رشد کاربران اینترنت در کشور با توسعه زیرساخت‌ها محقق شد
«به تازگی وب سایت بین‌اللملی Internet world stats که آمار مربوط به فعالیت دیجیتال کاربران در جهان (از جمله تعداد کاربران اینترنت ثابت و همراه، تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی و…) را در بیش از 200 کشور رصد می‌کند، آماری از تعداد کاربران اینترنت از سال 2000 تا 2020 را منتشر کرده است. طبق گزارش این وب سایت کشورمان با 67میلیون و 603هزار کاربر اینترنت و با رشد 27 هزار درصدی در 20سال گذشته در رده شانزدهم جهان جای گرفته است.» در پی اعلام این خبر به سراغ کارشناسان حوزه فاوا رفتیم تا نظر آنها را درباره دلایل رشد کاربران اینترنت جویا شویم
پیشرفت با توسعه زیرساخت
داوود زارعیان کارشناس حوزه فاوا اعتقاد دارد چند عامل مهم مانند توسعه زیرساخت‌ها، شبکه‌های اجتماعی و هزینه ارزان نقش مهمی در رشد چشمگیر کاربران اینترنت کشورمان دارد.
زارعیان گفت: در مدت 20 سال، زیرساخت‌های ارتباطی توسعه یافته است بخصوص که دولت در 8 سال اخیر نسل سوم و چهارم تلفن همراه در کشور را توسعه داد و همین موضوع باعث شد تا ضریب نفوذ تلفن همراه در کشور به بالای عدد 100 برسد. این به این معناست که نه تنها تمام جمعیت کشور دارای سیمکارت ارتباطی هستند، بلکه برخی افراد بیش از یک سیمکارت در اختیار دارند و به اینترنت متصل می‌شوند.
وی افزود: در بخش تلفن ثابت هم تقریباً تمام شهرهای ایران زیرپوششADSL (اینترنت ثابت) قرار دارند و حدود 8 میلیون خانوار و مکان به اینترنت ثابت متصل هستند، بنابراین یکی دیگر از عوامل مهم در توسعه اینترنت و افزایش تعداد کاربران همین اینترنت ثابت است.
این کارشناس فاوا به استقبال مردم از شبکه‌های اجتماعی نیز اشاره کرد و گفت: از آنجایی که روزنامه‌ها و رادیو و تلویزیون انحصاری بوده و یکصدایی است، بنابراین بسیاری از اخبار مورد نیاز مردم در رسانه‌ها منتشر نمی‌شود به همین دلیل مردم به شبکه‌های اجتماعی علاقه‌مند شده و به‌دنبال انتشار اخبار برای اطلاع‌رسانی به دیگران در این شبکه‌ها هستند، از این‌رو به شبکه‌های اجتماعی روی آورده‌اند بنابراین با این اقدام کاربران، اینترنت در کشورمان افزایش چشمگیری یافته است.
زارعیان با بیان اینکه هزینه اینترنت نیز در کشورمان ارزان است، افزود: براساس گزارش‌هایی که سازمان بین‌المللی مخابرات منتشر می‌کند، ایران در حوزه تلفن ثابت و خدمات ارتباطات و فناوری اطلاعات ارزان‌ترین کشور دنیاست و هر فرد ایرانی می‌تواند براحتی یک تا دو دلار برای اینترنت مصرفی خود بپردازد.
وی اعتقاد دارد عوامل دیگری مانند مهارت ایرانی‌ها در استفاده از شبکه‌های اجتماعی، افزایش کاربرد خدمات از طریق اینترنت در سال‌های اخیر و بخصوص در 10 ماه اخیر شیوع بیماری کرونا خود نیز باعث شده با دورکاری، آموزش آنلاین و… استفاده از اینترنت در بین کاربران افزایش یابد.
استقبال از شبکه‌های اجتماعی
قاسم مجدی کارشناس اینترنت و فضای مجازی نیز اعتقاد دارد زیرساخت‌های کشور از سال 2000 تا 2020 با سرمایه‌گذاری‌هایی که در این حوزه انجام شده، توسعه یافته است.
مجدی به راه‌اندازی اپراتورهای تلفن همراه (همراه اول، رایتل و ایرانسل) در کشور اشاره کرد و به «ایران» گفت: نه تنها با همکاری بخش خصوصی پوشش تلفن همراه در سراسر کشور به‌صورت گسترده وجود دارد، بلکه تلفن همراه و تلفن ثابت و به‌دنبال آن اینترنت تا روستاها هم رفته و این اتفاق به‌دلیل همان سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت ارتباطات در کشور روی داده است.
وی دلیل دیگر رشد کاربران اینترنت در کشورمان را رشد و تحول در دنیای دیجیتال در 20 سال گذشته عنوان کرد و افزود: با گسترش فناوری در دنیای امروز و بر بستر اینترنت، کسب‌وکارها و خدمات، آموزش آنلاین و… در بستر دیجیتال شکل گرفته است.
مجدی نیز عامل دیگر افزایش کاربران اینترنت را استقبال مردم از شبکه‌های اجتماعی عنوان کرد و گفت: شبکه‌های اجتماعی در بین مردم مقبولیت دارند و اکثر مردم بخصوص نوجوانان و جوانان کشورمان برای سرگرمی، تجارت، ارتباطات، آموزش و… از آن استفاده می‌کنند به همین دلیل با این شاخص هم کاربران اینترنت در کشور رشد پیدا کرده است.
