این پرسشها برای امروز هم نیست و مدتهاست که وجود دارد و ما پاسخ میدهیم. از ما اطلاعاتی درباره این صندوقها میخواستند و میخواهند که در اختیارشان قرار میدهیم. برخی اوقات باید دستگاه به آزمایشگاه برود. ما بهعنوان مجری انتخابات میگوییم که این دستگاه در فلان آزمایشگاه تأیید شده است و شورای نگهبان میگوید «من هم آزمایشگاه دارم و باید در آنجا بررسی شود»؛ ما اخیراً 10 دستگاه را دادیم و گفتیم «در هر آزمایشگاهی که مورد نظر است، بررسی کنید.”
عرف ادامه داد: این صندوقها اصطلاحاً «سینگل» است و به جایی وصل نیست و تحت یک برنامه عمل میکند. برخی نامهها از مراکز رسمیکشور برای ما میآید که تصور میشود این دستگاهها به اینترانت و اینترنت وصل است. خیر! به جایی وصل نیست، با کارتی که در اختیار فرد قرار میگیرد، رأی داده میشود و آرا در حافظهاش ضبط میشود و یک کاغذ در داخل دستگاه نشان داده میشود و رأیدهنده مطابقت میدهد و بعد از اتمام، شمارش انجام میشود و کار با سرعت بالایی صورت میگیرد. در دنیا که انتخابات برگزار و با سرعت هم نتایج را اعلام میکنند به همین خاطر است و معطل شمارش نمیشوند. وی در پاسخ به میزان شعبههای مجهز به صندوق الکترونیکی گفت: صندوقهای ما بهمیزان محدود است، وقتی بهلحاظ زمانی جلوتر برویم، جز صندوقهای موجود نمیتوانیم صندوق جدید تولید کنیم، چون تولید آن زمان میبرد. چه این صندوق و چه هر صندوقی، امکان تولید ندارد و بهنظر باید روی همین 30هزار صندوق الکترونیکی که داریم سرمایهگذاری کنیم، بر این اساس میتوانیم 10 هزار شعبه از بیش از 60 هزار شعبه را الکترونیکی کنیم. این در گروی تأیید شورای نگهبان ات و ظرفیت صندوقها همین میزان است، بهلحاظ زمانی، امکان تولید بیشتر را نداریم. عرف گفت: کار دیگری هم در گذشته در دوره قبل در انتخابات شوراهای اسلامیانجام شده بود و پیشنهاد دوم ما هم این بوده که مانند گذشته در 139 شهری که در گذشته انتخابات الکترونیکی برگزار شد، در همان مناطق بهصورت الکترونیکی برگزار شود. پیشنهاد سوم نیز این است که در کلانشهرها این کار را انجام دهیم. در شورایاریها در تهران با همین صندوقها انتخابات برگزار شد. ما سه پیشنهاد داریم. به هر حال برای تهیه صندوقها هزینه شده و یکبار هم انتخابات با آن اجرا شده و پاسخ مثبت داده است. میتوان در مناطقی که حساسیت پایینتر است از آن استفاده کرد و باید به سمت بهره گیری از فناوری رفت و نباید ترسید. معاون سیاسی وزیر کشور در پاسخ به این سوال که در نهایت سال آینده انتخابات به صورت الکترونیکی برگزار خواهد شد یا نه، گفت: در شهر تهران در سال 1400 چهار انتخابات داریم؛ یکی ریاستجمهوری، دیگری شوراهای اسلامی، بعدی میاندورهای خبرگان و دیگری هم میاندورهای مجلس و حدود 4000 شعبه در تهران داریم. میتوانیم همین کلانشهر تهران را زیر بارِ انتخابات الکترونیکی ببریم. وی ادامه داد: یک بحث این است که گفته میشود معطلی پای این صندوق الکترونیکی زیاد است، در ریاستجمهوری که معطلی نداریم و نهایتاً شورای نگهبان کم تر از 10 نفر را تأیید میکند و کدها و عکسها در دستگاه ظاهر میشود و مثلاً میشود کدهای 1112،1113 و غیره؛ و وقتی در دستگاه آن کد انتخاب شد، عکس آن آقا و یا آن فرد مدنظر میآید و یک دکمه انتخاب انجام میشود و تمام. وی افزود: از من پرسیدهاند که برای ریاستجمهوری چه قدر زمان میبرد؟ گفتم حدود 30 ثانیه و تعداد داوطلبان هم زیاد نیست. میتوانیم در تهران انجام دهیم و این که بایستیم دو روز بگذرد و شمارش ادامه داشته باشد و اینکه بخواهیم پروتکل را در شمارش هم اعمال و رعایت کنیم، زمانبر است. به گفته عرف اگر پروسه را الکترونیکی کنیم، میتوانیم انتخابات ریاستجمهوری را بهراحتی تمام کنیم وگرنه میتوانیم انتخابات شورای شهر را الکترونیکی برگزار کنیم. برای فرماندار ما سنگین است که باید در تهران 4 انتخابات همزمان را اجرا کند. پس پیشنهاد ما صرفنظر از افزایش روزها و غیره، الکترونیکی شدن به این نحو است که در کلانشهرها از صندوق الکترونیک استفاده کنیم و این صندوقها در انتخابات ریاستجمهوری و یا شوراها استفاده شود. وی در خصوص ابهامات در انتخابات شورایاریها که این صندوقها در برخی موارد اصطلاحاً «هنگ» کرده و در یکی از انتخابات گفتند که تقلب شده است، گفت: گزارش شده که صندوقهای انتخابات الکترونیکی بالای 99 درصد جواب داده و مشکلی نداشته است. در برخی اصناف حتی خودشان مطالبه میکنند که میخواهم انتخابات برگزار کنیم و حدوداً تعداد آرای چند هزار دارند و میگویند با استفاده از این صندوقها انتخابات داشته باشیم. نکته بعدی این است که هر نوع انتخاباتی برگزار شود، عدهای معترض هستند. چون من رئیس کمیسیون ماده 10 احزاب هم هستم. در یکی از جلسات کمیسیون، درباره یک حزب راجع به این که رأی دبیرکل درست است یا نه، مشکل ایجاد شده بود. وی با بیان اینکه عدهای میگفتند تقلب کرده و عدهای نیز میگفتند درست است و اینکه هر مکانیزمی، چه دستی و چه صندوق الکترونیکی باشد، عدهای بهطور طبیعی نسبت به آن «اِن قلت» دارند، گفت: تأکید میکنم که طبق سیاستهای کلی برای ما تکلیف است و نکته دیگر این که دنیای امروز دیگر از ما نمیپذیرد و باید از این ترس عبور کنیم و بپذیریم و بعد اگر دیدیم این صندوقها مشکل دارد، از صندوق الکترونیکی جدید استفاده کنیم.