وی افزود: برای اینکه بتوانیم در این حوزه هم پیشرفت کنیم، باید با داشتن برنامه خوب و مدونی نواقص زیرساختی را رصد و رفع کنیم تا کسب‌وکارهای حوزه دیجیتالی در این فضا رشد کنند و مردم به آنها دسترسی داشته باشند. باید سرمایه‌گذاری‌ها در بخش توسعه زیرساخت‌ها افزایش یابد.
این کارشناس اعتقاد دارد برای اینکه رتبه‌های بهتری را در گزارش‌های جهانی از آن خود کنیم و به کشورهایی مانند چین نزدیک شویم، باید با توسعه زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری بیشتر کسب‌وکارها را به سمت فضای مجازی سوق دهیم. از سوی دیگر باید دولت به‌عنوان قانونگذار و تنظیم‌گر ورود کند تا بتوان با برنامه‌ریزی بهتر و دقیقی و با به‌روز کردن تکنولوژی و ورود بخش خصوصی، به رتبه‌های بهتری دست‌یابیم.
توسعه اینترنت با اینترنت ارزان
علی توسلی دیگر کارشناس اینترنت نیز اعتقاد دارد دولت در این مدت طبق سیاست‌های خود توسعه اینترنت را در کشور تسهیل کرده و به آن سرعت بخشیده است.
توسلی به «ایران» گفت: توسعه سریع ارتباطات تلفن همراه در سراسر کشور و ارائه سرویس ارزان اینترنت تلفن همراه از جمله عوامل رشد و توسعه اینترنت و کاربران آن در کشور است. هرچند این سیاست خود نیز باعث شد شبکه‌های اینترنت ثابت در کشور رشد پیدا نکند، از این‌رو این خود نیز در آینده کیفیت و سرعت اینترنت را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
وی افزود: راه حفظ موقعیت فعلی و رشد آتی آن باید با فرآیند‌های تکنولوژی جدید ارتباطات(از جمله 5G وVDSL وفیبر نوری) و همچنین حوزه‌های جدید همراه باشد. از سوی دیگر باید در آینده به چند و چون استفاده از اینترنت در کشور نیز توجه شود و به‌گونه‌ای جهت‌گیری شود که میزان استفاده مفید علمی و… بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
توسلی اعتقاد دارد تجارب سایر کشور‌ها نشان می‌دهد توسعه ارتباطات نه تنها به بهبود و کاهش هزینه و ایجاد کسب‌وکارهای جاری کمک کرده، بلکه امکان گسترش آموزش از طریق فضای مجازی را نیز فراهم خواهد کرد چرا که واقعیت این است وقتی زیرساخت مناسبی فراهم باشد و روابط با کشورهای همسایه توسعه یابد، کشورمان به‌صورت بالقوه امکان تبدیل شدن به هاب منطقه را خواهد داشت.
این کارشناس اینترنت در ادامه گفت: پارامتر‌های متعدد دیگری نیز در توسعه و رشد کاربران اینترنت کشور مؤثر بوده‌اند که شاید بتوان به جوان بودن جمعیت ایران در دوره مورد بحث اشاره کرد، چرا که طبق آمار‌های موجود در دوره 2000 تا 2020 نزدیک به نصف جمعیت کشور را سنین 15 تا حدود 40 سال تشکیل می‌دهند.
توسلی افزود: از سوی دیگر میزان تحصیلات را هم می‌توان از دیگر عوامل مؤثر دانست، چرا که طبق گفته وزیر علوم، تحقیقات و فناوری (در نشست تخصصی جمعیت و منابع سیزدهمین مجمع جهانی علم و فناوری در شهر کیوتو ژاپن) کشورمان حدود 11 میلیون تحصیلکرده دانشگاهی و حدود 5 میلیون دانشجو دارد و همین عاملی است تا کاربران به سمت استفاده از اینترنت بروند.
وی گفت: فرهنگ ایرانی، فرهنگی با روابط عمومی بالاست و در این راستا از شبکه‌های اجتماعی بخوبی استفاده می‌کند. وجود حجم بالای کاربران کشورمان در این شبکه‌ها بویژه در تلگرام، نشان از علاقه مردم به ارتباطات دارد. از سوی دیگر نبود یا کمبود در سایر عرصه‌های سرگرمی و اطلاع‌رسانی در کشور در مقایسه با دیگر کشور‌ها، اینترنت را به وسیله‌ای برای سرگرمی کاربران کشورمان تبدیل کرده است.
محمدرضا کریمی دیگر کارشناس اینترنت نیز اعتقاد دارد در کل دو عامل بسیار مهم در رشد کاربران اینترنت کشورمان نقش داشته است که یکی آزاد‌سازی اینترنت تلفن همراه برای تمام اپراتورها در زمان تصدی محمود واعظی در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و دیگری همه‌گیر شدن استفاده از تلفن همراه هوشمند در کشور است.
کریمی همچنین معتقد است که شیوع بیماری کرونا از اواخر سال گذشته مصرف اینترنت و کاربران آن را افزایش داده است، از این‌رو می‌توان گفت یکی دیگر از دلایل افزایش کاربران اینترنت به علت آموزش آنلاین، دورکاری و ارائه خدمات آنلاین دولت و بخش خصوصی است.